Sąd nie zawsze ogłasza upadłość
Upadłość ogłasza się w stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny. Dłużnika uważa się za niewypłacalnego, jeżeli nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Najogólniej ujmując, przez upadłość rozumie się załamanie finansowe podmiotu gospodarczego, polegające na braku możliwości zaspokojenia wierzycieli. Zaprzestanie płacenia długów jest podstawową i powszechną przesłanką ogłoszenia upadłości. W przypadku dłużnika będącego osobą prawną albo jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, za niewypłacalnego uważa się dłużnika także wtedy, gdy jego zobowiązania przekroczą wartość jego majątku, nawet wówczas, gdy na bieżąco te zobowiązania wykonuje. Jeżeli jednak opóźnienie w wykonaniu zobowiązań nie przekracza trzech miesięcy, a suma niewykonanych zobowiązań nie przekracza 10% wartości bilansowej przedsiębiorstwa dłużnika, Sąd może oddalić wniosek o upadłość. Zaprzestanie regulowania zobowiązań przez dłużnika musi mieć charakter trwały, nie wystarczy, że dłużnik przez jakiś czas nie spłaca na bieżąco swoich zobowiązań. Z oceny sytuacji finansowej dłużnika powinno wynikać, że w obiektywnie oceniając jego sytuacje nie rokuje ona poprawy. Innym powodem oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości jest brak majątku niewypłacalnego dłużnika, który pokryłby choćby koszty postępowania upadłościowego. Również Sąd może oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości w razie stwierdzenia, że majątek dłużnika jest obciążony hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską w takim stopniu, że pozostały jego majątek nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania. Upadłość likwidacyjna bądź układowa
Upadłość może być ogłoszona jako likwidacyjna lub układowa. Jeżeli zostanie uprawdopodobnione, że w drodze układu wierzyciele zostaną zaspokojeni w wyższym stopniu, niż zostaliby zaspokojeni po przeprowadzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku dłużnika, wówczas ogłasza się upadłość dłużnika z możliwością zawarcia układu. Postępowania upadłościowego z możliwością zawarcia układu nie prowadzi się jednak, gdy z uwagi na dotychczasowe zachowanie się dłużnika nie ma pewności, że układ będzie wykonany, chyba że propozycje układowe przewidują układ likwidacyjny. Jeżeli brak jest podstaw do ogłoszenia upadłości z możliwością zawarcia układu, ogłasza się upadłość obejmującą likwidację majątku dłużnika.
Skutki ogłoszenia upadłości
Ogłoszenie upadłości wywiera skutki prawne w trzech sferach, tj. w stosunku do osoby upadłego, co do majątku upadłego oraz co do zobowiązań upadłego. W przypadku ogłoszenia upadłości likwidacyjnej zgodnie z treścią art. 57 Prawa upadłościowego, upadły jest obowiązany wskazać i wydać syndykowi cały swój majątek. Majątek ten stanowić będzie masę upadłości, z której syndyk będzie zaspokajał wierzycieli upadłego. Do masy upadłości nie wchodzi jednak mienie, które jest wyłączone od egzekucji oraz wynagrodzenie za pracę upadłego w części niepodlegającej zajęciu, a także kwota uzyskana z tytułu wykonania zastawu rejestrowego lub hipoteki, jeżeli upadły pełnił funkcję administratora zastawu lub hipoteki, w części przypadającej zgodnie z umową powołującą administratora pozostałym wierzycielom. Uchwała zgromadzenia wierzycieli może wyłączyć z masy upadłości inne składniki mienia upadłego.
Upadłość powoduje umorzenie postępowań egzekucyjnych
Jeżeli chodzi o skutki ogłoszenia upadłości co do zobowiązań upadłego, to w razie ogłoszenia upadłości likwidacyjnej to wszelkie zobowiązania pieniężne upadłego stają się wymagalne z dniem ogłoszenia upadłości. Inne zobowiązania majątkowe, nie będące zobowiązaniami pieniężnymi zmieniają się z dniem ogłoszenia upadłości na zobowiązania pieniężne i z tym dniem stają się płatne, chociażby termin ich wykonania jeszcze nie nastąpił. Z masy upadłości mogą być także zaspokojone odsetki od wierzytelności, należne od upadłego, za okres jedynie do dnia ogłoszenia upadłości (nie dotyczy to wierzytelności odpowiednio zabezpieczonych). Z dniem ogłoszenia upadłości likwidacyjnej wszelkie sprawy sądowe i egzekucyjne jakie toczyły się przeciwko upadłemu zostają umorzone, a wierzyciele winni w tych sprawach zgłaszać swoje wierzytelności do masy upadłości.
Jarosław Olejarz
Radca prawny
