Ponadto w niektórych wypadkach prowadzenie działalności gospodarczej jest uzależnione od posiadania odpowiednich kwalifikacji zawodowych przez przedsiębiorcę lub zatrudnionego pracownika. Zgodnie z Ustawą z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2010r., Nr 220, poz. 1447 ze zm.) koncesja jest wydawana przez organ koncesyjny i upoważnia przedsiębiorcę do prowadzenia ściśle określonej działalności gospodarczej.
Koncesjonowanie wprowadza się w przypadku działalności, które mają szczególne znaczenie ze względu na bezpieczeństwo państwa lub obywateli albo inny ważny interes publiczny.
Uzyskania koncesji wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie:
- poszukiwania lub rozpoznawania złóż kopalin, wydobywania kopalin ze złóż, bezzbiornikowego magazynowania substancji oraz składowania odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych,
- wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym,
- wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania, dystrybucji i obrotu paliwami i energią,
- ochrony osób i mienia,
- rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych,
- przewozów lotniczych,
- prowadzenia kasyna gry.
Szczegółowy zakres i warunki wykonywania działalności gospodarczej podlegającej koncesjonowaniu określają przepisy odrębnych ustaw. Udzielenie, odmowa udzielenia, zmiana i cofnięcie koncesji lub ograniczenie jej zakresu należy do ministra właściwego ze względu przedmiot działalności gospodarczej wymagającej uzyskania koncesji. Przepisy ustaw szczególnych mogą stanowić wyjątki od tej zasady.
Jeżeli przepis odrębnej ustawy stanowi, że dany rodzaj działalności jest działalnością regulowaną przedsiębiorca może wykonywać tę działalność jeżeli spełnia szczególne warunki określone przepisami tej ustawy i po uzyskaniu wpisu w rejestrze działalności regulowanej.
Działalność regulowana to działalność gospodarcza, której wykonywanie wymaga spełnienia szczególnych warunków określonych przepisami prawa. Za działalność regulowaną uznaje się następujące rodzaje działalności gospodarczej:
- działalność w zakresie przechowywania dokumentacji osobowej i płacowej pracodawców o czasowym okresie przechowywania,
- działalność polegająca na świadczeniu usług turystycznych obejmujących polowania wykonywane przez cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i polowania za granicą,
- działalność w zakresie kształcenia podyplomowego prowadzonego przez przedsiębiorcę, a także w zakresie prowadzenia indywidualnej lub indywidualnej specjalistycznej albo grupowej praktyki pielęgniarek, położnych,
- działalność w zakresie kształcenia podyplomowego prowadzonego przez przedsiębiorcę, a także w zakresie prowadzenia indywidualnej praktyki lekarskiej, indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej oraz grupowej praktyki lekarskiej,
- działalność w zakresie prowadzenia stacji kontroli pojazdów, prowadzenia ośrodka szkolenia kierowców, prowadzenia ośrodka doskonalenia techniki jazdy oraz w zakresie prowadzenia pracowni psychologicznej,
- działalność w zakresie organizowania imprez turystycznych oraz pośredniczenia na zlecenie klientów w zawieraniu umów o świadczenie usług turystycznych,
- działalność w zakresie prowadzenia przedsiębiorstwa składowego,
- działalność w zakresie organizowania wyścigów konnych,
- działalność w zakresie wyrobu, oczyszczania, skażania lub odwadniania alkoholu etylowego oraz w zakresie wytwarzania wyrobów tytoniowych,
- działalność w zakresie usług detektywistycznych,
- działalność w zakresie prowadzenia ośrodka szkolenia kierowców wykonujących przewóz drogowy,
- działalność w zakresie prowadzenia kursów dokształcających dla kierowców przewożących towary niebezpieczne,
- działalność kantorowa,
- działalność pocztowa niewymagająca zezwolenia,
- działalność w zakresie obrotu materiałem siewnym,
- działalność w zakresie konfekcjonowania lub obrotu środkami ochrony roślin,
- działalność w zakresie wyrobu lub rozlewu wyrobów winiarskich,
- działalność telekomunikacyjna będąca działalnością gospodarczą,
- działalność w zakresie wytwarzania, magazynowania lub wprowadzania do obrotu biokomponentów,
- działalność w zakresie wyrobu lub rozlewu napojów spirytusowych.
