Przesłanki wykluczenia
Okoliczności powodujące wykluczenie wykonawcy z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego reguluje art. 24 Ustawy Prawo zamówień publicznych. Zgodnie z nim zamawiający ma obowiązek wykluczyć wykonawcę z postępowania niezwłocznie po stwierdzeniu wystąpienia co najmniej jednej z wymienionych tam sytuacji. Zasadą jest, że zamawiający zawiadamia równocześnie wszystkich wykonawców, którzy zostali wykluczeni z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. W takim zawiadomieniu musi on podać uzasadnienie faktyczne i prawne dokonanego wykluczenia. Ofertę wykonawcy wykluczonego uznaje się za odrzuconą.Wyrządzenie szkody
Z postępowania o udzielenie zamówienia wyklucza się wykonawcę, który wyrządził szkodę, nie wykonując zamówienia lub wykonując je nienależycie. Szkoda musi zostać stwierdzona orzeczeniem sądu a orzeczenie to musi uprawomocnić się w okresie 3 lat przed wszczęciem postępowania.
Rozwiązanie lub odstąpienie od umowy
Wykluczenie może nastąpić także w przypadku, gdy danego zamawiającego łączyła z wykonawcą umowa w sprawie zamówienia publicznego, którą zamawiający rozwiązał albo wypowiedział albo też odstąpił od niej z powodu okoliczności, za które ponosi odpowiedzialność ten właśnie wykonawca. Warunkiem jest aby rozwiązanie albo wypowiedzenie umowy, czy też odstąpienie od niej nastąpiło w okresie 3 lat przed wszczęciem postępowania, a wartość niezrealizowanego zamówienia musi wynieść co najmniej 5% wartości umowy.
Likwidacja i upadłość
Wykluczony z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego zostanie także wykonawca, w stosunku do którego otwarto likwidację lub ogłoszono jego upadłość. Nie dotyczy to wykonawcy, który po ogłoszeniu upadłości zawarł układ zatwierdzony prawomocnym postanowieniem sądu, jeżeli układ nie przewiduje zaspokojenia wierzycieli przez likwidację majątku upadłego.
Zaległości wobec urzędu skarbowego i ZUS
Kolejną okolicznością powodującą wykluczenie z tego postępowania jest zaleganie przez wykonawcę z uiszczeniem podatków, opłat lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne. Wyjątek stanowią sytuacje, gdy uzyskał on przewidziane prawem zwolnienie, odroczenie, rozłożenie na raty zaległych płatności lub wstrzymanie w całości wykonania decyzji właściwego organu.
Prawomocny wyrok za przestępstwo
Zamawiający musi wykluczyć z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego osoby fizyczne, które prawomocnie skazano za przestępstwo popełnione w związku z postępowaniem o udzielenie zamówienia, przestępstwo przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową, przestępstwo przeciwko środowisku, przestępstwo przekupstwa, przestępstwo przeciwko obrotowi gospodarczemu lub inne przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowych, a także za przestępstwo skarbowe lub przestępstwo udziału w zorganizowanej grupie albo związku mających na celu popełnienie przestępstwa lub przestępstwa skarbowego. To samo spotka spółkę jawną, spółkę partnerską, spółkę komandytową i spółkę komandytowo-akcyjną oraz osobę prawną, której odpowiednio wspólnik, partner lub członek zarządu, komplementariusz oraz urzędujący członek organu zarządzającego zostali prawomocnie skazani za wyżej wymienione przestępstwa.
Zakaz ubiegania się o zamówienia
Wykluczeniu podlega również podmiot zbiorowy, wobec którego sąd orzekł zakaz ubiegania się o zamówienia na podstawie przepisów o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary.
Inne okoliczności wykluczenia
Z postępowania o udzielenie zamówienia wyklucza się ponadto wykonawców, którzy:
– wykonywali bezpośrednio czynności związane z przygotowaniem prowadzonego postępowania lub posługiwali się w celu sporządzenia oferty osobami uczestniczącymi w dokonywaniu tych czynności, chyba że udział tych wykonawców w postępowaniu nie utrudni uczciwej konkurencji,
– nie wnieśli wadium do upływu terminu składania ofert, na przedłużony okres związania ofertą lub w terminie określonym przez zamawiającego, albo nie zgodzili się na przedłużenie okresu związania ofertą,
– złożyli nieprawdziwe informacje mające wpływ lub mogące mieć wpływ na wynik prowadzonego postępowania,
– nie wykazali spełniania warunków udziału w postępowaniu.
Co dodaje nowelizacja?
Zgodnie z nowelizacją zamawiający musi wykluczyć z postępowania wykonawców będących osobami fizycznymi, które prawomocnie skazano za przestępstwo powierzania w tym samym czasie, wykonywania pracy wielu cudzoziemcom przebywającym bez ważnego dokumentu uprawniającego do pobytu na terytorium RP, za przestępstwo powierzania wykonywania pracy małoletniemu cudzoziemcowi bez ważnego dokumentu uprawniającego do pobytu na terytorium RP oraz o powierzanie wykonywania pracy cudzoziemcowi przebywającemu bez ważnego dokumentu uprawniającego do pobytu na terytorium RP w warunkach szczególnego wykorzystania. Wykluczenie następuje na okres 1 roku od dnia uprawomocnienia się wyroku. Ponadto wykluczeniu podlegają wykonawcy będący spółką jawną, spółką partnerską, spółką komandytową, spółką komandytowo-akcyjną lub osobą prawną, których odpowiednio wspólnika, partnera, członka zarządu, komplementariusza lub urzędującego członka organu zarządzającego prawomocnie skazano za wyżej wskazane przestępstwa. Okres wykluczenia wynosi także 1 rok od dnia uprawomocnienia się wyroku.