Wraz z wejściem w życie tzw. nowego prawa geologiczno – górniczego wprowadzonego ustawą obowiązującą od 1 stycznia 2012 r. Ustawodawca przyznał poszkodowanemu prawo wyboru sposobu naprawienia szkody. I tak poszkodowany może żądać naprawienia szkody poprzez wykonanie np. remontu, rektyfikacji, lub ma prawo żądać odszkodowania. Z doświadczenia mogę potwierdzić, iż pojawiły się już pierwsze żądania wypłaty odszkodowania za powstałe szkody górnicze powstałe przed wejściem w życie nowej Ustawy.
Zilustrujmy znaczenie w/w orzeczeń Sądu Najwyższego następującym przykładem. Szkoda w postaci przechyłu budynku powstała w wyniku ruchu zakładu górniczego na przełomie 2010 i 2011 r. Właściciel nieruchomości (poszkodowany) pod koniec 2012 r. zwrócił się do zakładu górniczego z wnioskiem o naprawę szkody górniczej poprzez zapłatę odszkodowania w wys. 400.000,00 zł. Zakład górniczy odmówił naprawienia szkody poprzez wypłatę odszkodowania i zaproponował wykonanie naprawy budynku. Poszkodowany skierował sprawę na drogę sądową, podtrzymując żądanie wypłaty na jego rzecz odszkodowania. W świetle w/w Uchwały w przypadku ustalenia przez Sąd, iż jest możliwe wykonanie napraw oraz, iż jest ono ekonomicznie uzasadnione, pierwszeństwo będzie mieć obowiązek wykonywania naprawy budynku przez zakład górniczy, gdyż szkoda powstała w momencie obowiązywania prawa geologiczno – górniczego z 1994 r. Tym samym jeśli poszkodowany w toku procesu nie zmodyfikowałby swojego roszczenia – sąd winien oddalić powództwo.
Oczywiście są sytuacje, w których poszkodowany może żądać od razu odszkodowania, ale w takim przypadku musi zaistnieć jedna z przesłanek tj.:
1) Szkoda powstała już po wejściu w życie nowego prawa geologiczno – górniczego albo,
2) Przywrócenie stanu poprzedniego nie jest możliwe albo,
3) Przywrócenie stanu poprzedniego jest ekonomicznie nieuzasadnione.
Tym samym rewolucyjne, szczególnie dla zakładów górniczych, zmiany w prawie geologiczno – górniczym są na razie bombą z opóźnionym zapłonem, gdyż dopiero w najbliższych miesiącach i latach będzie możliwe skorzystanie przez poszkodowanych z możliwości dokonania wyboru sposobu naprawienia szkody w ich własności.
Marta Radosz – Rostocka Radca Prawny
Kancelaria Ślązak, Zapiór i Wspólnicy Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych
