Spis treści
Podstawa przystąpienia do spółki jawnej
Wstępnie można zasygnalizować, że podstawą przystąpienia do spółki jawnej jest umowa pomiędzy dotychczasowymi wspólnikami a osobą przystępującą do spółki. Umowa taka musi zostać zawarta w formie pisemnej pod rygorem nieważności (zob. art. 77 § 1 k.c. w zw. z art. 23 k.s.h.). W judykaturze podkreślono (zob. uzasadnienie wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 7 marca 2014 r., sygn. akt XIII Ga 474/13. Zobacz także podaną tam literaturę), że skutki prawne tej umowy nie są zależne od ujawnienia nowego wspólnika w rejestrze, jakkolwiek zgłoszenie takie jest obligatoryjne (zob. art. 26 § 1 pkt 3 i § 3 k.s.h.).
Odpowiedzialność wspólnika spółki jawnej
Generalnie rzecz biorąc wspólnicy przedmiotowej spółki ponoszą, jak już wspomniano, odpowiedzialność za jej zobowiązania powstałe w czasie, gdy byli oni wspólnikami. Każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką. Jego odpowiedzialność jest subsydiarna. Oznacza to, że wierzyciel spółki może prowadzić egzekucję z majątku wspólnika dopiero wówczas, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna. Oczywiście nie stanowi to przeszkody do wniesienia powództwa przeciwko wspólnikowi, zanim egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna. Wypadnie też dodać, iż omawiana tu subsydiarna odpowiedzialność wspólnika nie dotyczy zobowiązań powstałych przed wpisem spółki do rejestru.
W tym miejscu warto odnieść się do meritum rozważań, a więc do sytuacji przystępującego do spółki jawnej. Otóż zgodnie z regulacją kodeksową osoba przystępująca do spółki odpowiada za zobowiązania spółki powstałe przed dniem jej przystąpienia (art. 32 k.s.h.).
Przepis art. 32 k.s.h. rozszerza ramy czasowe odpowiedzialności tych wszystkich, którzy przystępują do spółki już działającej. Wspólnik spółki jawnej odpowiada zatem za zobowiązania spółki powstałe przed dniem przystąpienia do niej. Podniesiono w praktyce, iż odpowiedzialność wspólnika przystępującego do spółki jest niezależna od tego, czy zgłoszono zmianę składu osobowego spółki do KRS (do czego spółka zobowiązana jest na podstawie art. 26 § 1 pkt 3 i § 2 k.s.h. w zw. z art. 38 pkt 4 lit. a ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym), gdyż ujawnienie zmian w tym zakresie ma jedynie charakter deklaratywny (nie ma charakteru prawotwórczego a jedynie potwierdza określone zdarzenie prawne). Ponadto należy podnieść, że dla powstania odpowiedzialności nowego wspólnika decydujący jest moment jego przystąpienia do spółki, tj. dokonania zmiany umowy spółki, jeżeli przystąpienie wspólnika odbywa się w trybie zmiany umowy spółki, czy też przyjęcia spadku w przypadku spadkobrania (por. uzasadnienie wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 7 marca 2014 r., sygn. akt XIII Ga 474/13; uzasadnienie postanowienia Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 27 maja 2014 r., sygn. akt II Cz 523/14).
Podstawa prawna:
Art. 22, art. 23, art. 31, art. 32, ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2013 r., poz. 1030 ze zm.).
Art 77 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jednolity: Dz. U. z 2014 r., poz. 121.).
Art. 38 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (tekst jednolity: Dz. U. z 2013 r., poz. 1203 ze zm.).
Orzecznictwo
Wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 7 marca 2014 r., sygn. akt XIII Ga 474/13, orzeczenia.ms.gov.pl.
Postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 27 maja 2014 r., sygn. akt II Cz 523/14, orzeczenia.ms.gov.pl.
