Chodzi oczywiście o Ministra Sprawiedliwości, a dokładniej o jego kompetencje w zakresie dokonywania wpisów na poszczególne listy korporacji prawniczych. Ustawodawca wyposażył Ministra w narzędzie mogące skutecznie uniemożliwić dostanie się do konkretnej korporacji prawniczej. Wynika to oczywiście z zapisów ustawy o radcach prawnych oraz ustawy o adwokaturze.
Zgodnie z treścią art. 69 Prawa o adwokaturze, Okręgowa rada adwokacka przesyła wraz z aktami osobowymi do Ministra Sprawiedliwości w terminie 30 dni każdą uchwałę o wpisie na listę adwokatów oraz każdą uchwałę o wpisie na listę aplikantów adwokackich. Okręgowa rada adwokacka w terminie 30 dni zawiadamia Ministra Sprawiedliwości o każdej uchwale o odmowie wpisu na listę adwokatów oraz o każdej uchwale o odmowie wpisu na listę aplikantów adwokackich. Jeżeli zawarty w aktach osobowych wniosek o wpis nie zawiera wszystkich wymaganych informacji lub dokumentów, Minister Sprawiedliwości zwraca uchwałę wraz z aktami osobowymi kandydata do właściwej okręgowej rady adwokackiej w celu uzupełnienia. Odpowiednikiem tej regulacji jest art. 31(1) ustawy o radcach prawnych, zgodnie z którym rada okręgowej izby radców prawnych przesyła wraz z aktami osobowymi do Ministra Sprawiedliwości w terminie 30 dni każdą uchwałę o wpisie na listę radców prawnych oraz każdą uchwałę o wpisie na listę aplikantów radcowskich. Rada okręgowej izby radców prawnych w terminie 30 dni zawiadamia Ministra Sprawiedliwości o każdej uchwale o odmowie wpisu na listę radców prawnych oraz o każdej uchwale o odmowie wpisu na listę aplikantów radcowskich. Jeżeli zawarty w aktach osobowych wniosek o wpis nie zawiera wszystkich wymaganych informacji lub dokumentów, Minister Sprawiedliwości zwraca uchwałę wraz z aktami osobowymi kandydata do właściwej rady okręgowej izby radców prawnych w celu uzupełnienia.
Z powyższego wynika zatem, że Minister Sprawiedliwości może złożyć sprzeciw dotyczący wpisu na listę adwokatów lub radców prawnych w stosunku do konkretnego wnioskodawcy. W praktyce zdarza się, że sprzeciw Ministra okazywał się niesłuszny. Taka sytuacja miała miejsce w przypadku jednego ze śląskich adwokatów. Minister Sprawiedliwości odmówił wpisu z powodu toczącego się postępowania karnego względem wnioskodawcy, zarzucano mu bowiem utrudnianie postępowania karnego. Jak się później okazało nasz bohater został uniewinniony i został wpisany na listę adwokatów, choć jak sam zaznacza aż z półrocznym opóźnieniem. W związku z tym postanowił wytoczyć sprawę cywilną o zapłatę odszkodowania za utracone dochody adwokackie, w niemałej wysokości, bo aż 71 000 zł. Sprawa trafiła ostatecznie przed oblicze Sądu Najwyższego.
W swoim wyroku (sygn. akt V CSK 314/12) SN podkreślił, że uchylenie sprzeciwu Ministra Sprawiedliwości dotyczącego wpisu na listę adwokatów nie oznacza automatycznie bezprawności. Skarb Państwa nie zapłaci więc za utracone korzyści. Zdaniem sędziego SN Dariusza Zawistowskiego „okręgowa rada, wpisując powoda na listę adwokatów, w ogóle pominęła to, że toczyło się przeciwko niemu postępowanie karne. Minister miał prawo ten fakt uwzględnić, tym bardziej że bierze pod uwagę ogólne wymogi stawiane przyszłemu adwokatowi, tj. nieskazitelny charakter i rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu”.
