Przewartościowany frank zmorą kredytobiorców. I co dalej?

Przewartościowany kurs franka?

Jak donoszą media, szef Centralnego Banku Szwajcarii stwierdził, że kurs franka jest teraz znacznie przewartościowany. Nie mniej jednak według dostępnych danych, w piątek 16 stycznia za jednego franka trzeba było płacić 4,2550 zł i nic nie wskazuje na to, ażeby w najbliższym czasie miało się to zmienić. Sytuacja ta mrozi krew w żyłach polskim kredytobiorcom, którzy jeszcze kilka lat temu chętnie zaciągali zobowiązanie w szwajcarskiej walucie. Przemawiał za tym ówczesny kurs franka, który pozwalał kredytobiorcom płacić mniejsze raty niż w przypadku zaciągnięcia zobowiązania takiej samej wysokości w walucie polskiej. Sytuacja ta ulegała w ostatnich latach systematycznym zmianom, jednak nikt nie spodziewał się tego, co nastąpiło w ubiegły czwartek.

Problemy polskich kredytobiorców

Tymczasem dla polskich kredytobiorców, których kredyty hipoteczne denominowane są w szwajcarskiej walucie, taki skok kursu to istny szok. Ci, którzy do tej pory z trudem spłacali zaciągnięte kredyty przy tak drastycznej podwyżce mogą mieć poważny kłopot z regulacją należności względem banków. Jak się okazuje, Polaków, którzy zaciągnęli kredyty hipoteczne we frankach, jest około 700 tysięcy. Czy taki stan rzeczy oznaczać będzie lawinowy wzrost upadłości konsumenckich?

Słów kilka o upadłości konsumenckiej

Upadłość konsumencka jest jedną z instytucji prawa upadłościowego i naprawczego. Postępowanie upadłościowe wobec osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej można prowadzić w stosunku do:

• osób fizycznych, które nie są przedsiębiorcami;
• wspólników osobowych spółek handlowych ponoszących ograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki, taką jak komandytariusze w spółkach komandytowych, akcjonariusze w spółkach komandytowo-akcyjnych;
• akcjonariuszy w spółkach akcyjnych bez względu na liczbę i rodzaj posiadanych akcji, jak również udziałowcy spółek z ograniczoną odpowiedzialnością i to także wtedy, gdy są jedynymi akcjonariuszami lub udziałowcami, jeśli nie są przedsiębiorcami;
• osób fizycznych prowadzących gospodarstwo rolne, jeżeli obok gospodarstwa rolnego nie prowadzą innego przedsiębiorstwa.

Upadłość konsumencka możliwa jest tylko w przypadku niewypłacalności dłużnika.

Wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej

Wniosek o ogłoszenie upadłości może zgłosić tylko dłużnik. Wniosek ten powinien zawierać:

1. imię i nazwisko, miejsce zamieszkania oraz numer PESEL dłużnika, a jeśli dłużnik nie posiada numeru PESEL – dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację;
2. wskazanie miejsc, w których znajduje się majątek dłużnika;
3. wskazanie okoliczności, które uzasadniają wniosek i ich uprawdopodobnienie;
4. aktualny i zupełny wykaz majątku z szacunkową wyceną jego składników;
5. spis wierzycieli z podaniem ich adresów i wysokości wierzytelności każdego z nich oraz terminów zapłaty;
6. spis wierzytelności spornych z zaznaczeniem zakresu w jakim dłużnik kwestionuje istnienie wierzytelności; wskazanie wierzytelności w spisie wierzytelności spornych nie stanowi jej uznania;
7. listę zabezpieczeń ustanowionych na majątku dłużnika wraz z datami ich ustanowienia, w szczególności hipotek, zastawów i zastawów rejestrowych;
8. oświadczenie dłużnika, że nie zachodzą następujące okoliczności:

• w stosunku do dłużnika prowadzono postępowanie upadłościowe, jeżeli postępowanie to zostało umorzone z innych przyczyn niż na wniosek dłużnika,
• ustalony dla dłużnika plan spłaty wierzycieli uchylono w skutek niewykonywania przez niego obowiązków określonych w planie spłaty wierzycieli ,
• dłużnik, mając taki obowiązek, wbrew przepisom ustawy nie zgłosił w terminie wniosku o ogłoszenie upadłości,
• czynność prawna dłużnika została prawomocnie uznana za dokonaną z pokrzywdzeniem wierzycieli
• w okresie dziesięciu lat przed dniem zgłoszenia wniosku w stosunku do dłużnika prowadzono postępowanie upadłościowe, w którym umorzono całość lub część jego zobowiązań, chyba że do niewypłacalności dłużnika lub zwiększenia jej stopnia doszło pomimo dochowania przez dłużnika należytej staranności lub przeprowadzenie postępowania jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi.

Ogłoszenie upadłości i korzyści z tego płynące

Uwzględniając wniosek o ogłoszenie upadłości, sąd wydaje postanowienie o ogłoszeniu upadłości, w którym:

• wymienia imię i nazwisko, miejsce zamieszkania oraz numer PESEL upadłego dłużnika (upadłego), a jeżeli upadły nie posiada numeru PESEL – dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację;
• określa, że upadły jest osobą nieprowadzącą działalności gospodarczej;
• wskazuje, że postępowanie obejmuje likwidację majątku upadłego;
• wzywa wierzycieli upadłego do zgłaszania wierzytelności w terminie miesiąca od dnia obwieszczenia postanowienia o ogłoszeniu upadłości w Monitorze Sądowym i Gospodarczym;
• wzywa osoby, którym przysługują prawa oraz prawa i roszczenia osobiste ciążące na nieruchomości należącej do upadłego, jeżeli nie zostały ujawnione w księdze wieczystej, do ich zgłaszania w terminie miesiąca od dnia obwieszczenia postanowienia o ogłoszeniu upadłości w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, pod rygorem utraty prawa powoływania się na nie w postępowaniu;
• wyznacza sędziego-komisarza oraz syndyka.

Z chwilą ogłoszenia upadłości wszystkie postępowania toczące się przeciwko upadłemu, a wszczęte przed ogłoszeniem upadłości, zostaną zawieszone. W praktyce zwieszeniu ulegają także działania windykacyjne.
Upadłość konsumencka ma wiele zalet. Przede wszystkim upadły ma gwarancję oddłużenia , które następuje po ogłoszeniu upadłości przez sąd, przeprowadzeniu likwidacji majątku i wykonaniu Planu Spłaty Wierzycieli. Co ważne, jeżeli w skład masy upadłości wchodzi lokal mieszkalny albo dom jednorodzinny, w którym zamieszkuje upadły, a konieczne jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych upadłego i osób pozostających na jego utrzymaniu, z sumy uzyskanej z jego sprzedaży wydziela się upadłemu kwotę odpowiadającą przeciętnemu czynszowi najmu lokalu mieszkalnego w tej samej lub sąsiedniej miejscowości za okres od dwunastu do dwudziestu czterech miesięcy.

Podstawa prawna:
Art. 491¹, art. 491², art. 491⁴, art. 491⁵, art. 491¹³ ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz.U.2012.1112)