2. Czy w świetle art. 361 k.c. roszczenie wyżej wymienionego poszkodowanego o zwrot poniesionych kosztów najmu pojazdu zastępczego w ramach odpowiedzialności gwarancyjnej ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych jest determinowane nie tylko istnieniem adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy faktem utraty możliwości korzystania z rzeczy wskutek jej zniszczenia albo uszkodzenia, a poniesionymi kosztami najmu pojazdu zastępczego, ale również niezbędnością tego najmu, rozumianą jako niemożność skorzystania ze środków komunikacji publicznej?
Sąd Najwyższy podjął uchwałę (sygn. akt III CZP 05/11) o treści:
„Odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego niesłużącego do prowadzenia działalności gospodarczej obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego; nie jest ona uzależniona od niemożności korzystania przez poszkodowanego z komunikacji zbiorowej."
Omawiana uchwała Sądu Najwyższego oznacza, że zakłady ubezpieczeń nie mogą odmawiać zwrotu poniesionych kosztów najmu pojazdu zastępczego przez osoby fizyczne, które nie prowadzą działalności gospodarczej z tego powodu, że w miejscu zamieszkania poszkodowanego funkcjonuje komunikacja publiczna i w związku z tym na czas likwidacji szkody poszkodowany winien poruszać się tymi środkami transportu. W związku z powyższym osoby, którym odmówiono w ten sposób wypłaty odszkodowania mogą zwracać się do ubezpieczycieli o zapłatę odszkodowania wraz z odsetkami za opóźnienie.
Powyższa uchwała nie stanowi zmiany aktualnie obowiązującego prawa, a jedynie wyjaśnienie jak należy rozumieć szkodę majątkową w postaci poniesionych kosztów najmu pojazdu mechanicznego przez osoby fizyczne wykorzystujące pojazdy mechaniczne do celów prywatnych oraz, że nie można odmawiać wypłaty odszkodowania ponieważ w miejscu zamieszkania, pobytu, czy pracy poszkodowanego funkcjonuje komunikacja publiczna.
O zapłatę odszkodowania wraz z odsetkami za zwłokę mogą ubiegać się osoby, których roszczenie nie uległo przedawnieniu lub nie zostało oddalone prawomocnym wyrokiem sądu, jak również, gdy nie było przedmiotem zawartej ugody z ubezpieczycielem. Problematykę przedawnienie takich roszczeń reguluje art. 442¹ kodeksu cywilnego.
