Rozporządzenie (WE) Nr 863/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lipca 2007 r. wprowadziło mechanizm, który ma służyć zapewnieniu szybkiej pomocy operacyjnej przez ograniczony czas w postaci zespołów szybkiej interwencji na granicy, tworzonych przez Agencję FRONTEM. W skład tych zespołów wchodzą funkcjonariusze straży granicznych państw członkowskich. Oznacza to, iż rozporządzenie wprowadza możliwość dla państw członkowskich, w przypadku nagłej i wyjątkowej presji, a zwłaszcza w przypadku masowego napływu obywateli państw trzecich usiłujących przedostać się nielegalnie na terytorium państwa członkowskiego na określonych odcinkach granic zewnętrznych, do zwrócenia się do Agencji FRONTEX, utworzonej rozporządzeniem Rady (WE) Nr 2007/2004 z dnia 26 października 2004 r. ustanawiającym Europejską Agencję Zarządzania Współpracą Operacyjną na Zewnętrznych Granicach Państw Członkowskich Unii Europejskiej o oddelegowanie jednego lub więcej zespołów szybkiej interwencji na granicy złożonych z funkcjonariuszy oddelegowanych z innych państw członkowskich w celu wspomożenia działań organów ochrony granicy państwa wnioskującego o oddelegowanie takiego zespołu.
Decyzję o oddelegowaniu zespołu szybkiej interwencji na granicy podejmuje Dyrektor Wykonawczy Agencji FRONTEX. Czas powołania takiego zespołu został określony maksymalnie na 5 dni, bowiem jest to mechanizm służący do jak najszybszego wykorzystania, np. w przypadku, gdy na granicy jednego z państw członkowskich sytuacja stanie się na tyle skomplikowana i wrażliwa, że zdecyduje się ono wystąpić do Agencji o oddelegowanie takiego zespołu.
Przedmiotowe rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady określa między innymi zadania jakie mają być wykonywane przez członków zespołów szybkiej interwencji na granicy oraz uprawnienia z jakich mogą oni korzystać podczas prowadzenia działań w państwie członkowskim do którego został oddelegowany zespół. Ponadto rozporządzenie ro określa również ich status, prawa i obowiązki, dokument akredytacyjny, jakim będą się posługiwać w trakcie wykonywania zadań w ramach zespołu szybkiej interwencji na granicy, odpowiedzialność cywilną oraz odpowiedzialność karną. Zgodnie z rozporządzeniem to Agencja FRONTEX pokrywa koszty związane ze szczepieniami, koszty związane ze specjalnym ubezpieczeniem, z opieką zdrowotną, diety dzienne oraz koszty zakwaterowania. Pokrywa także koszty związane z wyposażeniem technicznym należącym do Agencji. Jednak zgodnie z decyzjami 9/2007 Rady Zarządzającej Agencją FRONTEX oraz 44/2007 Dyrektora Wykonawczego Agencji FRONTEX koszty te ponoszone są najpierw przez państwa członkowskie, a następnie Agencja zwraca je w 100%.
Zmiany, jakie zostały zaproponowane w ustawie z dnia 12 października 1990 r. o ochronie granicy państwowej wynikają z konieczności określenia organu, który w imieniu Rzeczpospolitej Polskiej jako państwa członkowskiego Unii Europejskiej będzie występował do Agencji FRONTEX o oddelegowanie zespołu szybkiej interwencji na granicy do działań na granicy zewnętrznej Polski będącej jednocześnie granicą zewnętrzną Unii Europejskiej. W projekcie określono, że będzie to minister właściwy do spraw wewnętrznych, który na wniosek Komendanta Głównego Straży Granicznej może wystąpić do Agencji FRONTEX o oddelegowanie zespołu szybkiej interwencji na granicy, do działań na granicy zewnętrznej RP.
Kolejne zmiany wiążą się z koniecznością wskazania organu, który ze strony RP będzie pełnić funkcję krajowego punktu kontaktowego oraz uzgadnia plan operacyjny regulujący warunki oddelegowania do Polski zespołów szybkiej interwencji na granicy. Biorąc pod uwagę zadania i kompetencje jako właściwy organ wskazany został Komendant Główny Straży Granicznej. Ponadto nadane zostało nowe brzmienie upoważnieniu ustawowemu do wydania przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych rozporządzenia dotyczącego przywrócenia kontroli granicznej na granicy państwowej stanowiącej granicę wewnętrzną. Zaproponowane upoważnienie odpowiada zakresowi działań, podejmowanych w takiej sytuacji przez państwo członkowskie Unii Europejskiej i zostało dostosowane do przepisów Kodeksu granicznego Schengen. Kodeks graniczny Schengen w art. 24 stanowi o zakresie proponowanego przywrócenia kontroli granicznej na granicach wewnętrznych. Ze względu na potencjalne zróżnicowanie przyczyn przywrócenia kontroli granicznej niezbędne jest wprowadzenie regulacji, która umożliwi władzy krajowej działającej w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej elastyczne określenie zakresu przywrócenia kontroli granicznej.
W ustawie z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej wprowadzono nowy rozdział określający tryb skierowania i służbę funkcjonariuszy Straży Granicznej w zespołach szybkiej interwencji na granicy w zakresie nieokreślonym w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady nr 863/2007. Komendant Główny Straży Granicznej jako organ powołany do ochrony granicy państwowej oraz jednocześnie jako przełożony wszystkich funkcjonariuszy ma za zadanie określić skład krajowej rezerwy ekspertów, delegować lub odmówić delegowania funkcjonariuszy Straży Granicznej do wykonywania zadań w ramach zespołu szybkiej interwencji na granicy. Włączenie funkcjonariusza w skład krajowej rezerwy ekspertów następować będzie za jego pisemną zgodą. Ze względu na specyfikę działania zespołów szybkiej interwencji na granicy, zespoły takie działać będą wyłącznie w granicach Unii Europejskiej, ich cechą wyróżniającą jest elastyczność i szybkość tworzenia. Z tego względu przewidziano, że zgoda pisemna funkcjonariusza na włączenie w skład krajowej rezerwy ekspertów obejmuje także delegowania do zespołów szybkiej interwencji na granicy. Projekt przewiduje stosowanie do funkcjonariuszy skierowanych do zespołów szybkiej interwencji na granicy przepisów dotyczących służby w kontyngentach Straży Granicznej regulujących czas pełnienia służby, uposażenie funkcjonariusza oraz świadczenia z tytułu uszczerbku na zdrowiu, a także badania lekarskie i psychologiczne oraz przypadki, w których funkcjonariuszowi przysługuje skierowanie na turnus leczniczo-profilaktyczny.
Z kolei zmiana ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji jest konsekwencją konieczności wyłączenia stosowania tej ustawy w stosunku do broni i amunicji stanowiących uzbrojenie funkcjonariuszy straży granicznej państw Unii Europejskiej wykonujących na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej zadania w ramach zespołów szybkiej interwencji na granicy. Takie rozwiązanie przyjęto w stosunku do broni i amunicji żołnierzy armii państw obcych przebywających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie umów międzynarodowych. Zaproponowana regulacja poprzez wprowadzenie do prawa krajowego przepisów umożliwiających należyte przygotowanie działania zespołów szybkiej interwencji na granicy, w przypadku nagłej i wyjątkowej presji na granicy państwowej stanowiącej granicę zewnętrzną Unii Europejskiej przyczyni się do podniesienia poziomu bezpieczeństwa państwa.
