Porwanie rodzicielskie
Nowe zarządzenie wprowadziło definicję porwania rodzicielskiego. Jest to sytuacja, w której jedno z rodziców lub opiekunów posiadających pełną władzę rodzicielską, bez woli i wiedzy drugiego z nich, pod pretekstem krótkotrwałego pobytu wywozi lub zatrzymuje osobę małoletnią na stałe, pozbawiając tym samym drugiego rodzica lub opiekuna posiadającego pełną władzę rodzicielską możliwości utrzymywania kontaktu z małoletnim w przysługującym mu zgodnie z prawem zakresie. Należy pamiętać, że zawiadomienie o zaginięciu dziecka w takim przypadku może zgłosić tylko rodzic.Nowa kategoria zaginięć
Do dwóch istniejących dotychczas kategorii, do których może zostać zakwalifikowana osoba zaginiona, dodano trzecią kategorię. I tak do kategorii I zalicza się osoby, które opuściły nagle ostatnie miejsce swojego pobytu w okolicznościach uzasadniających podejrzenie popełnienia na jej szkodę przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności, albo uzasadniających podejrzenie zagrożenia dla jej życia, zdrowia lub wolności, w szczególności:
– wskazujących na realną możliwość popełnienia przez nie samobójstwa,
– jeśli są to osoby małoletnie do lat 15 i ich zaginięcie zgłoszono po raz pierwszy,
– jeśli są to osoby, które z powodu wieku, choroby, upośledzenia umysłowego lub innego zakłócenia czynności psychicznych nie mogą kierować swoim postępowaniem albo wymagają opieki lub pomocy innych osób.
II kategorię stanowią osoby, które opuściły ostatnie miejsce swojego pobytu w okolicznościach nieuzasadniających niezwłocznej potrzeby zapewnienia ochrony ich życia, zdrowia lub wolności, albo udzielenia pomocy, w szczególności gdy nie występują okoliczności wymienione w kategoriach I i III,
osoby zaginione okazywały wcześniej niezadowolenie z własnej sytuacji życiowej lub zamiar jej zmiany, zabierając ze sobą rzeczy osobiste, lub też opuściły ostatnie miejsce swojego pobytu z własnej woli. Z kolei do III kategorii należą osoby małoletnie, które kolejny raz uciekły z domu rodzinnego, domu dziecka lub ośrodka opiekuńczego, bądź innej tego rodzaju placówki, w której przebywała ona na mocy orzeczenia sądu i nie była pozbawiona wolności, a także osoby pełnoletnie, które samowolnie oddaliły się ze szpitala psychiatrycznego, domu pomocy społecznej, środowiskowego domu samopomocy lub innej tego rodzaju placówki, w której pobyt został przymusowo orzeczony przez odpowiedni organ. Do zaginięć tej ostatniej kategorii włączono także osoby małoletnie zaginione w efekcie wyżej wymienionego porwania rodzicielskiego.
Warto wiedzieć, że podział zaginięć na kategorie oznacza w praktyce zróżnicowanie działań poszukiwawczych podejmowanych przez policję. Najbardziej intensywnie poszukuje się osób zaginionych zakwalifikowanych do kategorii I.
Poszerzenie zakresu czynności poszukiwawczych
Poszerzono również zakres czynności poszukiwawczych w zaginięciach kategorii I i II. W przypadku zakwalifikowania danej zaginionej osoby do kategorii I dodano m.in. obowiązek zabezpieczenia i analizy zapisów z monitoringów w rejonie miejsca zaginięcia oraz miejsc, gdzie po raz ostatni mogła być widziana osoba zaginiona oraz zlecenia oznaczenia i porównania kodu genetycznego materiału biologicznego pochodzącego od osoby zaginionej z profilami zarejestrowanymi w bazie danych DNA w ciągu 90 dni od przyjęcia zawiadomienia o zaginięciu. Jeżeli osoba zaginiona zostanie zakwalifikowani zaś do kategorii II należy również zlecić oznaczenie kodu genetycznego materiału biologicznego pochodzącego od osoby zaginionej lub osób z nią spokrewnionych celem porównania go z profilami zarejestrowanymi w bazie danych DNA ale w terminie 180 dni od dnia przyjęcia zawiadomienia o zaginięciu.
Inne zmiany
Oprócz członka rodziny do osób uprawnionych do zawiadomienia policji o zaginięciu został dodany opiekun prawny oraz przedstawiciel ustawowy osoby zaginionej. Policja zobowiązana jest wydać osobie zgłaszającej zaświadczenie o przyjęciu zawiadomienia o zaginięciu. Przyjmujący to zawiadomienie policjant powinien poinformować osobę zawiadamiającą o najbliższym znanym punkcie lub kontakcie do organizacji udzielającej pomocy prawnej lub psychologicznej rodzinom osób zaginionych, a w przypadku zaginięcia dziecka także o bezpłatnej całodobowej pomocy świadczonej przez Fundację ITAKA poprzez telefon 116 000 w sprawie zaginionego dziecka i nastolatka. Dodatkowo wydłużono okres, przez który przechowuje się teczkę poszukiwania w archiwum policyjnym z 15 lat do lat 25.
