Jest to powszechnie używana forma zabezpieczenia wierzytelności, regulowana przez przepisy Ustawy z dnia 28 kwietnia 1936r. Prawo wekslowe (Dz. U. z 1936r., Nr 37, poz. 282 oraz Dz. U. z 2006r., Nr 73, poz. 501). Aby dokument mógł być uznany za weksel musi winien zawierać co najmniej nazwę „weksel” w tekście dokumentu, bezwarunkowe polecenie zapłaty oznaczonej sumy pieniężnej, nazwisko osoby, która ma zapłacić (trasata), termin płatności, miejsce płatności, nazwisko osoby, na której rzecz lub na której zlecenie zapłata ma być dokonana, datę i miejsce wystawienia weksla oraz podpis wystawcy weksla. Osobą uprawnioną do realizacji praw majątkowych wyrażonych w wekslu jest jego prawny posiadacz.
Czym jest weksel in blanco?
Weksel in blanco jest szczególnym rodzajem weksla. W głównej mierze zabezpiecza on przyszłe wierzytelności pieniężne wystawcy weksla, których wysokość i terminy wymagalności nie są znane w chwili jego wystawienia. Jest to tzw. weksel niezupełny, który w chwili wystawienia nie posiada wszystkich elementów właściwych dla weksla. Jedynymi elementami koniecznymi, które muszą znaleźć się w treści takiego dokumentu są nazwa „weksel” oraz podpis wystawcy, złożony w zamiarze zaciągnięcia zobowiązania wekslowego. Podpis wystawcy weksla składany na wekslu powinien być własnoręczny i czytelny oraz zawierać co najmniej nazwisko. Brakujące dane, w razie zaistnienia takiej potrzeby, uzupełnia osoba, na której rzecz ma być dokonana zapłata z weksla. Tego typu weksel często zabezpiecza kredyty lub pożyczki, umowy o pracę, umowy agencyjne lub też stanowi gwarancję inwestycji budowlanych.
Deklaracja wekslowa
Zazwyczaj wystawca weksla in blanco zawiera dodatkową umowę bądź porozumienie, które określają, w jakiej sytuacji i w sposób powinny być wypełnione brakujące elementy weksla w momencie jego wykorzystania. Prawo wekslowe nie przewiduje szczególnej formy dla porozumień wekslowych. Mogą one być zawierane zarówno w sposób dorozumiany, jak i wyraźny w formie deklaracji wekslowej. Treścią tego porozumienia strony mogą objąć wszystkie elementy weksla bądź tylko niektóre z nich. Deklaracja wekslowa chroni wystawcę przed ryzykiem, że weksel zostanie wypełniony w sposób dowolny. Brak deklaracji wekslowej nie wpływa bowiem na ważność weksla ale upoważnia posiadacza weksla do uzupełnienia jego treści zgodnie ze swoją wolą, ograniczoną jedynie przez przepisy prawa wekslowego i przyjęte zwyczaje.
Dochodzenie należności wekslowej
Warunkiem dochodzenia należności wekslowej jest jego uzupełnienie, zgodnie z upoważnieniem zawartym w deklaracji wekslowej. Uzupełnienie weksla in blanco powoduje, że staje się on zwykłym wekslem i na jego podstawie powstaje zobowiązanie. Wtedy też należy zawiadomić wystawcę weksla o jego wypełnieniu, wzywając go jednocześnie do jego wykupu w terminie i miejscu płatności. W razie uchylania się wystawcy weksla od płatności zobowiązań z weksla można dochodzić na drodze sądowej, w postępowaniu nakazowym. W sytuacji, gdy zobowiązanie zabezpieczone wekslem zostanie wypełnione, czyli nastąpi np. całkowita spłata kredytu, przekreślony weksel wraz z deklaracją wekslową powinien wrócić do rąk jego wystawcy. Jeśli wystawca nie zgłosi się po odbiór weksla powinien on zostać zniszczony.
Przenoszenie weksla in blanco
Przenoszenie praw z weksla na osobę trzecią może nastąpić na zasadach cesji uregulowanej w Kodeksie cywilnym a jeżeli weksel nie zawiera klauzuli zakazującej indosowania wówczas może zostać zbyty przez indos. Jeżeli więc wystawca weksla nie chce, aby został on zbyty przez uprawnionego na rzecz innego podmiotu, należy dopisać na wekslu formułę „bez indosu". Ograniczy to możliwość przenoszenia weksla. W sytuacji zbycia weksla jego wystawcy przysługują wszelkie zarzuty wobec nabywcy weksla, jakie miał wobec jego zbywcy.
