Na wstępie warto podkreślić, że nowelizacja ustawy o KRK oraz ustawy o KRS obejmuje kilka etapów modernizacji dotychczasowej komunikacji pomiędzy tymi dwiema formami rejestru. Zasadniczo całość nowych przepisów obejmujących poprawę bezpieczeństwa i pewności obrotu gospodarczego w Polsce ma wejść ostatecznie w życie do 1 stycznia 2014 r. Na chwilę obecną realizowany jest 1 etap, dotyczący właśnie relacji pomiędzy KRK i KRS.
Podstawową zmianą jest wprowadzenie w życie komunikacji elektronicznej pomiędzy rejestrami już na wstępnym etapie rejestracji danego podmiotu w KRS. Zanim nastąpi dokonanie właściwego wpisu sądowego, referendarz sądowy sprawdzi w systemie teleinformatycznym KRK czy wnioskodawca nie jest aby przypadkiem prawomocnie skazany i czy nie ma to wpływu na możliwość rejestracji wnioskowanego przez niego podmiotu gospodarczego. W praktyce do tej pory zdarzały się bowiem sytuacje, gdy do KRS zostały wpisywane podmioty prowadzone przez osoby wobec, których orzekano prawomocny zakaz prowadzenia określonej działalności gospodarczej. Od tej chwili takie sytuacje mają zostać całkowicie wyeliminowane.
Kwestia sprawdzania karalności nie będzie dotyczyć wyłącznie wnioskodawców ubiegających się o wpisanie danego podmiotu do KRS. Każdy kolejny wniosek, którego przedmiotem będzie przykładowo zmiana w zarządzie, komisji rewizyjnej czy rady nadzorczej danego podmiotu również będzie szczegółowo badany pod kątem karalności osób, które zamierzają objąć stanowisko w powyższych organach. Zgodnie bowiem z powszechnie obowiązującym prawem, członkiem zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej albo likwidatorem nie może być osoba, która została skazana za przestępstwo przeciwko mieniu, ochronie informacji, wiarygodności dokumentów, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi czy papierami wartościowymi.
Wprowadzenie jasnych i prostych reguł dotyczących sprawdzania karalności, a przy tym sprawnego systemu informatycznego pozwalającego na realizację powyższych zadań ma przyczynić się do wzmocnienia pozycji wpisów zawartych w KRS, tak aby każdy z nas miał pewność, że wpisane podmioty, a dokładniej osoby wchodzące w skład ich organów nadzorczych, nie mają kryminalnej przeszłości. Sam pomysł elektronicznej komunikacji pomiędzy KRS a KRK powstał dzięki aferze Amber Gold, przez którą jak wiadomo wiele Polaków straciło oszczędności swojego życia. Pojawiały się także informacje, że nawet udana likwidacja feralnej spółki może nie zakończyć działalności jej twórców, gdyż w ich planach pojawiały się ponoć pomysły utworzenia nowych podmiotów gospodarczych, których działalność mogłaby przyczynić się do powstania analogicznych skutków jak miało to miejsce w sprawie Amber Gold.
Zmiany w ustawach postulują także, że KRS oraz KRK do końca czerwca b.r. mają obowiązek sprawdzić czy osoby wpisane do rejestru podmiotów gospodarczych przed 15 stycznia 2013 r. nie zostały prawomocnie skazane. Widać zatem, że pełne sprawdzenie karalności obejmie wszystkie dotychczasowe podmioty, co w tym przypadku nastąpi z pewnością z korzyścią dla obywateli. Warto jednocześnie podkreślić, że w przyszłym roku obowiązek wymiany informacji między rejestrami zostanie rozszerzony na osoby pełniące funkcje w zarządach organizacji pożytku publicznego i spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych.
Dodatkowo do 30 czerwca 2013 r. obowiązywać będzie jeszcze tradycyjna forma komunikacji pomiędzy rejestrami – pod postacią wymiany dokumentów drogą pocztową. Po tym czasie informacje będą przesyłane wyłącznie drogą elektroniczną. Oczywiście dokumenty przekazywane przez system teleinformatyczny będą uwierzytelnione sądowym podpisem elektronicznym.
