Członkowie prowadzą wspólne przedsiębiorstwo
Przedmiotem działalności spółdzielni socjalnej jest prowadzenie wspólnego przedsiębiorstwa, w oparciu o osobistą pracę członków. Działa ona na rzecz:
– społecznej reintegracji jej członków, przez co należy rozumieć działania mające na celu odbudowanie i podtrzymanie umiejętności uczestniczenia w życiu społeczności lokalnej i pełnienia ról społecznych w miejscu pracy, zamieszkania lub pobytu,
– zawodowej reintegracji jej członków, przez co należy rozumieć działania mające na celu odbudowanie i podtrzymanie zdolności do samodzielnego świadczenia pracy na rynku pracy – a działania te nie są wykonywane w ramach prowadzonej przez spółdzielnię socjalną działalności gospodarczej.
Spółdzielnia socjalna może także prowadzić działalność społeczną i oświatowo-kulturalną na rzecz swoich członków oraz ich środowiska lokalnego, a także działalność społecznie użyteczną. W zależności więc od zawodów osób tworzących spółdzielnię socjalną można w ten świadczyć prace porządkowe, usługi remontowe, organizować przyjęcia, konferencje itp.
Spółdzielnię socjalną mogą założyć osoby znajdujące się szczególnej sytuacji życiowej
Warto wiedzieć, że spółdzielnię socjalną mogą założyć:
– osoby bezrobotne, zarejestrowane w urzędzie pracy i spełniające inne kryteria opisane w Ustawie z dnia 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia,
– osoby, o których mowa w Ustawie z dnia 13 czerwca 2003r. o zatrudnieniu socjalnym, tj. bezdomni realizujący indywidualny program wychodzenia z bezdomności, uzależnieni od alkoholu, po zakończeniu programu psychoterapii w zakładzie lecznictwa odwykowego, uzależnieni od narkotyków lub innych środków odurzających, po zakończeniu programu terapeutycznego w zakładzie opieki zdrowotnej, chorzy psychicznie, zwalniani z zakładów karnych, mający trudności w integracją ze środowiskiem oraz uchodźcy realizujący indywidualny program integracji,
– osoby niepełnosprawne, które mają orzeczenie o niepełnosprawności, niezdolności do pracy lub grupie inwalidzkiej.
Co ważne, osoby te muszą jednak posiadać pełną zdolność do czynności prawnych. Ponadto taki rodzaj spółdzielni mogą również założyć:
– inne osoby, niż wskazane powyżej, o ile liczba tych osób nie stanowi więcej niż 50% ogólnej liczby założycieli,
– organizacje pozarządowe w rozumieniu przepisów o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie lub jednostki samorządu terytorialnego,
– kościelne osoby prawne.
Liczba założycieli spółdzielni socjalnej nie może być mniejsza niż 5, jeżeli założycielami są osoby fizyczne i 2 w przypadku, gdy założycielami są osoby prawne. Każda spółdzielnia powinna mieć w swojej nazwie oznaczenie „Spółdzielnia Socjalna”. Spółdzielcy uchwalają statut i rejestrują spółdzielnię w Krajowym Rejestrze Sądowym. Należy pamiętać, że rejestracja jest bezpłatna, bowiem spółdzielnie socjalne są zwolnione z obowiązku wniesienia opłaty za wpis do Krajowego Rejestru Sądowego, z opłaty od wniosków o zmiany wpisu oraz z opłaty za ogłoszenie tego wpisu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Do wniosku o wpis spółdzielni socjalnej do Krajowego Rejestru Sądowego należy dołączyć dokumenty poświadczające, że jej założycielami są w/ osoby znajdujące się w szczególnej sytuacji życiowej.
Kto może zostać członkiem spółdzielni socjalnej?
Członkostwo w spółdzielni socjalnej mogą nabyć osoby, o których mowa powyżej, w tym też osoby posiadające ograniczoną zdolność do czynności prawnych. Członkami takiej spółdzielni mogą zostać również inne osoby, jeżeli ich praca na rzecz spółdzielni wymaga pewnych szczególnych kwalifikacji, których nie posiadają pozostali członkowie spółdzielni. Jednak liczba takich osób nie może większa niż 50% ogólnej liczby członków. Członkostwo w spółdzielni socjalnej mogą nabyć organizacje pozarządowe w rozumieniu przepisów o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, kościelne osoby prawne lub jednostki samorządu terytorialnego. Warto wiedzieć, że spółdzielnia socjalna może liczyć nie mniej niż 5 i nie więcej niż 50 członków. Wyjątkowo, spółdzielnia socjalna, która powstała w wyniku przekształcenia spółdzielni inwalidów lub spółdzielni niewidomych może liczyć więcej niż 50 członków.
Spółdzielnia socjalne ma określone przywileje
W rozumieniu prawa cywilnego spółdzielnia socjalna jest osobą prawną, a co za tym idzie może być podmiotem praw i obowiązków. Może również za pomocą własnych działań nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, czyli ma zdolność do czynności prawnych. W spółdzielni tej wybiera się radę nadzorczą, chyba, że liczba członków nie przekracza 15. W takim przypadku kompetencje rady wykonuje walne zgromadzenie. Spółdzielnia socjalna może korzystać ze środków publicznych, w tym ze środków Funduszu Pracy oraz innej pomocy publicznej. Ma również prawo do korzystania ze zwolnień podatkowych, czy też pracy lub pomocy wolontariuszy. Spółdzielcy mogą również liczyć na okresową refundację kosztów składek ubezpieczeniowych.
Podstawa prawna:
Art. 2-5, art. 6-7, art. 12, art. 14-15 Ustawy z dnia 27 kwietnia 2006r. o spółdzielniach socjalnych (Dz. U. z 2006r., Nr 94, poz. 651 ze zm.).
