Gwarancja bankowa jest pisemnym zobowiązaniem się banku (gwaranta) do zapłaty określonej maksymalnej kwoty (kwota gwarancyjna) na rzecz beneficjenta gwarancji, jeżeli zleceniodawca gwarancji nie wykona swojego zobowiązania. Gwarancja udzielana jest przez bank na podstawie umowy zawartej pomiędzy bankiem a klientem. Gwarancje bankowe najczęściej są wykorzystywane w obrocie gospodarczym, np. przy przetargach o udzielenie zamówienia publicznego. Zamawiający w postępowaniu przetargowym wymaga wówczas udzielenia gwarancji bankowej, która zabezpiecza wykonanie zamówienia.
W celu udzielania gwarancji bankowej należy udać się do banku i złożyć wniosek o udzielenie gwarancji przez bank. Bank w takim przypadku najczęściej przeprowadza zgodnie ze swoimi procedurami ocenę zdolności kredytowej klienta, czyli sprawdza czy klient będzie w stanie zwrócić bankowi ewentualne środki wypłacone z gwarancji. Po pozytywnej ocenie bank zawiera z klientem umowę o udzielenie gwarancji bankowej i przekazuje klientowi dokument gwarancji. W dokumencie takim określone są zasady na jakich bank zobowiązuje się zapłacić za klienta określone zobowiązanie na rzecz beneficjenta gwarancji. Bank oczywiście za udzielenie gwarancji bankowej pobiera odpowiednią prowizję. Wysokość prowizji uzależniona jest od wielu czynników i najczęściej stanowi procent od wartości kwoty gwarancyjnej. W zależności od banku oraz warunków udzielonej gwarancji może wynosić od ułamka procenta nawet do kilku procent sumy gwarancyjnej.
Udzielając gwarancji bankowej bank często żąda także ustanowienia odpowiedniego zabezpieczenia udzielonej gwarancji, np. w postaci ustanowienia hipoteki na nieruchomości, pełnomocnictwa do rachunku czy też innego zabezpieczenia. Gwarancja jest dobrym sposobem zabezpieczenia kontraktów handlowych, która mimo wszystko rzadko jest wykorzystywana. W zasadzie każda umowa może być zabezpieczona gwarancją bankową, która może być wypłacona w razie niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania. Zabezpieczenie w postaci gwarancji bankowej jest korzystne dla kontrahenta, bo najczęściej bank zobowiązany jest do zapłaty kwoty wynikającej z gwarancji na pierwsze żądanie beneficjenta, bez badania czy jest ono zasadne czy też nie. W takim przypadku nie trzeba wdawać się w spory sądowe z kontrahentem, w celu dochodzenia roszczeń, a co ważniejsze nie musimy się obawiać o to, czy kontrahent będzie miał środki na zapłatę roszczenia. Ryzyko związane z niewypłacalnością przejmuje na siebie bank, który wykonał zobowiązanie z gwarancji.
Warto zatem zawierając umowę zastanowić się nad jej odpowiednim zabezpieczeniem, na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania umownego. Gwarancja bankowa w takich przypadkach jest jedną z najpewniejszych form zabezpieczenia.
Jarosław Olejarz
