Spis treści
Opłacanie składek
Mamy tu do czynienia z dwiema sytuacjami. Pierwsza – kwota brutto od zawartej umowy-zlecenia jest niższa niż płaca minimalna. Druga – kwota brutto pokrywa się z płacą minimalną lub jest od niej wyższa.
Przykład 1:
Gdy kwota brutto jest niższa od płacy minimalnej, wówczas to płatnik składek zgłasza zleceniobiorcę do opłat oraz wszystkie je pokrywa. Dotyczy to wszystkich zawartych umów-zlecenia. Jeżeli zleceniobiorca ma już zawartą umowę-zlecenia, musi powiadomić o tym płatnika składek na stosownym oświadczeniu. Innymi słowy, jeżeli zleceniobiorca zawarł dwie (lub więcej) osobne umowy-zlecenia, obie na kwoty niższe niż płaca minimalna, wówczas obaj jego pracodawcy są zobowiązani do opłaty wszystkich składek na ubezpieczenie społeczne.
Przykład 2:
Jeżeli umowa-zlecenie (zawarta z pierwszym pracodawcą) opiewa, co najmniej, na kwotę równą wynagrodzeniu minimalnemu, wówczas kolejny pracodawca opłaca za zleceniobiorcę jedynie składkę na ubezpieczenie zdrowotne.
W przykładzie 1 wspomnieliśmy o oświadczeniu, które powinien złożyć zleceniobiorca w pewnym określonym przypadku. Niestety, póki co, nie ma wzoru takiego oświadczenia – zleceniobiorca musi więc radzić sobie sam. Samo oświadczenie powinno zawierać przynajmniej trzy podstawowe informacje:
- potwierdzającą zatrudnienie w innym miejscu,
- o rodzaju zawartej umowy,
- o tym, czy umowa opiewa co najmniej na wynagrodzenie minimalne, na kwotę mniejszą lub większą.
Warto również dodać zapis, który zobowiązuje przyszłego ubezpieczonego do informowania płatnika jego składek o każdej zmianie statusu związanego z zawartymi umowami. Zapis, w pewien sposób, zabezpiecza pracodawcę. Nie stanowi jednak całkowitej gwarancji, ponieważ to płatnik składek odpowiada przed ZUS za ich opłacanie. Nawet w przypadku, w którym został wprowadzony w błąd przez ubezpieczanego pracownika.
Co nowego w ustawie?
Nowelizacja daje płatnikowi składek nowe możliwości. Będzie on mógł zweryfikować w ZUS poprawności informacji, które ubezpieczony zawarł we wspomnianym już oświadczeniu. Reguluje to następujący fragment ustawy:
„Zakład, na wniosek płatnika składek, bada prawidłowość wykazanych przez tego płatnika składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, o których mowa w art. 9 ust. 2c. Jeżeli w wyniku sprawdzenia wysokości miesięcznej podstawy wymiaru składek Zakład stwierdzi błędne wykazanie składek, informuje o tym niezwłocznie płatnika składek i ubezpieczonego za pośrednictwem płatnika składek. Jeżeli do opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest zobowiązany więcej niż jeden płatnik składek, składka jest opłacana przez każdego płatnika, chyba że ubezpieczony przedłoży płatnikowi dokumenty, z których wynika brak konieczności opłacania składek.”
Umowa-zlecenie zawarta ze studentem, który nie przekroczył 26 roku życia, nie wymaga od pracodawcy opłacania za niego składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. W tym przypadku zasady opłacania składek nie zmieniły się. To samo tyczy się osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę i dodatkowo pracujących na umowie-zlecenia.
Działalność gospodarcza
W przypadku zawarcia umowy-zlecenia z osobą prowadzącą własną działalność gospodarczą, to osoba samozatrudniona wybiera to, co ma stać się podstawą do opłaty składek ZUS. Aby podstawą taką była umowa-zlecenie, musi zostać spełniony następujący warunek:
- podstawa wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe z umowy-zlecenia ma wynieść co najmniej 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.
W przeciwnym wypadku tytułem do obowiązkowych ubezpieczeń będzie prowadzona działalność, natomiast od umowy-zlecenia obowiązkowa będzie jedynie składka zdrowotna. Pozostałe składki zostaną dobrowolne.