Jeżeli sąd ogłosił upadłość z możliwością zawarcia układu, a propozycje układowe nie zostały wcześniej złożone, upadła spółka powinna je zgłosić w ciągu miesiąca. Jeżeli spółka miała obowiązek prowadzenia rachunku przepływów pieniężnych, powinna go także przedłożyć za okres ostatnich 12 miesięcy. Propozycja układowe mogą także złożyć nadzorca sądowy albo zarządca. Termin zgłaszania propozycji układowych może być przedłużony do 3 miesięcy przez sędziego-komisarza, może to jednak nastąpić tylko gdy zachodzą ważne powody.
Jeżeli upadła spółka nie przedstawi we wskazanym wyżej terminie (czyli w terminie miesiąca od ogłoszenia przez sąd upadłości z możliwością zawarcia układu lub w terminie 3 miesięcy, jeżeli sędzia-komisarz przedłużył z ważnych powodów termin na zgłaszanie propozycji układowych), upadły traci prawo zarządu masą upadłości, jeżeli prawa takiego nie został pozbawiony wcześniej, a także prawo do składania propozycji układowych.
W przypadku gdy sąd ogłosił upadłość z możliwością zawarcia układu na wniosek wierzyciela, który zgłosił wstępne propozycje układowe, wierzyciel ten może również złożyć propozycje układowe. Jeżeli sąd ogłosił upadłość obejmującą likwidację majątku upadłego, propozycje układowe mogą zgłosić upadły, syndyk i rada wierzycieli.
Propozycje układowe polegają na wskazaniu sposobu restrukturyzacji zobowiązań upadłego oraz muszą zawierać uzasadnienie. Uzasadnienie propozycji układowych powinno zawierać m.in.:
• opis stanu przedsiębiorstwa ze szczególnym określeniem jego sytuacji ekonomiczno-finansowej, prawnej oraz organizacyjnej;
• metody i źródła finansowania wykonania układu, z uwzględnieniem przewidywanych wpływów i wydatków w czasie wykonywania układu;
• analizę poziomu i struktury ryzyka;
• osoby odpowiedzialne za wykonanie układu (imiona i nazwiska);
• ocenę alternatywnego sposobu restrukturyzacji zobowiązań;
• system zabezpieczenia praw i interesów wierzycieli na czas wykonania układu.
Nie zawsze trzeba przedstawiać wskazane wyżej dane w uzasadnieniu propozycji układowych, jeżeli bowiem sędzia-komisarz uzna, że układ zostanie wykonany, uzasadnienie nie będzie musiało wskazywać wszystkich w/w elementów.
Restrukturyzacja zobowiązań upadłej spółki może polegać np. na:
• odroczeniu wykonania zobowiązań;
• rozłożeniu spłaty długów na raty;
• zmniejszeniu sumy długów;
• konwersji wierzytelności na udziały lub akcje (polega to w praktyce na objęciu przez wierzycieli akcji lub udziałów na skutek podwyższenia kapitału zakładowego, na skutek czego dług wobec wierzycieli wygasa).
• zmianie, zamianie lub uchyleniu prawa zabezpieczającego określoną wierzytelność.
W propozycjach układowych można zawrzeć jeden lub tez kilka sposobów restrukturyzacji. Układ może przewidywać również zaspokojenie wierzycieli poprzez likwidację majątku upadłego (układ likwidacyjny). Likwidacja przeprowadzana jest według przepisów ustawy o likwidacji masy upadłości, chyba że układ przewiduje przejęcie majątku upadłego przez wierzycieli lub inny sposób likwidacji. Układem objęte są wierzytelności, które powstały przed dniem ogłoszenia upadłości spółki.
Układ nie obejmuje przykładowo:
• należności alimentacyjnych oraz rent z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci oraz z tytułu zamiany uprawnień objętych treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę;
• składek na ubezpieczenia społeczne.
• należności ze stosunku pracy oraz wierzytelności zabezpieczonej na mieniu upadłego hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską, w części znajdującej pokrycie w wartości przedmiotu zabezpieczenia, chyba że wierzyciel wyraził zgodę na jej objęcie układem.
Warunki restrukturyzacji muszą być takie same dla wszystkich wierzycieli. Korzystniejsze warunki restrukturyzacji mogą obejmować tylko wierzycieli:
– którzy mają drobne wierzytelności,
– którzy po ogłoszeniu upadłości udzielili lub mają udzielić kredytu niezbędnego do wykonania układu.
Restrukturyzacja zobowiązań upadłej spółki nie może doprowadzić do pozbawienia zatrudnionych w spółce pracowników minimalnego wynagrodzenia za pracę. Restrukturyzacja zobowiązań upadłego obejmuje zarówno wierzytelności pieniężne, jak i niepieniężne.
Podstawa prawna:
• art. 267 – art. 280 ustawy – Prawo upadłościowe i naprawcze (tekst jedn. Dz.U. z 2009 r., nr 175, poz. 1361, z późn. zm.).
