Spis treści
Geneza nowych przepisów
Jak wskazują projektodawcy, nowe przepisy są odpowiedzią na zjawisko zaobserwowano ostatnimi czasu na polskim rynku produktów rolnych. Po przeprowadzeniu kontroli dotyczących bezpieczeństwa fitosanitarnego, jakości ziemniaków i warzyw sprowadzanych z Unii Europejskiej i państw trzecich, stwierdzono uchybienia związane m.in. z brakiem informacji u sprzedawców umożliwiających identyfikację produktów, brakiem etykiet w języku polskim na opakowaniach warzyw oraz brakiem informacji dla klienta wskazujących kraj pochodzenia. Ponadto zaobserwowano, że proceder przepakowywania przywożonych z zagranicy niektórych owoców oraz warzyw i sprzedawania ich jako polskie. Nowe przepisy mają przyczynić się do wyeliminowania takich nieuczciwych praktyk, co powinno pozytywnie wpłynąć na konkurencyjność gospodarki. Wskazuje się, że wprowadzone regulacje będą dotyczyć ok. 1,41 mln gospodarstw rolnych.
Szczegóły zmian
Nowe rozwiązania wzmocnią i usprawnią działania służb kontrolnych, wykorzystując przy tym aktualne doświadczenia związane z kontrolą świeżych owoców i warzyw, w tym ziemniaków. Zmiany przewidziane w kilku ustawach powinny zapewnić konsumentom odpowiednie informacje dotyczące oznakowania artykułów rolno-spożywczych, w tym owoców i warzyw świeżych.
Przewidziano również obowiązek posiadania przez każdy podmiot wprowadzający artykuły rolno-spożywcze do obrotu, informacji, które umożliwiają ich identyfikację oraz odróżnienie od innych artykułów rolno-spożywczych. Za niespełnienie tego wymogu przewidziano stosowne kary. Zmiany dotyczą również wzmocnienia nadzoru nad działalnością osób wpisanych do rejestru rzeczoznawców (próbobiorców i klasyfikatorów tusz zwierząt rzeźnych oraz owoców i warzyw), co pozwoli skutecznie zweryfikować ich obiektywizm (chodzi o rzeczoznawców zatrudnionych np. przez podmioty skupujące).
Działania kontrolne
Zgodnie z projektem, inspektor Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych będzie mógł prowadzić działania kontrolne na podstawie okresowego imiennego upoważnienia. Chodzi o przypadki kontroli świeżych owoców i warzyw nie objętych wymaganiami unijnymi. Wykorzystanie imiennego upoważnienia pozwoli na przeprowadzenie jednorazowo kontroli u wielu handlowców, np. sprzedających owoce i warzywa na rynkach hurtowych, których dane nie mogły być znane inspektorowi przed przystąpieniem do kontroli. Dzięki temu kontrole jakości handlowej owoców i warzyw powinny być szybsze i skuteczniejsze.
Sankcje karne
Zaproponowano również zmiany dotyczące owoców i warzyw objętych regulacjami unijnymi – chodzi m.in. o zastąpienie grzywny wyższymi karami pieniężnymi za nieprzestrzeganie wymagań jakości handlowej owoców i warzyw, w tym dotyczących podawania informacji o pochodzeniu produktu. Proponowane kary ujednolicono z karami mającymi zastosowanie wobec innych artykułów rolno-spożywczych, wynikającymi z ustawy z 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych.
Zaproponowano także wprowadzenie dodatkowych kar za nieokazanie dokumentów towarzyszących danej partii owoców lub warzyw (o których mowa w przepisach unijnych) lub niezamieszczenie w tych dokumentach wymaganych informacji albo podanie informacji nieprawdziwych. Karane będzie również ponowne wprowadzanie do obrotu owoców i warzyw, wobec których wydano orzeczenie o ich niezgodności z wymaganymi unijnymi.
Wzmocnienie nadzoru produkcją i obrotem w Polsce roślin oraz produktów roślinnych
Przewidziano ponadto wzmocnienie nadzoru nad produkcją i obrotem w Polsce roślin, produktów roślinnych lub produktów szczególnie podatnych na porażenie przez tzw. organizmy kwarantannowe. Konieczne będzie też wprowadzenie – odpowiednich do skali stwierdzanych nieprawidłowości – sankcji karnych zapewniających skuteczność nadzoru. W rezultacie chodzi o poprawę bezpieczeństwa fitosanitarnego Polski, zabezpieczenie kraju przed rozprzestrzenianiem się organizmów kwarantannowych, a w konsekwencji poprawę konkurencyjności polskiej żywności pochodzenia roślinnego.
Wejście w życie
Zakłada się, że znowelizowana ustawa ma wejść w życie po 14 dniach od daty jej ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
Źródło:
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia efektywności prowadzonych działań kontrolnych w zakresie niektórych rynków rolnych.
Oficjalna strona Prezesa Rady Ministrów.
