Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie wniosku o leczenie lub badania diagnostyczne poza granicami kraju oraz pokrycie kosztów transportu określa między innymi tryb składania i rozpatrywania oraz wzór wniosku o wydanie zgody przez Prezesa Funduszu na przeprowadzenie w państwie członkowskim UE/EFTA leczenia lub badań diagnostycznych, które przeprowadza się w kraju, a które nie mogą być udzielone w terminie zwykle niezbędnym dla uzyskania tych świadczeń w Polsce. Lekarz ubezpieczenia zdrowotnego ocenia wniosek pod kątem zasadności przeprowadzenia leczenia lub badań diagnostycznych, które zostały wskazane we wniosku w terminie wcześniejszym niż czas oczekiwania wnioskodawcy na uzyskanie leczenia lub badań diagnostycznych w kraju, odpowiadający terminowi udzielenia świadczenia określonemu przez świadczeniodawcę dla wnioskodawcy w pisemnej informacji przekazanej na podstawie art. 20 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. W części IIIa wniosku lekarz wpisuje czas oczekiwania zgodnie z listą oczekujących. W celu potwierdzenia zgodności tego wpisu z faktycznym czasem oczekiwania świadczeniobiorcy na leczenie lub badania diagnostyczne u danego świadczeniodawcy wprowadzono obowiązek dołączania do wniosku ww. pisemnej informacji, odpowiednio zmieniając przepisy § 4 ust. 2 pkt 1, § 5, § 6 i § 7 nowelizowanego rozporządzenia oraz wzór wniosku, który stanowi załącznik nr 1. W sytuacji, gdy wnioskodawca w chwili złożenia wniosku o leczenie lub badania diagnostyczne w innym państwie członkowskim UE/EFTA przebywa już lub zamieszkuje na terytorium innego państwa członkowskiego UE/EFTA, do wniosku przekazywanego do oddziału Funduszu należy dołączyć wstępny kosztorys leczenia oraz sporządzoną przez zagraniczną placówkę opieki medycznej kopię dokumentacji medycznej w zakresie objętym wnioskiem. Analogicznie dobraną dokumentację należy dołączyć do wniosku o pokrycie kosztów transportu do miejsca leczenia lub zamieszkania w kraju w przypadku, gdy wnioskodawcy zostały udzielone na terytorium państwa członkowskiego UE/EFTA świadczenia opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji. Z racji tego, że ta dokumentacja może zostać sporządzona w języku urzędowym państwa członkowskiego (np. greckim), w którym mają być lub zostały przeprowadzone leczenie lub badania diagnostyczne, a jej tłumaczenie na język polski w kraju może znacznie wydłużyć procedurę rozpatrywania wniosku i zwiększyć koszty administracyjne Funduszu zaproponowano, aby do wniosków dołączyć jej uwierzytelnione tłumaczenie na język polski, jeśli została sporządzona w innym języku niż angielski. W związku z tym dokonano odpowiednich zmian w przepisach § 5 ust. 2, § 10 nowelizowanego rozporządzenia oraz we wzorach wniosku.
Przepis § 6 ust. 13 nowelizowanego rozporządzenia stanowi, że oddział Funduszu może wybrać inną niż wskazana we wniosku zagraniczną placówkę opieki medycznej, jeśli na podstawie dostępnej wiedzy i dotychczasowego doświadczenia w rozpatrywaniu wniosków stwierdzi, że placówka ta właściwie przeprowadzi wnioskowane świadczenia opieki zdrowotnej. W obecnie obowiązującym rozporządzeniu wprowadzono również możliwość dokonania zmiany placówki opieki medycznej znajdującej się w innym państwie członkowskim UE/EFTA, jeżeli placówka wskazana we wniosku nie może dokonać rozliczenia całości lub części kosztów świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji, modyfikując odpowiednio § 6 ust.13 nowelizowanego rozporządzenia. Taka zmiana może być dokonana, jeżeli oddział Funduszu na podstawie dostępnej wiedzy i dotychczasowego doświadczenia w rozpatrywaniu wniosków stwierdzi, że placówka ta właściwie przeprowadzi wnioskowane świadczenia opieki zdrowotnej. Na wniosek Narodowego Funduszu Zdrowia wydłużono czas rozpatrywania przez dyrektora oddziału Funduszu wniosku o pokrycie kosztów transportu do miejsca leczenia lub zamieszkania w kraju z 3 dni do 5 dni roboczych.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia określa również tryb pokrywania kosztów leczenia lub badań diagnostycznych niewykonywanych w kraju. W sytuacji, gdy leczenie lub badania diagnostyczne mają być lub zostały uzyskane w państwie, które nie jest państwem członkowskim UE/EFTA, to koszty leczenia są pokrywane przez Fundusz na podstawie faktury wystawionej przez zagraniczną placówkę opieki medycznej. Koszty takich świadczeń uzyskanych w innym państwie członkowskim UE/EFTA są – co do zasady rozliczane przez Fundusz na podstawie przepisów o koordynacji. Jednakże mogą zdarzyć się przypadki, gdy świadczenie lub badania diagnostyczne niewykonywane w Polsce, zostaną przeprowadzone w innym państwie członkowskim UE/EFTA przez znajdującą się tam placówkę opieki medycznej, która nie udziela świadczeń zdrowotnych w ramach powszechnego systemu zabezpieczenia społecznego i nie może rozliczyć kosztów tych świadczeń na podstawie przepisów rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71 i rozporządzenia rady (EWG) nr 574/72. Gdy we wniosku została wskazana zagraniczna placówka opieki medycznej, z która oddział NIZ. nie może rozliczyć kosztów leczenia lub badań diagnostycznych na podstawie przepisów o koordynacji, to koszty świadczeń zdrowotnych rozliczane będą na podstawie faktury wystawionej przez zagraniczną placówkę opieki medycznej, która została wskazana we wniosku. Ponadto wprowadzono także możliwość dokonywania uprzedniego pokrycia całości lub części kosztów tych świadczeń, czyli zaliczek, jeśli zagraniczne placówki medyczne uzależnią wykonanie wnioskowanych świadczeń od wniesienia tego rodzaju przedpłat.
Reasumując można stwierdzić, że przepisy projektowanego rozporządzenia mogą zmniejszyć wydatki Narodowego Funduszu Zdrowia związane z udzieleniem zgody na leczenie lub badania diagnostyczne w pozostałych państwach członkowskich UE/EFTA, w związku z wprowadzeniem możliwości wskazania wnioskodawcy przez dyrektora oddziału Funduszu placówkę opieki medycznej znajdującej się na terytorium kraju, która przeprowadzi wnioskowane leczenie lub badania diagnostyczne w terminie wcześniejszym niż czas oczekiwania wnioskodawcy na uzyskanie leczenia lub badań diagnostycznych u wybranego świadczeniodawcy.
