Każdy bank ma obowiązek wymiany
Warto wiedzieć, że każdy działający w Polsce bank ma obowiązek dokonać bezpłatnej wymiany zużytych lub uszkodzonych banknotów i monet Narodowego Banku Polskiego. Osoba, która chce wymienić uszkodzone pieniądze może więc dokonać tego w kasie dowolnego banku. Jest to jednak możliwe pod warunkiem, że autentyczność pieniędzy nie budzi podejrzeń, a ich cechy umożliwiają rozpoznanie ich wartości nominalnej. Ponadto nie podlegają wymianie monety oraz elementy (rdzeń i pierścień) monet, posiadające ubytki pierwotnej powierzchni, np. przedziurowane, obcięte, opiłowane, poryte, a także o powierzchni zniekształconej poprzez pogięcie.Wymiana banknotu w pełnej nominalnej wartości
Należy jednak pamiętać, że aby otrzymać banknot o takim samym nominale muszą być spełnione określone warunki. Wymiana w pełnej nominalnej wartości nastąpi wtedy, gdy banknot posiada 100% pierwotnej powierzchni, w tym jest uszkodzony wskutek umieszczenia trwałego napisu, nadruku, rysunku lub innego znaku, a także zabrudzony, poplamiony itp. Pełnej wymianie podlega także banknot przerwany na dwie części sklejone ze sobą lub niesklejone, pod warunkiem, że obie części pochodzą z tego samego banknotu, nie posiadają ubytków powierzchni w miejscu przerwania i łącznie stanowią 100 % pierwotnej powierzchni. Ponadto każdy otrzyma banknot o takim samym nominale, jeżeli zachował on 75% pierwotnej powierzchni w jednym fragmencie.
Kiedy tylko połowa wartości nominalnej banknotu?
Banknot, który zachował od 45% do 75% pierwotnej powierzchni, zostanie wymieniony za połowę jego wartości nominalnej. W takim przypadku osoba, która przyniesie do banku uszkodzony w 60% pieniądz o nominale 100,-zł otrzyma w zamian tylko 50,-zł.
Wymiana monet
Wymiana monet w pełnej wartości nominalnej jest możliwa, gdy zachowały one istotne elementy plastyczne, w tym są uszkodzone wskutek umieszczenia na nich trwałego napisu, rysunku lub innego znaku. Takiej wymianie podlegają również rozłączone elementy (rdzeń i pierścień) monety tej samej nominalnej wartości. Jeżeli z uszkodzonego bilonu został tylko jeden element (rdzeń lub pierścień) i jego istotne elementy plastyczne, wówczas zostanie on wymieniony za połowę jego wartości nominalnej, .
Kiedy decyduje Centrala NBP?
W sytuacji, gdy zachowało się mniej niż 45% pierwotnej powierzchni banknotu, o wymianie decyduje centrala NBP. W takim przypadku bank wystawia pokwitowanie osobie, która wymienia uszkodzony pieniądz i wysyła go do Centrali NBP. Niewymienione przez Centralę NBP banknoty i ich fragmenty oraz monety i ich elementy (rdzeń i pierścień) podlegają zwrotowi osobie, która przedstawiła znaki pieniężne do wymiany, wraz z zawiadomieniem o odmowie dokonania wymiany i jej uzasadnieniem.
