Obligatoryjne terminowe opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne dotyczy wszystkich płatników – niezależnie od tego czy wykonywana działalności przynosi zyski czy też nie. Zgodnie z treścią art. 47 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, płatnik składek przesyła w tym samym terminie deklarację rozliczeniową, imienne raporty miesięczne oraz opłaca składki na ubezpieczenia społeczne za dany miesiąc, nie później jednak niż:
- do 10. dnia następnego miesiąca – dla osób fizycznych opłacających składkę wyłącznie za siebie,
- do 5. dnia następnego miesiąca – dla jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych,
- do 15. dnia następnego miesiąca – dla pozostałych płatników.
Wyjątkiem od powyższej zasady są jednak artyści i twórcy. Ustawodawca określił względem takich osób inny termin- artyści i twórcy opłacają składki za okres wykonywania działalności twórczej lub artystycznej przed dniem wydania decyzji Komisji do Spraw Zaopatrzenia Emerytalnego Twórców w terminie opłacania składek za miesiąc, w którym otrzymali decyzję.
Pamiętajmy, że płatnik składek jest obowiązany opłacać należności z tytułu składek, w formie bezgotówkowej w drodze obciążenia rachunku bankowego płatnika składek lub obciążenia rachunku płatniczego płatnika w instytucji płatniczej w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych.
Należności organu ubezpieczeń społecznych z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych mają charakter płatności (wierzytelności) samoobliczanych i opłacanych przez płatnika składek w terminach ustawowo określonych, bez potrzeby uprzedniego wzywania do ich wykonania. Egzekwowanie wierzytelności (zaległości) składkowych jest ograniczone jedynie terminem ich przedawnienia, co oznacza, że organ ubezpieczeń społecznych nie ma obowiązku wszczynania egzekucji w takim czasie, aby uzyskać potencjalnie najwyższe zaspokojenie zaległości składkowych od płatnika składek, nawet gdyby ich wcześniejsza egzekucja mogła prowadzić do uzyskania choćby częściowego ich wykonania, jeżeli płatnik składek nie wskazał mienia, z którego możliwa byłaby egzekucja zaległości składkowych w znacznej części. Z powyższego wynika zatem, iż datę powstania zaległości składkowej, od której zależy możliwość wydania decyzji o odpowiedzialności osoby trzeciej wyznaczają wymienione na wstępie terminy zapłaty składek na ubezpieczenia społeczne. Nie zapominajmy, że przez pojęcie nieopłacenia składek na dobrowolne ubezpieczenie społeczne skutkujące z mocy art. 14 ust. 2 pkt 2 omawianej ustawy ustanie tego ubezpieczenia należy rozumieć nie tylko nieopłacenie tej składki w ogóle jak i jej opłacenie z uchybieniem ustawowego terminu jej uiszczania.
