Kasy rejestrujące – zwolnienie z obowiązku ewidencji

Podmioty wyłączone ze zwolnienia od 1 maja 2011 r.

Do dnia 31 grudnia 2012 r. z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kas rejestrujących zwolniona została sprzedaż towarów i świadczenie usług w zakresie czynności wymienionych w załączniku do rozporządzenia.

Natomiast do dnia 30 kwietnia 2011 r. ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania mogą jeszcze korzystać podmioty wykonujące czynności zwolnione z ewidencjonowania na podstawie dotychczasowego rozporządzenia, a także podatnicy opłacający zryczałtowany podatek dochodowy w formie karty podatkowej.

UWAGA!

Podatnicy, którzy nie będą już zwolnieni z obowiązku ewidencjonowania mają zatem czas do 30 kwietnia 2011 r. na zakup i instalację kasa fiskalnych.

Nie dotyczy to jednak podatników zwolnionych z obowiązku ewidencjonowania ze względu na strukturę obrotów, rozpoczynających działalność w pierwszym półroczu 2011 r. Podatników tych obowiązywać będzie od samego początku 80% limit, obliczony jako udział sprzedaży towarów i usług wymienionych w poz. 1–32 załącznika do rozporządzenia w sprzedaży ogółem, niezbędny do skorzystania ze zwolnienia podmiotowego.

Po 30 kwietnia 2011 r. obowiązkiem ewidencjonowania za pomocą kas rejestrujących objęte zostaną następujące czynności:

1. usługi magazynowania i przechowywania towarów pozostałe (PKWiU z 1997 r. – ex 63.12.14),
2. usługi przechowalni bagażu na dworcach kolejowych (PKWiU z 1997 r. – ex 63.21.10-00.10),
3. usługi przechowalni bagażu na dworcach autobusowych (PKWiU z 1997 r. – ex 63.21.21-00.10),
4. usługi prawnicze, rachunkowo-księgowe, badania rynków i opinii publicznej, doradztwa w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania (PKWiU z 1997 r. – 74.1), z wyjątkiem usług notariuszy prowadzących repertorium A i P, którzy korzystać będą ze zwolnienia na podstawie poz. 26 załącznika,
5. usługi rzeczoznawstwa architektonicznego i inżynierskiego (PKWiU z 1997 r. – ex 74.2),
6. usługi rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu (PKWiU z 1997 r. – ex 74.5),
7. usługi detektywistyczne i ochroniarskie (PKWiU z 1997 r. – ex 74.6),
8. usługi sekretarskie i tłumaczenia, z wyłączeniem usług drukarskich i powielaczowych (PKWiU z 1997 r. – ex 74.83),
9. usługi komercyjne pozostałe, gdzie indziej niesklasyfikowane (PKWiU z 1997 r. – ex 74.84),
10. usługi w zakresie ochrony zdrowia i opieki społecznej (PKWiU z 1997 r. – 85),
11. usługi związane z rekreacją, kulturą i sportem, które dotychczas nie były jeszcze objęte obowiązkiem stosowania kas (PKWiU z 1997 r. – ex 92),
12. usługi pogrzebowe i pokrewne (PKWiU z 1997 r. – 93.03),
13. usługi pozostałe, gdzie indziej niesklasyfikowane (PKWiU z 1997 r. – ex 93.05),
14. usługi świadczone w gospodarstwach domowych (PKWiU z 1997 r. – 95).

Nowe przepisy przewidują także wyłączenie ze zwolnienia od obowiązku ewidencji podatników rozliczających się w formie tzw. karty podatkowej. Dotyczy to np. grup zawodowych świadczących: usługi ślusarskie, usługi w zakresie wyrobu i naprawy naczyń blaszanych, usługi pobielania kotłów i naczyń, usługi w zakresie kotlarstwa, usługi w zakresie mechaniki maszyn i urządzeń rolniczych, witrażownictwo, kołodziejstwo, bednarstwo, koszykarstwo, wytwarzanie mioteł, wyrobów z gałęzi i słomy, gręplarstwo, kilimiarstwo, usługi hafciarskie, dziewiarstwo na drutach i szydełkach, repasacja pończoch, usługi w zakresie bieliźniarstwa, usługi w zakresie gorseciarstwa, modniarstwo, usługi krawieckie. Utrata prawa do zwolnienia nastąpi od dnia 1 maja 2011 r.

Ta grupa podatników będzie jednak mogła korzystać ze zwolnienia podmiotowego ze względu na wysokość obrotów, tj. jeśli ich obroty z tytułu sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych nie przekroczy kwoty 40.000 zł, a dla podatników rozpoczynających działalność w danym roku podatkowym – odpowiednio 20.000 zł. Obejmuje ich także możliwość korzystania ze zwolnienia z obowiązku stosowania kas ze względu na niewielką ilość świadczonych usług oraz ze względu na formę zapłaty.

