Przede wszystkim należy pamiętać, że jeżeli kupiliśmy towar niezgodny z umową lub wadliwy – możemy, a nawet powinniśmy go reklamować. O niezgodności można mówić w sytuacji, w której produkt nie nadaje się do celu, w jakim zwykle jest używany, bądź nie posiada właściwości, które powinien mieć albo zapewniał o nich sprzedawca – np. obuwie, w którym odkleja się podeszwa czy czytnik CD, który nie odtwarza płyt. Taki towar można reklamować w ciągu dwóch lat od dnia jego wydania. Skargę najlepiej złożyć na piśmie, najpóźniej w ciągu dwóch miesięcy od chwili wykrycia usterki. Przekroczenie tego terminu – to utrata przysługujących nam uprawnień. Prawo do reklamacji mają również konsumenci w przypadku zakupu rzeczy używanej lub przecenionej, pod warunkiem, że sprzedawca nie zaznaczy, że powodem przeceny jest wada produktu. Pamiętajmy, że konsumentem jest osoba fizyczna, która nabywa rzecz ruchomą w celu niezwiązanym z działalnością zawodową lub gospodarczą. Przedsiębiorca ma 14 dni na odniesienie się do naszej skargi. W przypadku braku odpowiedzi w tym terminie uznaje się, że sprzedawca uznał nasze roszczenia. Składając reklamację w pierwszej kolejności można zażądać bezpłatnej naprawy lub wymiany towaru na nowy. Zwrotu pieniędzy możemy domagać się w przypadku, kiedy sprzedawca nie jest w stanie naprawić ani wymienić produktu lub takie działania naraziłyby nas na znaczne niedogodności.
Oprócz prawa do reklamacji konsumenci mogą również w wielu przypadkach skorzystać z gwarancji. Pojęcia te są bardzo często mylone przez konsumentów. Gwarancja – podobnie jak niezgodność towaru z umową – umożliwia dochodzenie roszczeń w przypadku, gdy nabyta rzecz okazała się wadliwa. Jest ona jednak dobrowolna – przedsiębiorca może udzielić gwarancji, ale nie musi. Podstawę stanowi oświadczenie sprzedawcy bądź producenta zamieszczone we wręczanym w chwili sprzedaży towaru dokumencie gwarancyjnym – określającym obowiązki gwaranta i uprawnienia kupującego. Dokument gwarancyjny powinien zawierać m.in. zakres terytorialny i czasowy gwarancji oraz adres gwaranta. W praktyce można spotkać gwarancje udzielane na rok, ale również na kilkanaście lat. Warto wiedzieć, że udzielenie gwarancji nie może pociągać za sobą konieczności uiszczenia opłaty. Ponadto nie ogranicza ona ani nie zawiesza uprawnień do reklamacji towaru niezgodnego z umową. Gdy do produktu dołączona jest gwarancja, wtedy możemy zgłosić się do gwaranta, którym zazwyczaj jest producent. Prawo wyboru między obiema możliwościami należy do konsumenta – gwarancja w wielu przypadkach może zawierać rozwiązania korzystniejsze niż reklamacja.
Wymienione powyżej przepisy dotyczą większości kupowanych przez nas produktów. Jednakże dla niektórych towarów przewidziano inny tryb reklamacji. Przykładem są produkty spożywcze – w tym przypadku kupujący musi niezwłocznie poinformować o niezgodności towaru z umową. Mamy na to trzy dni – od otwarcia opakowania lub daty zakupu produktu sprzedawanego luzem.
Podczas zakupowego szaleństwa pamiętajmy także, o paragonach, które powinniśmy otrzymać od sprzedawcy niezależnie od tego, gdzie i na jakich warunkach nabyliśmy towar. Są one potrzebne w dochodzeniu praw w przypadku zakupu wadliwej rzeczy. Redakcja Internetowej Kancelarii Prawnej przypomina także, że nie można zwrócić do sklepu towaru tylko i wyłącznie dlatego, że przestał nam się podobać. W takiej sytuacji wszystko zależy od dobrej woli sprzedawcy, czy przyjmie go z powrotem i zwróci nam pieniądze.
Pomoc w dochodzeniu swoich praw można bezpłatnie uzyskać od powiatowych lub miejskich rzeczników konsumentów. Znaleźć ich można w całej Polsce w urzędach miasta lub starostwach powiatowych. W przypadku zakupów za granicą pomoże Europejskie Centrum Konsumenckie.
