Osoba fizyczna, która chce otworzyć działalność gospodarczą, ma do wyboru cztery drogi. Najszybsza i najprostsza procedura jest dostępna dla tych osób, które posiadają albo zaufany profil na ePUAP, albo bezpieczny podpis elektroniczny. W ich przypadku do otrzymania statusu przedsiębiorcy wystarczy zalogowanie się i wypełnienie wniosku na stronie CEIDG (ceidg.gov.pl). W pozostałych przypadkach samo złożenie wniosku on-line na stronie CEIDG, który jest dostępny bez logowania, nie zakończy procedury rejestracyjnej. Konieczna będzie wizyta w dowolnym urzędzie gminy w celu jego podpisania. Można też pobrać wniosek w urzędzie, wypełnić go i złożyć osobiście. Ostatnia możliwość to przesłanie wniosku listem poleconym. Taka forma wymaga jednak dodatkowo wizyty u notariusza i notarialnego potwierdzenia podpisu.
Otwierając firmę warto od razu uzyskać profil zaufany. Jest to bezpłatne narzędzie, które pozwala załatwiać wiele spraw urzędowych przez internet. Profil zakłada się na stronie www.epuap.gov.pl, na której należy się zarejestrować i złożyć wniosek o profil zaufany ePUAP. Następnie należy udać się do jednego z wskazanych na stronie ePUAP urzędu (np. gmina, skarbowy, ZUS) i potwierdzić zgodność swoich danych osobowych z danymi wprowadzonymi do systemu (uwierzytelnienie profilu zaufanego), co potwierdzi założenie konta na portalu ePUAP, które staje się profilem zaufanym.
Niezależnie od tego, że wiele deklaracji przedsiębiorca może obecnie złożyć przez internet bez konieczności uzyskiwania bezpiecznego podpisu elektronicznego lub profilu zaufanego (np. VAT-7), to jednak wciąż pozostają te obszary, do których konieczne jest posiadanie jednego z powyższych sposobów weryfikacji, jak np. składanie deklaracji ZUS.
Jedno zgłoszenie wystarczy
Bez względu na to, jaki sposób rejestracji swojej firmy wybierze przedsiębiorca, ważne jest, że składając wniosek w CEIDG jednocześnie dokonuje on zgłoszenia w ZUS (jako płatnik składek) i w urzędzie skarbowym. Już na tym etapie możliwy jest wybór formy opodatkowania, któremu poświęcimy w całości kolejny materiał z cyklu „Zakładam własny biznes z Idea Bankiem”. Nadanie numeru NIP osobie rozpoczynającej działalność gospodarczą następuje pierwszego dnia roboczego po złożeniu poprawnego zgłoszenia identyfikacyjnego w ramach wniosku CEIDG. Samo potwierdzenie nadania NIP jest wydawane nie później niż następnego dnia roboczego po dniu wpływu do naczelnika urzędu skarbowego poprawnego zgłoszenia identyfikacyjnego.
Pozostaje jeszcze kwestia rejestracji w VAT. Jeżeli przedsiębiorca, chce rozliczać ten podatek (lub nie ma możliwości skorzystania ze zwolnienia), musi pamiętać, aby dodatkowo wypełnić formularz VAT-R. Obecnie można załączyć go do wniosku składanego w CEIDG (jest to jednak dość ograniczone rozwiązanie, z którego mogą skorzystać tylko przedsiębiorcy samodzielnie składający wniosek w CEIDG i dysponujący podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą kwalifikowanego certyfikatu). Inne osoby muszą udać się do urzędu skarbowego. Bez względu na sposób składania formularzu VAT-R, należy uiścić opłatę skarbową w wysokości 170 zł. Jest to w zasadzie jedyna opłata wiążąca się z założeniem jednoosobowej działalności gospodarczej.
Chociaż procedury rejestracyjne są dosyć proste, to samo wypełnienie wniosku może rodzić dla przedsiębiorców pewne trudności. Jednym z problemów, na jaki napotykają aplikanci, jest dobór odpowiednich kodów PKD. Zdarza się, że pomysły na prowadzenie działalności są innowacyjne i ciężko umieścić je w odpowiedniej kategorii. Z niektórymi rodzajami wykonywanej działalności wiąże się ponadto konieczność uzyskania wpisu do ewidencji działalności regulowanej czy uzyskanie odpowiednich licencji i zezwoleń. Sprawa dodatkowo komplikuje się dziś, przed deregulacją niektórych zawodów – część z nich już obowiązuje, ale niektóre wejdą w życie dopiero w przyszłym roku, o czym powinni pamiętać przedsiębiorcy chcący rozpocząć działalność w deregulowanych zawodach.
Pewien kłopot może też sprawić przedsiębiorcy zgłoszenie firmy do ZUS. Choć informacja o powstaniu płatnika przekazywana jest automatycznie po złożeniu wnioski w CEIDG, to przedsiębiorca musi poinformować ZUS o rodzaju ubezpieczenia i wysokości składek, a także zgłosić do ubezpieczeń ewentualnych pracowników. Przedsiębiorcom często brakuje też wiedzy na temat tego, że nowy przedsiębiorca ma możliwość skorzystania z preferencyjnych składek ZUS.
Łukasz Łubiak, Tax Care
Katarzyna Rola-Stężycka, Tax Care