Warunki przeprowadzania ekshumacji reguluje Ustawa z dnia 31 stycznia 1959r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych (Dz. U z 2011r., Nr 118, poz. 687 ze zm.), Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2001r. w sprawie postępowania ze zwłokami i szczątkami ludzkimi (Dz. U. z 2001r., Nr 153, poz. 1783) oraz Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 23 marca 2011r. w sprawie przechowywania zwłok i szczątków.
Ekshumacja zwłok i szczątków może być dokonana:
– na umotywowaną prośbę osób uprawnionych do pochowania zwłok za zezwoleniem właściwego inspektora sanitarnego,
– na zarządzenie prokuratora lub sądu,
– na podstawie decyzji właściwego inspektora sanitarnego w razie zajęcia terenu cmentarza na inny cel.
Osobami uprawnionymi do pochowania zwłok są: pozostały małżonek(ka), krewni zstępni (dzieci, wnukowe), krewni wstępni (rodzice, dziadkowe), krewni boczni do 4 stopnia pokrewieństwa (rodzeństwo, dzieci rodzeństwa, kuzyni itp.), powinowaci w linii prostej do 1 stopnia (teściowie). Jeżeli pomiędzy członkami rodziny powstaje spór dotyczący ekshumacji osobą uprawnioną do złożenia wniosku o ekshumację będzie osoba wskazana prawomocnym wyrokiem sądu.
Zwłoki osób zmarłych na choroby zakaźne nie mogą być ekshumowane przed upływem 2 lat od dnia zgonu. Ekshumacja zwłok i szczątków jest dopuszczalna w okresie od 16 października do 15 kwietnia i przeprowadzana powinna być we wczesnych godzinach rannych. O zamierzonej ekshumacji należy zawiadomić powiatowego lub portowego inspektora sanitarnego, który wykonuje nad nią nadzór. Inspektor sanitarny może dopuścić dokonanie procesu ekshumacji w innym czasie niż wskazany powyżej. Przy ekshumacji może być obecna tylko najbliższa rodzina zmarłego.
Postępowanie w sprawie zezwolenia na przeprowadzenie ekshumacji przeprowadza powiatowy inspektor sanitarny, właściwy terenowo dla miejsca pochówku.
Wszczęcie postępowania następuje na umotywowany wniosek uprawnionych osób. Do wniosku należy dołączyć:
– oświadczenia pozostałych uprawnionych członków rodziny lub
– oświadczenie wnioskodawcy, że jest jedynym uprawnionym do wnioskowania o ekshumację,
– kserokopię aktu zgonu,
– zgodę zarządców cmentarzy.
Dodatkowo, gdy ekshumacja ma być dokonana przed upływem dwóch lat od dnia zgonu a w akcie zgonu lub innym dokumencie urzędowym stwierdzającym zgon nie jest określona jego przyczyna, do wniosku dołącza się dokument urzędowy stwierdzający wykluczenie jako przyczyny zgonu choroby zakaźnej.
Powiatowy inspektor sanitarny, po wydaniu decyzji, przesyła ją wszystkim członkom rodziny uprawnionym do współdecydowania w sprawie będącej przedmiotem wniosku. Ekshumacja nie może zostać dokonana przed uprawomocnieniem się decyzji zezwalającej na jej przeprowadzenie. Zezwolenie określa warunki ekshumacji. Jeżeli w decyzji zezwalającej na ekshumację nie wskazano dokładnej daty jej przeprowadzenia osoba, której wydano zezwolenie zobowiązana jest do zawiadomienia o dacie zamierzonej ekshumacji właściwego powiatowego inspektora sanitarnego.
<p style="text-al
