Prezes Urzędu ma wątpliwości, czy taki sposób jest zgodny z przepisami prawa podatkowego, w szczególności z § 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2010 r. w sprawie przesyłania faktur w formie elektronicznej, zasad ich przechowywania oraz trybu udostępniania organowi podatkowemu lub organowi kontroli skarbowej (Dz. U. Nr 249, poz. 1661) (dalej: rozporządzenie), zgodnie z którym, faktury mogą być przesyłane (w tym udostępniane) w formie elektronicznej w dowolnym formacie elektronicznym jedynie pod warunkiem uprzedniej, pisemnej lub elektronicznej, akceptacji tego sposobu przesyłania faktur przez odbiorcę tych dokumentów. Przyłączając się do opinii użytkowników, Prezes UKE podjął interwencję w tej sprawie i kilkakrotnie zwracał się do TP o dostarczanie przesyłką pocztową – w formie pisemnej – faktur VAT abonentom, którzy nie wyrazili ani pisemnie ani elektronicznie zgody na otrzymywanie faktur w formie elektronicznej.
W przekazanych Prezesowi UKE wyjaśnieniach TP odniosła się wyłącznie do ekofaktur przesyłanych abonentom indywidualnym (konsumentom) i w tym zakresie przedstawiła następujące argumenty:
- zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa operator telekomunikacyjny nie jest zobowiązany do wysyłania do swoich abonentów będących konsumentami faktur VAT w formie papierowej,
- do ekofaktury nie stosuje się przepisów Rozporządzenia, bo ekofaktura jest tylko obrazem faktury – nie jest fakturą elektroniczną w rozumieniu prawa, ekofaktura nie zastępuje faktury, dlatego faktury papierowe TP przesyłać będzie zbiorczo na koniec roku, co pozwala się rozliczyć z podatku (ulga internetowa),
- jeżeli ktoś chce pozostać przy fakturze w formie papierowej może zgłosić rezygnację z otrzymywania faktur drogą elektroniczną,
- Regulamin świadczenia usług telekomunikacyjnych, w tym usługi powszechnej przez Telekomunikację Polską SA, zwany dalej „Regulaminem", pozwala na doręczanie abonentowi faktur VAT przesyłką pocztową (w granicach RP) lub w inny sposób uzgodniony przez strony,
- zdaniem TP przesyłanie ekofaktury jest zgodne z przepisami Regulaminu i Rozporządzenia (niespójność argumentacji – raz TP twierdzi, że do ekofaktury nie stosuje się przepisów Rozporządzenia, innym razem stwierdza, że ich przesyłanie i pozyskiwanie zgody na ich wysyłanie jest zgodne z Rozporządzeniem),
- ekofaktura jest wygodnym i akceptowanym przez kilkusettysięczną grupę klientów sposobem rozliczeń.
Odnosząc się do wyjaśnień TP Prezes Urzędu stwierdza, że ze skarg abonentów wynika, że problem dotyczy nie tylko – jak twierdzi TP, ekofaktury i klientów indywidualnych, ale również e-faktury i klientów instytucjonalnych. Prezes UKE nie podziela także argumentów TP przedstawionych w wyjaśnieniach. Co prawda, stosownie do przepisu art. 106 ust. 4 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), na podatniku nie spoczywa obowiązek wystawienia faktury abonentowi będącemu osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej, chyba że wystąpi on z żądaniem wystawienia faktury VAT, jednakże kwestie wystawiania faktur VAT zostały przez TP określone w Regulaminie", którego postanowienia jako warunki umowne wiążą zarówno abonenta jak i TP. Przepis § 35 ust. 1 Regulaminu stanowi, że TP wystawia abonentowi faktury VAT za zrealizowane usługi. W związku z powyższym na podstawie warunków umownych, określonych w Regulaminie, TP jest zobligowana do wystawiania faktur wszystkim abonentom, tj. zarówno instytucjonalnym jak i indywidualnym. Ponadto, zdaniem Prezesa UKE, bez względu na to, czy konieczność wystawienia faktury wynika wprost z obowiązku określonego w przepisach prawa, z indywidualnego żądania usługobiorcy, czy też warunków umownych, to mają zastosowanie przepisy prawa dotyczące faktur, w tym przepisy Rozporządzenia.
W § 35 ust. 1 i § 36 ust. 1 Regulaminu TP zobowiązała się do wystawia i doręczania wszystkim abonentom faktur VAT za zrealizowane usługi, zgodnie z § 33, czyli za usługi zrealizowane w okresie rozliczeniowym. Skoro TP twierdzi, że ekofaktura nie jest fakturą w rozumieniu przepisów prawa i dlatego nie odnoszą się do niej przepisy Rozporządzenia, to należy stwierdzić, że ekofaktura nie stanowi wypełnienia zobowiązania – określonego w Regulaminie – do wystawiania i doręczania przez TP wszystkim abonentom faktur VAT za zrealizowane usługi w okresie rozliczeniowym i niezależnie od przesyłania elektronicznego obrazu ekofaktury (ekofaktury), TP powinna dodatkowo doręczać faktury zgodnie z przepisami prawa, w tym Rozporządzenia.
Zgodnie z:
- § 36 ust. 1 Regulaminu warunkiem zmiany sposobu doręczania faktur z przesyłki pocztowej na inny sposób jest jego uzgodnienie przez strony,
- § 3 Rozporządzenia, faktury mogą być przesyłane (w tym udostępniane) w formie elektronicznej w dowolnym formacie elektronicznym jedynie pod warunkiem uprzedniej, pisemnej lub elektronicznej, akceptacji tego sposobu przesyłania faktur przez odbiorcę tych dokumentów.
W sytuacji, gdy abonent nie wyraził w ogóle zgody na zmianę sposobu doręczania faktur, możliwość pozostania przy fakturze w formie papierowej poprzez rezygnację z otrzymywania faktur drogą elektroniczną jest niezrozumiała i zdaniem Prezesa UKE niezgodna z ww. przepisami, tym bardziej, że abonenci informują, że taką informację otrzymali późno lub już po fakcie. Taką informacje trudno uznać za formę akceptacji lub uzgodnienia przez strony. W odczuciu skarżących abonentów jest to wymuszenie.
Liczne skargi wskazują na to, że dla części abonentów ekofaktura nie jest wygodnym i akceptowanym sposobem rozliczeń. Według Prezesa UKE, przechodzenie z obiegu dokumentów w formie papierowej na elektroniczną musi odbywać się za wyraźną zgodą użytkowników. Przyjęty przez TP sposób zmiany obiegu stanowi narzucenie wygodnego dla niej sposobu przesyłania faktur poprzez „wymuszenie" zgody na abonentach.
Zważywszy na to, że TP nie podjęła wnioskowanych przez Prezesa UKE działań, Prezes UKE wystąpił do Ministerstwa Finansów o zbadanie, czy wprowadzona przez TP i Orange zmiana sposobu przesyłania faktur jest zgodna z przepisami prawa podatkowego oraz ewentualne podjęcie stosownych działań. Reasumując należy stwierdzić, że Prezes UKE podkreśla, że w pełni popiera proces przechodzenia z obiegu dokumentów w formie papierowej na elektroniczną, jednak jego zdaniem zmiana taka musi odbywać się za wyraźną zgodą użytkowników.
