Tak naprawdę nowy okres zasiłkowy nie wiąże się w żaden sposób z podwyżką lub obniżeniem dotychczasowych kwot świadczeń pieniężnych. Tym samym obowiązujące kryterium dochodowe to kwota 539 zł na osobę w rodzinie oraz kwota 623 zł w przypadku wychowywania dziecka niepełnosprawnego. O zasiłek mogą zatem starać się te osoby, w rodzinie których dochód nie przekracza wyżej wymienionych kwot.
Wysokość stawek zasiłku przedstawia się następująco:
- Na dziecko w wieku do 5 lat – 77 zł;
- Na dziecko w wieku od 5 do 18 lat – 106 zł;
- Na dziecko w wieku od 18 do 24 lat – 115 zł;
Uprawnionymi do pobierania zasiłku rodzinnego są rodzice, jeden z rodziców bądź opiekun prawny dziecka, opiekun faktyczny dziecka, a także pełnoletnia osoba ucząca się, która nie znajduje się na utrzymaniu rodziców. Świadczenia przysługują na każde dziecko, jednak należy spełnić przy tym kilka warunków. Dziecko nie może mieć ukończonego 18 roku życia, bądź uczy się i nie ukończyło 21 lat, kontynuuje naukę w szkole wyższej i ma orzeczony umiarkowany lub znaczny stopień niepełnosprawności i nie ukończyło 24 lat.
Prawo do zasiłku wygasa, jeżeli dziecko bądź osoba ucząca się wstąpi w związek małżeński, zostanie umieszczone w instytucji, która zapewnia całodobowe utrzymanie, zostanie umieszczone w rodzinie zastępczej (kryterium stosowane wyłącznie odnośnie małoletniego), jest uprawnione do zasiłku rodzinnego na własne dziecko (kryterium stosowane wyłącznie do osoby pełnoletniej uczącej się). Zasiłek nie zostanie przyznany także rodzicowi lub opiekunowi, jeśli dziecko nie będzie miało orzeczonych alimentów, chyba że któreś z rodziców albo oboje nie żyją, ojciec dziecka jest nieznany, powództwo o ustalenie alimentów od drugiego rodzica zostało oddalone, całkowite ponoszenie kosztów utrzymania dziecka ponosi wyłącznie jeden z rodziców ze względu na orzeczenie sądu w tym zakresie. Warto pamiętać, że świadczenie rodzinne przyznane za granicą wyklucza możliwość uzyskania takiego świadczenia w Polsce. Prawo do uzyskania zasiłku ustalane jest od pierwszego pełnego miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła utrata dochodu, nie wcześniej jak od miesiąca złożenia wniosku w tym przedmiocie).
Na zakończenie warto przytoczyć wyrok WSA w Poznaniu z dnia 21 września 2001 r. (sygn. akt II SA/Po 339/10), zgodnie z którym skoro podstawą ustalenia prawa do świadczeń rodzinnych jest dochód rodziny w przeliczeniu na osobę, zaś dochodem rodziny jest dochód z roku poprzedzającego okres zasiłkowy, jego wysokość decyduje o uprawnieniu do świadczeń, to co do zasady wszelkie zmiany w dochodzie, o których stanowi art. 5 ustawy o świadczeniach rodzinnych, odnosić się mogą tylko do roku poprzedzającego okres zasiłkowy. Przyznanie zasiłku rodzinnego na jednego z rodziców jest uzależnione od wykazania, że dziecko, które nie ukończyło jeszcze 21. roku życia (albo 24 roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub w szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności) pozostaje pod wyłączą opieką jednego z rodziców, a dochód osiągany przez rodzinę nie przekracza kryterium dochodowego określonego powyżej. Równocześnie wypłata świadczenia może nastąpić dopiero od miesiąca, w którym wpłynął wniosek z prawidłowo wypełnionym dokumentami.
