Tajemnica lekarska

Tajemnica lekarska należy też, obok tajemnicy adwokackiej i dziennikarskiej, do najbardziej chronionych, co przejawia się np. w poważnym ograniczeniu możliwości zwolnienia lekarza z obowiązku jej zachowania nawet w postępowaniu karnym Podobnie jak z innymi tajemnicami zawodowymi: tajemnica lekarska nie ma na celu ochrony sumienia lekarza i jego komfortu psychicznego, ale przede wszystkim ochronę praw pacjentów. Prawem pacjenta jest, bowiem zachowanie w tajemnicy informacji związanych z jego leczeniem, przede wszystkim zaś informacji o stanie jego zdrowia, a czasem nawet o samym fakcie leczenia.

 

Zgodnie z art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodzie lekarza obowiązek zachowania tajemnicy obejmuje informacje związane z pacjentem, a uzyskane w związku z wykonywaniem zawodu. Tajemnicą są objęte wiadomości o pacjencie i jego otoczeniu uzyskane przez lekarza w związku z wykonywanymi czynnościami zawodowymi. Oczywistym jest, że zapytany podczas wywiadu pacjent odpowiada na pytania o wszelkie wcześniejsze choroby, a zwłaszcza zakaźne oraz ewentualne wcześniejsze zabiegi i hospitalizacje, bowiem ta wiedza potrzebna jest lekarzowi do podejmowania decyzji o metodzie leczenia. Należy podkreślić, że źródłem informacji o pacjencie nie musi być wyłącznie on sam. Informacje uzyskane przez lekarza mogą pochodzić również np. od osób najbliższych pacjentowi, które – w sytuacji, kiedy jest on nieprzytomny czy w związku z jego wiekiem – mogą być bardzo pomocne przy doborze właściwej metody leczenia. Sam pacjent, jak i inne osoby często też dostarczają wyniki wcześniejszych badań i analiz, karty informacyjne, dokumenty zawierające dane objęte tajemnicą lekarską. W związku z tym obowiązkiem lekarza jest zachowanie w tajemnicy wszystkich tych informacji uzyskanych zarówno od innych osób bezpośrednio, jak i w postaci dostarczonej dokumentacji medycznej.

Ponadto tajemnicą lekarską objęte są nie tylko ewentualne wypowiedzi ustne lekarza, ale także sporządzane przez niego dokumenty, takie jak np. zaświadczenia, opinie itp. Dokumenty te wydawane mogą być tylko uprawnionym osobom.

 

Co do zakresu podmiotowego stwierdzić należy, że tajemnica lekarska obowiązuje w zasadzie do wszystkich osób i innych podmiotów poza samym pacjentem. W szczególności tajemnica lekarska nie pozwala także na przekazywanie informacji uzyskanych w związku z wykonywaniem zawodu lekarza innym pracownikom zakładu opieki zdrowotnej – od personelu medycznego począwszy na administracji skończywszy – jeżeli nie uczestniczą oni w procesie leczenia. Informacje niezbędne należy przekazać innym lekarzom lub innym uprawnionym osobom w związku z udzielaniem świadczeń medycznych, w szczególności zaś pielęgniarkom, ale tylko w zakresie, w jakim jest w tym celu potrzebne. W odniesieniu do pielęgniarek należy wskazać przepis art. 22 ustawy z dnia 5 lipca 1996 r. o zawodzie pielęgniarki i położnej zgodnie, z którym pielęgniarka ma prawo do żądania od lekarza informacji niezbędnych do wykonywania jego zleceń. W sytuacji, kiedy pacjent jest nieletni lub ubezwłasnowolniony, ewentualnie nieprzytomny lub niezdolny do zrozumienia znaczenia informacji, tajemnica lekarska nie obowiązuje w stosunku do osób, które mają prawo do wyrażania zgody za pacjenta na wykonywanie zabiegów medycznych, co odnosi się do przedstawiciela ustawowego lub opiekuna faktycznego.

 

Ustawa o zawodzie lekarza wylicza przypadki, kiedy lekarz jest zwolniony z obowiązku zachowania tajemnicy lekarskiej. Zgodnie z art. 40 ust. 2 ustawy o zawodzie lekarza, jest on zwolniony z obowiązku zachowania tajemnicy lekarskie, gdy:

Śmierć chorego nie zwalnia od obowiązku dochowania tajemnicy lekarskiej.

 

www.SerwisPrawa.pl