Spis treści
Ponieważ w aktualnym ustawodawstwie nie znajdziemy odpowiedniej definicji tego zawodu, doradcą finansowym może zostać właściwie każdy. Wedle zasad etyki zawodowej powinien być on osobą posiadającą odpowiednie kompetencje i umiejętności z szeroko rozumianej sfery finansów, która jest w stanie udzielić klientowi informacji i doradzić mu w kwestiach lokaty kapitału. Jednak brak przepisów regulujących sytuację prawną doradcy finansowego sprawia, że nie istnieją ogólne wymogi formalne, które musi spełnić kandydat ubiegający się o taki tytuł. Choć pożądanym jest, aby doradca posiadał niezbędne umiejętności i dokumenty poświadczające te kwalifikacje, to niestety w większości przypadków stanowisko to obejmują osoby, które przeszły zaledwie jedno- lub kilkudniowe szkolenie sprzedażowe.
Diabeł tkwi w szczegółach
Po pierwsze, należy odróżnić pojęcie „doradcy finansowego” od „doradcy inwestycyjnego”. Warto to wiedzieć, bo różnica jest naprawdę znacząca. Tytułem doradcy inwestycyjnego może posługiwać się jedynie osoba, która spełniła szereg wymogów oraz zdała z wynikiem pozytywnym egzamin, o którym mowa w art. 127 Ustawy o obrocie instrumentami finansowymi (Dz.U.2014.94 j.t.). Pieczę nad spełnieniem warunków formalnych i przebiegiem egzaminu sprawuje Komisja Nadzoru Finansowego i to ona wydaje licencję. O skali trudności uzyskania tytułu świadczy liczba osób, którzy są doradcami inwestycyjnymi – aktualnie w całej Polsce jest ich zaledwie 523 (stan na maj 2015 roku).
Zupełnie inaczej wygląda sytuacja „doradców finansowych”, których powyższe wymogi w żadnym stopniu nie obejmują. Zazwyczaj są oni osobami, które prowadzą działalność gospodarczą pod tą nazwą lub zatrudnione są na takim stanowisku w firmach świadczących usługi finansowe. Wiele wątpliwości wzbudzać może więc kwestia ich wiarygodności, oceny posiadanych kwalifikacji oraz uzyskanych dyplomów i certyfikatów.
Profesjonalizm podstawą zaufania
Pewnym optymizmem napawa jednak fakt, że doradcy finansowi mają do dyspozycji coraz szerszą gamę kursów i szkoleń oferowanych przez różnorodne instytucje czy firmy szkoleniowe. Zwieńczeniem pozytywnego odbycia kursu jest często uzyskanie tytułu certyfikowanego doradcy finansowego. Coraz większym zainteresowaniem, ale i prestiżem cieszą się certyfikaty uzyskiwane po odbyciu kursów państwowych i europejskich, a także unijnych i międzynarodowych. Aktualnie w Polsce istnieje wiele podmiotów, które oferują uzyskanie takich certyfikatów. Można wspomnieć o European Financial Planning Association (EFPA), który umożliwia uzyskanie certyfikatów na trzech poziomach, z których pierwszy ma zakres krajowy. To certyfikat z zakresu doradztwa finansowego (program Studium Doradztwa Finansowego). Drugi poziom ma już charakter europejski a jego absolwenci otrzymują certyfikat Doradcy Finansowego EFA EFPA (European Financial Advisor). Absolwenci najwyższego, poziomu globalnego uzyskują certyfikat Eksperta Planowania Finansowego EFP EFPA (European Financial Planner). Europejska Federacja Doradców Finansowych, która jest zrzeszona w Europejskiej Federacji Profesjonalistów Finansowych, również umożliwia uzyskanie certyfikatów na trzech poziomach, w kolejności: EFG – European Financial Guide (Asystent Finansowy), EFC – European Financial Consultant (Doradca Finansowy) i EFP – European Financial Planner (Planer Finansowy). Różnice w zakresie uzyskiwanych kompetencji i umiejętności można znaleźć na stronach internetowych powyższych podmiotów a samych doradców warto pytać o posiadane kwalifikacje i ukończone kursy.
Przezorny zawsze ubezpieczony
Planując skorzystanie z pomocy doradcy finansowego należy z ostrożnością podejść nie tylko do jego zapewnień dotyczących własnych umiejętności, ale również do posiadanych przez niego kwalifikacji. Należy więc pytać o posiadane doświadczenie, dokumenty poświadczające wiedzę i kompetencje doradcy. Klient powinien sprawdzić, czy certyfikat został wystawiony przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą związaną z rynkiem finansowym. Warto wspomóc się ogólnodostępnymi danymi znajdującymi się w Internecie i sprawdzić czy dana firma certyfikująca w ogóle istnieje oraz jaki katalog szkoleń oferuje. Przeważnie na stronach tego typu organizacji odnajdziemy też informacje o zakresie danego kursu, jego programie, wymaganiach, a także kwalifikacjach, które powinien posiadać absolwent. Zawsze istnieje też możliwość skontaktowania się z podmiotem, który dany dokument wystawił i zweryfikowania jego prawdziwości. Na korzyść doradcy przemawiają z pewnością wymienione wyżej certyfikaty państwowe, unijne lub międzynarodowe. Przede wszystkim jednak dobry doradca powinien przekonać nas swoją wiedzą, umiejętnościami i indywidualnym podejściem do klienta. Tylko profesjonalista spełniający wszystkie te warunki może zostać obdarzony pełnym zaufaniem.