W każdym momencie przedsiębiorca ma prawo wprowadzić na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej samochód uprzednio zakupiony prywatnie. W celu udokumentowania przekazania środka trwałego na potrzeby prowadzonej działalności musi jednak sporządzić odpowiedni dokument, który powinien zawierać dane potwierdzające fakt dokonania takiej operacji i określać między innymi datę jej dokonania oraz dane niezbędne do wprowadzenia środka trwałego do ewidencji i prawidłowego ustalenia odpisów amortyzacyjnych, w tym wartość początkową. Z uwagi na to, że koniec roku to czas atrakcyjnych promocji w salonach samochodowych, w kolejnej publikacji z cyklu „Tax Time”, Tax Care podpowiada, co zrobić, aby samochód kupiony prywatnie wprowadzić do ewidencji środków trwałych i skorzystać na tym podatkowo.
Auto używane można wycenić samodzielnie
W przypadku nowych samochodów wartością początkową będzie cena nabycia, ale gdy przedsiębiorca, który chciałby wykorzystywać w swej działalności gospodarczej samochód prywatny używany już na przykład dwa lata i nie ma faktury zakupu lub umowy kupna-sprzedaży, wówczas ma możliwość dokonania samodzielnej wyceny tego samochodu i przyjęcia wartości początkowej w kwocie wynikającej z własnej wyceny, z uwzględnieniem cen rynkowych tego typu samochodu z grudnia poprzedzającego rok założenia ewidencji środków trwałych. Musi jednak w tej wycenie uwzględnić stopień zużycia środka trwałego. Wycena samochodu może zostać sporządzona przez biegłego rzeczoznawcę, należy jednak pamiętać, aby w wycenie zaprezentować wartość samochodu według kwot obowiązujących w grudniu roku poprzedzającego rok założenia ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych.
Wprowadzając nowe auto osobowe do ewidencji środków trwałych przedsiębiorca może odliczyć obecnie 60% podatku VAT – ale nie więcej niż 6 tys. zł. A zatem w przypadku auta kupionego za 60 000 zł brutto, mimo że VAT stanowi ok. 11 220 zł, odliczyć można tylko 6 tys. zł. Ale uwaga – nieodliczoną część VAT, czyli w naszym przykładzie 5 220 zł, można zaliczyć w koszty uzyskania przychodu, ponieważ ta nieodliczona kwota VAT zostanie uwzględniona w wartości auta, od której będą dokonywane odpisy amortyzacyjne.
Stawka amortyzacji dla nowego samochodu osobowego wynosi 20% rocznie. Jeśli zatem środkiem trwałym będzie auto o wartości 54 tys. zł (60 000 – 6000), przedsiębiorca będzie mógł przez 5 lat zaliczać co miesiąc w koszty uzyskania przychodu 900 zł. Oznacza to, że z tytułu amortyzacji zaoszczędzi miesięcznie na podatku prawie 171 zł (przy założeniu, że rozlicza się z fiskusem według 19-proc. stawki liniowej).
Jeśli więc przedsiębiorca kupił auto osobowe o wartości 60 tys. zł brutto za gotówkę, efektywny koszt nabycia tego samochodu – w wyniku amortyzacji i odliczenia VAT – to 43 740 zł, a więc jest o 27,1% niższy niż w przypadku auta osobowego nieużywanego w działalności gospodarczej.
Samochód stanowiący współwłasność przedsiębiorcy
W razie gdy składnik majątku stanowi współwłasność podatnika, wartość początkową tego składnika ustala się w takiej proporcji jego wartości, w jakiej pozostaje udział podatnika we własności tego składnika majątku. Zasada ta nie ma jednak zastosowania do składników majątku stanowiących wspólność majątkową małżonków, chyba że małżonkowie wykorzystują składnik majątku w działalności gospodarczej prowadzonej odrębnie. W przepisie tym nie ma mowy o tym, na kogo środek trwały ma być zarejestrowany. W efekcie, podatnik może wprowadzić do środków trwałych samochód objęty współwłasnością małżeńską, nawet jeśli jest on zarejestrowany na drugiego małżonka (oczywiście przerejestrowanie jest wskazane, ale niekonieczne). Jaka jest różnica w wycenie? Załóżmy, że wartość zakupu samochodu wynosiła 60 tys. zł, a współwłaścicielem samochodu jest rodzic podatnika (w części 50%). Zatem do ewidencji środków trwałych jako wartość początkową należy przyjąć wartość 30 tys. zł. Ale gdy współwłaścicielem samochodu byłaby żona podatnika (także w 50%), to przy tej samej wartości zakupu samochodu do ewidencji środków trwałych jako wartość początkową należałoby przyjąć 60 tys. złotych.
Magdalena Flis, Tax Care
Agata Szymborska-Sutton, Tax Care
