Przepisy przewidują, że jeżeli funkcjonariusz stwierdzi popełnienie wykroczenia za pomocą przyrządu kontrolno-pomiarowego lub urządzenia rejestrującego (fotoradaru), a sprawca nie został schwytany na gorącym uczynku lub bezpośrednio potem, i nie zachodzi wątpliwość co do sprawcy czynu na kierowcę może zostać nałożony mandat w ciągu 180 dni. Z kolei w przypadku gdy funkcjonariusz stwierdzi popełnienie wykroczenia naocznie, a nie zachodzi wątpliwość co do sprawcy czynu (np. źle zaparkowany samochód) mandat może zostać nałożony w ciągu 90 dni.
W razie zatrzymania sprawcy wykroczenia drogowego, sprawca wykroczenia może odmówić przyjęcia mandatu karnego. W razie natomiast zatrzymania sprawcy wykroczenia drogowego funkcjonariusz nakładający grzywnę ma obowiązek:
• określić jej wysokość,
• wskazać, jakie wykroczenie zarzuca sprawcy oraz
• poinformować sprawcę wykroczenia o prawie odmowy przyjęcia mandatu karnego i o skutkach prawnych takiej odmowy.
W razie odmowy przyjęcia mandatu karnego lub nieuiszczenia w wyznaczonym terminie grzywny nałożonej mandatem zaocznym (mandat zaoczny nakłada się w razie stwierdzenia wykroczenia, którego sprawcy nie zastano na miejscu jego popełnienia, gdy nie zachodzi wątpliwość co do osoby tego sprawcy), organ, którego funkcjonariusz nałożył grzywnę, występuje do sądu z wnioskiem o ukaranie do sądu.
Aby więc nałożyć mandat nałożony na skutek badania fotoradarem musi istnieć pewność co do osoby sprawcy takiego czynu. Właściciel samochodu ukarany mandatem w takim trybie może:
• przyjąć mandat i dodatkowo punkty karne,
• mandat nałożony za pomocą badania z fotoradaru zakwestionować, poprzez udowodnienie, że pojazdem nie kierował on, a inna osoba, że użyczył samochodu innej osobie, że zdjęcie z fotoradaru jest niewyraźne i nie dowodzi faktu popełnienia przez niego wykroczenia. W takim wypadku sprawa trafia do sądu i to sąd rozstrzyga tę kwestię. Warto dodać, że wskazanie w zeznaniach fałszywej osoby jako kierującej pojazdem jest przestępstwem. Ponadto jeżeli sąd stwierdzi w trakcie postępowania, że to właściciel pojazdu nim kierował w czasie pomiaru zostanie on ukarany grzywną.
• nie wskazać osoby, której pojazdu użyczył. W takim wypadku, jeżeli sprawa trafia do sądu właściciel pojazdu, który wbrew obowiązkowi nie wskaże na żądanie uprawnionego organu, komu powierzył pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie musi liczyć się z nałożeniem na niego za to grzywny.
Warto zatem podkreślić, że kwestionować mandat nałożony na skutek zdjęcia fotoradarem jest najbezpieczniej, jeżeli rzeczywiście to nie właściciel pojazdu, a inna osoba nim kierowała w czasie pomiaru tym urządzeniem.
Podstawa prawna:
• art. 96 ust. 3 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeksu wykroczeń (tekst jedn. Dz.U. z 2010 r., nr 46, poz. 275, z późn. zm.).
• art. 97, art. 98 ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (tekst jedn. Dz.U. z 2008 r., nr 133, poz. 848, z późn. zm.).