Zwolnienia podmiotowe

Wyłączenie ze zwolnień przedmiotowych nie musi oznaczać, iż podatnik z dniem 1 maja 2011 r. automatycznie objęty zostanie obowiązkiem ewidencjonowania. Nadal będzie bowiem obowiązywać podstawowe zwolnienie podmiotowe ze względu na wysokość obrotów z tytułu działalności, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. A zatem podatnicy, których obroty na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych nie przekroczyły w 2010 r. kwoty 40.000 zł.będą mogli korzystać ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu za pomocą kas rejestrujących.

PRZYKŁAD 1

Podatnik świadczący usługi rzeczoznawstwa architektonicznego korzysta do końca kwietnia 2011 r. ze zwolnienia z obowiązku stosowania kas rejestrujących ze względu na rodzaj wykonywanej działalności. Jego obroty w 2010 r. wynosiły 30 000 zł. Podatnik ten będzie zatem miał możliwość skorzystania ze zwolnienia podmiotowego ze względu na osiągane obroty.

Bardziej ograniczony limit uprawniający do zwolnienia z obowiązku stosowania kas przewidziany został dla podatników, którzy rozpoczną działalność w trakcie roku podatkowego. Kwota ta wynosi bowiem zaledwie 20 000 zł. a zwolnienie obowiązuje tylko do dnia przekroczenia limitu.

UWAGA!

Jeśli jednak w 2011 r. obroty podatnika z tytułu sprzedaży na rzecz na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych przekroczą 40.000 zł – to zwolnienie traci moc po upływie dwóch miesięcy, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło ich przekroczenie.

Zwolnienia przedmiotowe

Możliwe jest także zwolnienie przedmiotowe sprzedaży ze względu na niewielką ilość świadczonych usług (określone w poz. 34 załącznika do rozporządzenia) nawet jeśli obrót dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych przekracza 40 000 zł. Zwolnienie takie przysługuje podatnikom, którzy wcześniej nie mieli obowiązku stosowania kas i łącznie spełnią następujące warunki:

1. każde świadczenie usługi dokonane przez podatnika jest dokumentowane fakturą, w której zawarte są m.in. dane identyfikujące odbiorcę,
2. liczba wszystkich dokonanych operacji świadczenia usług, o których mowa w pkt 1, w 2010 r. nie przekroczyła 50, przy czym liczba odbiorców tych usług w tym okresie była mniejsza niż 20.

PRZYKŁAD 2

Podatnik, który do tej pory podlegał zwolnieniu z obowiązku stosowania kas rejestrujących, świadczy usługi na rzecz rolników ryczałtowych. Jego obroty wynoszą 50 000 zł.  Podatnik wystawia fakturę za każdą świadczoną usługę. Liczba wszystkich świadczonych w 2010 r. usług wynosiła 40, a liczba odbiorców tych usług w tym okresie – 15. Podatnik ten będzie mógł skorzystać ze zwolnienia przedmiotowego sprzedaży ze względu na niewielką ilość świadczonych usług.

Zwolnienie to dotyczy również podatników rozpoczynających w 2011 lub 2012 r. wykonywanie sprzedaży, jeżeli do końca 2011 lub 2012 r. podatnik spełni powyższe warunki.

UWAGA!

Jednakże podatnicy rozpoczynający wykonywanie czynności w drugiej połowie 2011 r. lub 2012 r. będą podlegać zwolnieniu tylko, jeśli liczba operacji świadczenia tych usług do końca roku nie przekroczy odpowiednio 25, a liczba odbiorców tych usług 10.

Zwolnienia przedmiotowo-podmiotowe

Zwolnienie z obowiązku stosowania kas rejestrujących będzie także możliwe ze względu na strukturę sprzedaży dokonywanej na rzecz osób fizycznych. Zwolnieniu podlegać będą podatnicy, u których udział wartości sprzedaży towarów i świadczonych usług objętych zwolnieniami przedmiotowymi wymienionymi w poz. 1–32 załącznika do rozporządzenia, w ogólnych obrotach na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych będzie większy niż 80%. Przywilej ten został znacznie ograniczony, bowiem dotychczas było to 70%.

 PRZYKŁAD 3

Podatnik świadczy usługi telekomunikacyjne. Udział wartości świadczonych przez niego usług w ogólnych obrotach na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej wynosi 88%. Podatnik ten będzie mógł skorzystać ze zwolnienia z obowiązku stosowania kas rejestrujących ze względu na strukturę sprzedaży dokonywanej na rzecz osób fizycznych.

Podatnicy, którzy w 2010 r. osiągnęli próg proporcji wyższy niż 70% ale niższy niż 80% będą mieli prawo do korzystania ze zwolnienia do 30 kwietnia 2011 r. Po tym terminie albo obejmie ich jedno z innego rodzaju zwolnień albo będą obowiązani wprowadzić ewidencję za pomocą kas rejestrujących.

UWAGA!

