Każdy adwokat czy radca prawny zgodnie z przepisami odpowiednich ustaw samorządowych tj. Prawa o adwokaturze oraz Ustawy o radcach prawnych, ma obowiązek posiadać ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone przy wykonywaniu zawodu. Ustawy nie określają ani zasad ani wysokości takiego ubezpieczenia. Inaczej wyglądają także zasady jego wykupienia przez każdą z korporacji. Adwokaci samodzielnie się ubezpieczają korzystając z umów generalnych zawartych przez Naczelną Radcę Adwokacką z ubezpieczycielami. Radcowie prawni natomiast mają obowiązkowe ubezpieczenie o odpowiedzialności cywilnej zawierane grupowo. Każdy radca prawny wykonujący czynności zawodowe jest automatycznie objęty tym ubezpieczeniem w ramach składki płatnej do właściwych Okręgowej Izby Radców Prawnych. Radcowie nie muszą zatem płacić dodatkowej składki ubezpieczeniowej, a nawet jak nie płacą składek korporacyjnych to i tak są objęcie ochroną ubezpieczeniową, bo do chwili ich skreślenia z listy radców prawnych składki są płacone przez właściwą Radę.
W roku 2012 każdy radca prawny wykonujący zawód objęty jest ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej na następujących zasadach:
- ubezpieczyciel – koasekuracja PZU oraz HDI,
- odpowiedzialność – ubezpiecza zdarzenia powstałe w okresie ubezpieczenia i zgłoszone do PZU w okresie przedawnienia,
- suma gwarancyjna – 100.000 EUR (446.400 zł) oraz dodatkowo 50.000 EUR (223.200,- zł) na koszty obrony.
Każdy z radców prawnych może wykupić także dodatkowe ubezpieczenie. Ubezpieczenie takie jest powiązane z ubezpieczeniem obowiązkowym zapewniając łącznie każdemu radcy sumę gwarancyjną w wysokości 1.562.400,00 zł. Na podobnych zasadach ubezpieczają się adwokaci, którzy korzystają z umowy generalnej z Towarzystwem Ubezpieczeniowym zawartej w sprawie programu ubezpieczeniowego dla adwokatów na lata 2012-2014. Adwokaci mogą zawierać umowy ubezpieczenia podstawowego OC do sumy ubezpieczeniowej w wysokości 100.000 euro lub w ramach ubezpieczenia dodatkowego do sumy ubezpieczeniowej w wysokości 250.000 euro.
Klienci, którzy chcieliby zażądać odszkodowania od prawnika, który ich obsługiwał w sposób nieprawidłowy, mogą wnosić o takie odszkodowanie jedynie w przypadku, gdy adwokat lub radca prawny wyrządził im szkodę swoim zachowaniem przy świadczeniu usługi. Prawnik nie odpowiada za wynik sprawy, co oznacza, że nie można żądać w każdym przypadku odszkodowania gdy sprawa zostanie przegrana. Tylko w sytuacji, gdy do przegrania sprawy doszło w skutek błędów prawnika wówczas można mówić o ewentualnym odszkodowaniu.
O tym czy szkoda wyrządzona została w wyniku działania lub zaniechania adwokata albo radcy prawnego w pierwszej kolejności decydować będzie ubezpieczyciel, który będzie miał zapłacić odszkodowanie a ostatecznie zadecyduje o tym sąd, który sprawę będzie musiał rozpoznać. Są to nader trudne sprawy, bo należy ocenić czy w sytuacji gdyby prawnik działał w sposób należyty sprawa została by zakończona sukcesem zgodnie z interesem zleceniodawcy. Sąd musi zatem w pierwszej kolejności dokonać ponownej oceny samej spraw, która była przedmiotem zlecenia prawnikowi a następnie ustalić czy nierzetelne świadczenie usług prawnych doprowadziło do jej niekorzystnego dla strony rozstrzygnięcia. Jeżeli nie, to o odszkodowaniu nie ma mowy. W przeciwnym przypadku konieczne będzie ustalenie wysokości tej szkody, a nie zawsze musi być to całość roszczenia klienta.
Jarosław Olejarz
www.SerwisPrawa.pl