W przypadku niektórych rodzajów działalności niezbędne jest uzyskanie zezwolenia. Odpowiedniego zezwolenia wymaga prowadzenie działalności w zakresie:
- sprzedaży napojów alkoholowych,
- urządzania lub prowadzenia działalności w zakresie gier losowych, zakładów wzajemnych i gier na automatach,
- prowadzenia działalności gospodarczej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej,
- odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, opróżniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych.
- ochrony przed bezdomnymi zwierzętami, prowadzenia schronisk dla bezdomnych zwierząt a także grzebowisk i spalarni zwłok zwierzęcych,
- leczenia substytucyjnego osób uzależnionych, wytwarzania, przetwarzania lub przerabiania środków odurzających i substancji psychotropowych, zbioru mleczka makowego i opium z maku oraz ziela z konopi i żywicy konopi, przywozu z zagranicy i wywozu za granicę środków odurzających lub substancji psychotropowych oraz prekursorów grupy I-R, obrotu hurtowego tymi środkami, uprawy i kontraktacji upraw maku lub konopi włóknistych.
- produkcji tablic rejestracyjnych,
- prowadzenia działalności maklerskiej lub rachunków papierów wartościowych przez banki, prowadzenie giełdy lub rynku pozagiełdowego,
- prowadzenia funduszu emerytalnego,
- prowadzenia banku lub instytucji kredytowej,
- prowadzenia giełdy towarowej,
- zarządzanie specjalną strefą ekonomiczną,
- gospodarki odpadami,
- instalacji lub napraw określonych rodzajów przyrządów pomiarowych,
- prowadzenia zbiorowego zaopatrzenia w wodę lub zbiorowego odprowadzania ścieków,
- prowadzenia laboratorium referencyjnego,
- wytwarzania produktów leczniczych,
- wykonywania przewozów kabotażowych na terenie RP,
- wykonywania rybołówstwa morskiego,
- założenia lotniska, zarządzania lotniskiem użytku publicznego i prowadzenia na nim obsługi naziemnej statków powietrznych, ładunków, pasażerów i ich bagażu,
- utworzenia i prowadzenia instytucji pieniądza elektronicznego,
- wykonywania działalności ubezpieczeniowej,
- wykonywania działalności brokerskiej,
- wykonywania działalności pocztowej,
- prowadzenia składu podatkowego, prowadzenia działalności jako zarejestrowanego lub niezarejestrowanego handlowca, wykonywania czynności w charakterze przedstawiciela podatkowego,
- prowadzenia funduszu inwestycyjnego,
- hodowli zwierząt laboratoryjnych lub dostarczania zwierząt doświadczalnych,
- wykonywania planów urządzenia lasu,
- wykonywania działalności związanej z narażeniem na działanie promieniowania jonizującego,
- prowadzenia warsztatu w zakresie instalacji, napraw lub sprawdzania tachografów cyfrowych,
- wykonywania regularnego przewozu osób w transporcie drogowym.
Posiadanie odpowiedniej licencji jest z kolei wymagane przy wykonywaniu krajowego i międzynarodowego transportu drogowego oraz transportu drogowego taksówką, wykonywaniu przewozów kolejowych lub udostępnianiu pojazdów trakcyjnych a także przy wykonywaniu działalności syndyka.
Uzyskania zgody wymaga prowadzenie systemu płatności lub systemu rozrachunku papierów wartościowych w zakresie określonym w przepisach ustawy z dnia 24 sierpnia 2001r. o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami
Niekiedy przedsiębiorca albo co najmniej jego pracownik bezpośrednio wykonujący dane czynności musi posiadać odpowiednio uzyskane i udokumentowane uprawnienia zawodowe do prowadzenia określonych rodzajów działalności gospodarczej. Do takich zawodów należą m.in. adwokaci, radcy prawni, komornicy, lekarze, pielęgniarki i położne, księgowi, biegli rewidenci czy też inżynierowie posiadający uprawnienia budowlane.
