Nowe przepisy nałożą na przedsiębiorstwa energetyczne zajmujące się wytwarzaniem energii elektrycznej obowiązki związane m.in. z utrzymywaniem rezerw mocy wytwórczych, sporządzaniem prognoz w zakresie m.in. modernizacji, rozbudowy i budowy nowych źródeł energii elektrycznej, współpracą z operatorami, informowaniem o zużyciu i stanie zapasów paliw oraz ich zmniejszaniu i odbudowie. Zgodnie z nowelą, w Polsce wyznaczony będzie jeden operator systemu przesyłowego lub operator systemu połączonego odpowiednio gazowego lub elektroenergetycznego. Służyć ma to zapewnieniu wysokiego poziomu bezpieczeństwa dostaw paliw gazowych i energii elektrycznej.
W projekcie nowelizacji zaproponowano przejęcie nadzoru właścicielskiego przez ministra gospodarki nad operatorem systemu przesyłowego elektroenergetycznego PSE-Operator SA. Takie rozwiązanie zapewnieni bezpieczeństwo energetyczne kraju, umożliwi prowadzenie właściwej polityki dotyczącej rozwoju połączeń sieciowych i będzie korzystne dla rozwoju konkurencyjnego rynku oraz nowych inwestycji. Jest ono potrzebne ze względu na konieczność dostosowania naszego prawa do regulacji unijnych, poza tym będzie korzystne dla sektora energetycznego, na co wskazują doświadczenia państw członkowskich Unii Europejskiej.
Ponadto przewidziano obowiązek sprzedaży energii elektrycznej, w taki sposób, aby zapewnić publiczny i równy dostęp do tej energii, tj. na giełdzie towarowej lub w otwartym przetargu. Obowiązek ten będzie dotyczył wytwórców wchodzących w skład przedsiębiorstw zintegrowanych pionowo oraz mających prawo do otrzymywania środków na pokrycie kosztów osieroconych na podstawie ustawy z 29 czerwca 2007 r. o zasadach pokrywania kosztów powstałych u wytwórców w związku z przedterminowym rozwiązywaniem umów długoterminowych sprzedaży mocy i energii elektrycznej. W przypadku wytwórców wchodzących w skład przedsiębiorstw zintegrowanych pionowo, nie mających prawa do otrzymywania środków na pokrycie kosztów osieroconych, nałożono obowiązek sprzedaży energii elektrycznej w ilości nie mniejszej niż: 30% w 2011 r.; 40% w 2012 r. i 50% od 2013 r. – całości energii elektrycznej wytworzonej w danym roku. Wprowadzono także przejrzyste i jednolite dla całego kraju procedury zmiany sprzedawcy energii elektrycznej i paliw gazowych. Sprzedawca tych nośników będzie zobowiązany do sporządzania i publikowania ofert ich sprzedaży. Przedsiębiorstwo energetyczne, zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją paliw gazowych lub energii, będzie miało obowiązek umożliwić odbiorcy zmianę sprzedawcy.
Nowe przepisy zobowiązują gminy do efektywnego planowania, zaopatrzenia i wykorzystania energii. Określono w nich terminy opracowania i aktualizacji przez gminy projektów założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, paliwa gazowe i energię elektryczną. Projekt założeń ma być przygotowywany, na co najmniej 15 lat i aktualizowany raz na 3 lata. Założono, że prezes Urzędu Regulacji Energetyki będzie mógł wydać decyzję nakazującą przedsiębiorstwom energetycznym odstąpienie od zachowań antyrynkowych, zagrażających interesom odbiorców energii elektrycznej lub bezpieczeństwu jej dostaw. W przypadku przedsiębiorstw energetycznych, które – wykorzystując swoją mocną pozycję na rynku – podnoszą ceny, prezes URE będzie mógł nakazać ich obniżenie. Do projektu włączono przepisy, które będą wspierały rozwój instalacji wytwarzania biogazu rolniczego i umożliwią jego dostarczanie do dystrybucyjnych sieci gazowych. Na operatorów tych sieci nałożono obowiązek odbioru surowca o odpowiednich parametrach. Takie rozwiązanie gwarantuje mieszkańcom wsi i małych miasteczek dostawy tego nośnika energii.
