W przypadku podmiotów wpisanych do KRS możemy skorzystać z wyszukiwarek np. na stronie www.SerwisPrawa.pl. Nazwa nie tylko nie może być identyczna, ale nie powinna być na tyle podobna aby nie wprowadzać w błąd. Nie możemy zatem stworzyć firmy, która będzie już podobna do działającej na rynku. Zgodnie bowiem z treścią art. 433 § 1 kodeksu cywilnego, firma przedsiębiorcy powinna się odróżniać dostatecznie od firm innych przedsiębiorców prowadzących działalność na tym samym rynku.
Nawet jak już ustalimy tak firmę, że mamy pewność, że nikt jeszcze takiej firmy nie używa, należy uważać na wszelkie oznaczenia jakie będziemy używać. Są pewne określenia, które mogą być używane jedynie przez określone podmioty, a ich nieuprawnione użycie podlega sankcji prawnej. Tak będzie np. ze słowami „adwokat”, „radca prawny” czy też „bank” lub nawet „kasa”. Zwłaszcza używanie słowa „kasa” budzi duże kontrowersje. Przecież kasy występują powszechnie w sklepach, kinach czy nawet na stacji benzynowej. Słowo to z jednej strony jest powszechnie używane, z drugiej podlega ochronie prawnej i może być używane przez określone podmioty.
Zgodnie z treścią art. 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe, wyrazy "bank" lub "kasa" mogą być używane w nazwie oraz dla określenia działalności lub reklamy wyłącznie banku, z tym że:
1) nie dotyczy to jednostek organizacyjnych używających wyrazów "bank" lub "kasa", z których działalności jednoznacznie wynika, że jednostki te nie wykonują czynności bankowych,
2) wyraz "kasa" może być także używany w nazwie oraz do określenia działalności lub reklamy jednostki organizacyjnej, która na podstawie odrębnej ustawy gromadzi oszczędności oraz udziela pożyczek pieniężnych osobom fizycznym zrzeszonym w tej jednostce.
Z przepisu tego wynika, że nie tylko bank może używać ww. słów w nazwie lub reklamie. Nie będące bankiem jednostki organizacyjne także mogą używać tych słów, po spełnieniu warunków ustawowych.
Pierwszym wyłączeniem umożliwiającym używania słowa „bank” lub „kasa” jest sytuacja, gdy prowadzona działalność nie jest działalnością związaną z wykonywaniem czynności bankowych. W tym przypadku chodzi o czynności bankowe sensu stricto, tzn. te wymienione w art. 5 ust. 1 Prawa bankowego. Zgodnie z tym przepisem czynnością bakową jest:
1) przyjmowanie wkładów pieniężnych płatnych na żądanie lub z nadejściem oznaczonego terminu oraz prowadzenie rachunków tych wkładów,
2) prowadzenie innych rachunków bankowych,
3) udzielanie kredytów,
4) udzielanie i potwierdzanie gwarancji bankowych oraz otwieranie i potwierdzanie akredytyw,
5) emitowanie bankowych papierów wartościowych,
6) przeprowadzanie bankowych rozliczeń pieniężnych,
7) wydawanie instrumentu pieniądza elektronicznego,
8) wykonywanie innych czynności przewidzianych wyłącznie dla banku w odrębnych ustawach.
Czyli działalność podmiotu, który dokonuje np. rozliczeń pieniężnych lub udziela pożyczek pieniężnych stanowi taki rodzaj działalności, który uniemożliwia używania słowa „bank” lub „kasa” z uwagi na możliwość wprowadzenia klienta w błąd, co do prowadzonej działalności jako działalności banku. Przepis ten znajduje wyłącznie wówczas, gdy prowadzona działalność ma całkowicie odmienny charakter np. prowadzenie np. „banków żywności” lub „kasy biletowej”. W takich przypadkach działalność jest na różna od czynności dokonywanych przez bank, że nie zachodzi ryzyko wprowadzenia w błąd klienta co do podmiotu, który bankiem nie jest.
W drugim przypadku, ustawodawca określił, że wyraz "kasa" może być także używany w nazwie oraz do określenia działalności lub reklamy jednostki organizacyjnej, która na podstawie odrębnej ustawy gromadzi oszczędności oraz udziela pożyczek pieniężnych osobom fizycznym zrzeszonym w tej jednostce. Ustawodawca w tym wypadku wprost odwołuje się do działalności prowadzonej przez spółdzielcze kasy oszczędnościowo kredytowe. Ustawa z dnia 14 grudnia 1995 roku o spółdzielczych kasach oszczędnościowo kredytowych posługuje się słowem „kasa” w stosunku do prowadzonej przez nie działalności. Sama ustawa określa jako wyłączone do używania przez „skok” oznaczenia „spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa”, jednakże z opisu art. 3 pkt. 2 Prawa bankowego wynika, że w tym wypadku oznaczenie „kasa” może być używane właśnie przez te podmioty, gdyż w ustawie określono, że słowo „kasa” mogą używać podmiot, który „…na podstawie odrębnej ustawy gromadzi oszczędności oraz udziela pożyczek pieniężnych osobom fizycznym zrzeszonym w tej jednostce…”.
Jak widać, ustalenie nazwy swojego przedsiębiorstwa nie jest takie proste, a istnieje przecież o wiele więcej przepisów chroniących różnego rodzaju działalność gospodarczą. Można choćby wymienić także pojęcie „instytucji płatniczej”, która zgodnie z treścią art. 4 ust. 5 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 roku o usługach płatniczych, także podlega ochronie.0
Jarosław Olejarz
www.SerwisPrawa.pl
