Pytanie, z którym się Pan do nas zwrócił, już kilkakrotnie pojawiało się w listach od naszych Czytelników. Oznacza to, że możliwość uzyskania odszkodowania za wypadek podczas wsiadania do samochodu budzi wątpliwości. Niesłusznie!
Przypomnę, że w naszym kraju istnieje ustawowy obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przez posiadaczy pojazdów mechanicznych, tzw. OC komunikacyjne. Jest to ubezpieczenie o szczególnym znaczeniu, ponieważ chroni przede wszystkim osoby, które mogą zostać poszkodowane w wyniku wypadku spowodowanego przez tenże samochód.
Pamiętaj: Za szkodę powstałą w związku z ruchem pojazdu mechanicznego uważa się również szkodę powstałą podczas i w związku z: wsiadaniem do pojazdu mechanicznego lub wysiadaniem z niego, bezpośrednim załadowywaniem lub rozładowywaniem pojazdu mechanicznego, zatrzymaniem lub postojem pojazdu mechanicznego.
Podstawa prawna: Art. 34 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych
Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ma zatem taki skutek dla poszkodowanego, że może on być pewny rekompensaty za poniesione szkody. Osoba poszkodowana, dzięki OC komunikacyjnemu, nie musi się obawiać, że wyrządzona szkoda nie zostanie naprawiona, będzie naprawiona zbyt późno lub sprawcy nie będzie stać na jej naprawienie. Każdy poszkodowany ma prawo dochodzić swoich roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń, którego majątek co do zasady przewyższa wysokość majątku sprawcy szkody. Dzięki temu majątek sprawcy jest chroniony przed zmniejszeniem, które niewątpliwie by nastąpiło, gdyby sam naprawiał szkodę.
Przechodząc do odpowiedzi na Pańskie pytanie – jak wiadomo, okoliczności wypadku mogą być bardzo różne. Z tego względu odmienne mogą być podstawy prawne ustalania odpowiedzialności sprawcy, czyli jednocześnie ubezpieczyciela. Funkcjonują dwie zasady odpowiedzialności cywilnej, określone w kodeksie cywilnym: zasada winy oraz zasada ryzyka.
Odszkodowanie z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje, jeżeli szkoda została wyrządzona w związku z ruchem tego pojazdu.
Klasyfikacja szkód powstałych w związku z ruchem pojazdu jest szeroka. Uznaje się za takie również szkody powstałe przy załadowaniu i rozładowaniu pojazdu, szkody powstałe podczas zatrzymania, postoju lub garażowania i oczywiście te, o które Pan pyta, czyli szkody powstałe przy wsiadaniu i wysiadaniu z pojazdu. Oznacza to, że szkody takie są następstwem ruchu pojazdu, a więc żądanie ich wynagrodzenia podlega ocenie na podstawie przepisu art. 436 w zw. z art. 435 k.c.
Pamiętaj: Ruch pojazdu mechanicznego w ujęciu wynikającym z art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych UFG i PBUK , to nie tylko przemieszczanie się w przestrzeni, ale również pozostawanie w spoczynku, jeżeli kierujący pojazdem znajduje się w nim, a silnik (napęd) pracuje na biegu jałowym.
Orzecznictwo: Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 22 listopada 2012 r. (ACa 615/12)
Musimy pamiętać, że o ruchu pojazdu nie przesądza faktyczna zmiana miejsca położenia pojazdu, czyli przemieszczanie w znaczeniu fizycznym. Pojazd mechaniczny jest w ruchu od chwili uruchomienia silnika, aż do momentu, gdy jazda wskutek osiągnięcia miejsca przeznaczenia lub planowej przerwy drogi zostałaby zakończona.
Pamiętaj: Utrwalił się pogląd, że spowodowane ruchem pojazdu są także szkody powstałe w czasie krótkiego postoju pojazdu bądź w czasie wsiadania i wysiadania z niego, bądź wreszcie w czasie załadunku i wyładunku.
Orzecznictwo: Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 kwietnia 2003 r. (III CKN 1522/00)
Podsumowując, Pana ojciec ma pełne prawo zgłosić roszczenia z tytułu doznanej szkody osobowej do zakładu ubezpieczeń, z którym była zawarta polisa OC pojazdu.