Prawo do zwolnienia przedmiotowo-podmiotowego u podatników kontynuujących działalność w 2011 i 2012 r. przestanie obowiązywać po upływie 2 miesięcy, licząc od końca pierwszego półrocza danego roku, w którym podatnik korzysta z tego zwolnienia, jeżeli w okresie tego półrocza udział obrotów ze sprzedaży zwolnionej z obowiązku ewidencjonowania, wymienionej w poz. 1–32 załącznika do rozporządzenia, w obrotach ogółem podatnika z działalności określonej w art. 111 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług był równy albo niższy niż 80%.

W przypadku podatników, którzy na skutek utraty tego zwolnienia obowiązani byliby do rozpoczęcia ewidencjonowania przy zastosowaniu więcej niż 5 000 kas, zwolnienie traci moc po upływie 2 lat, licząc od końca półrocza, w którym podatnik korzysta z tego zwolnienia, jeżeli w okresie tego półrocza udział obrotów ze sprzedaży zwolnionej z obowiązku ewidencjonowania, wymienionej w poz. 1–32 załącznika do rozporządzenia, w obrotach ogółem podatnika z działalności określonej w art. 111 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług był równy albo niższy niż 80%.

Wyłączenie z prawa do zwolnienia

Nadal obowiązywać będą wyłączenia z prawa do zwolnienia z obowiązku stosowania kas rejestrujących obejmujące podatników dokonujących sprzedaży usług i towarów, które wymienione są w § 4 rozporządzenia. Dotyczyć to:

1. podatników prowadzących działalność w zakresie sprzedaży gazu płynnego,
2. świadczenia usług przewozów regularnych i nieregularnych pasażerskich w samochodowej komunikacji, z wyjątkiem przewozów, o których mowa w poz. 15 i 16 załącznika do rozporządzenia,
3. świadczenia usług przewozu osób i ładunków taksówkami,
4. dostawy:

•  części do silników (PKWiU 28.11.4),
• silników spalinowych wewnętrznego spalania w rodzaju stosowanych do napędu pojazdów (PKWiU 29.10.1),
• nadwozi do pojazdów silnikowych (PKWiU 29.20.1),
• przyczep i naczep,kontenerów (PKWiU 29.20.2),
• części przyczep, naczep i pozostałych pojazdów bez napędu mechanicznego (PKWiU 29.20.30.0),
• części i akcesoriów do pojazdów silnikowych (z wyłączeniem motocykli), gdzie indziej niesklasyfikowanych (PKWiU 29.32.30.0),
• silników spalinowych tłokowych wewnętrznego spalania w rodzaju stosowanych w motocyklach (PKWiU 30.91.3),

5. dostawy:

• sprzętu radiowego, telewizyjnego i telekomunikacyjnego, z wyłączeniem lamp elektronowych i innych elementów elektronicznych oraz części do aparatów i urządzeń do operowania dźwiękiem i obrazem, anten (PKWiU ex 26 i ex 27.90),
• sprzętu fotograficznego, z wyłączeniem części i akcesoriów do sprzętu i wyposażenia fotograficznego (PKWiU ex 26.70.1),

6. dostawy wyrobów z metali szlachetnych lub z udziałem tych metali, która nie może korzystać ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o podatku od towarów i usług,
7. dostawy nagranych, z zapisanymi danymi lub zapisanymi pakietami oprogramowania komputerowego, w tym również sprzedawanymi łącznie z licencją na użytkowanie: płyt CD, DVD, kaset magnetofonowych, taśm magnetycznych (w tym kaset wideo), dyskietek, kart pamięci, kartridżów,
8. dostawy wyrobów przeznaczonych do użycia, oferowanych na sprzedaż lub używanych jako paliwa silnikowe albo jako dodatki lub domieszki do paliw silnikowych, bez względu na symbol PKWiU,
9. dostawy wyrobów tytoniowych (PKWiU 12.00), napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2% oraz napojów alkoholowych będących mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5%, bez względu na symbol PKWiU, z wyjątkiem dostaw towarów, o których mowa w poz. 42 załącznika do rozporządzenia.

UWAGA!

Możliwość zastosowania zwolnień podmiotowych i podmiotowo-przedmiotowych nie dotyczy jednak podmiotów, które przed 1 stycznia 2011 r. utraciły prawo do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania na podstawie dotychczas obowiązującego rozporządzenia z dnia 23 grudnia 2009 r..

Podatnicy, którzy będą kontynuować działalność po 1 stycznia 2010 r. a wcześniej byli objęci obowiązkiem ewidencjonowania, bez względu na osiągniętą wysokość obrotu, będą zobowiązani do ewidencjonowania obrotu za pomocą kas rejestrujących.

Podstawa prawna:

• Rozporządzenie Ministra Finansów z 26 lipca 2010 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz.U. nr 138, poz. 930)
• Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2009 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. Nr 224, poz. 1797)
• Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535)