W przypadku wykonywania przez komornika obowiązku opróżnienia lokalu czyli eksmisji, komornik może jej dokonać do pomieszczenia tymczasowego, albo do noclegowni. Jak wynika z ustawy obowiązek wskazania pomieszczenia, gdzie zostanie eksmitowana osoba z lokalu mieszkalnego spoczywa na gminie, która wskazuje tymczasowe pomieszczenie albo noclegownię, schronisko lub inną placówkę zapewniającą miejsca noclegowe. Gmina nie będzie miała obowiązku wskazania miejsca do przeprowadzenia eksmisji, jeżeli pomieszczenie takie, które odpowiada wymogom tymczasowego pomieszczenia wskazał wierzyciel lub dłużnik albo osoba trzecia.
Pomieszczeniem tymczasowym, gdzie może być przeprowadzona eksmisja jest zgodnie z ustawą pomieszczenie nadające się do zamieszkania, posiadające dostęp do źródła zaopatrzenia w wodę i do ustępu, chociażby te urządzenia znajdowały się poza budynkiem, oświetlenie naturalne i elektryczne, możliwość ogrzewania, niezawilgocone przegrody budowlane oraz zapewniające możliwość zainstalowania urządzenia do gotowania posiłków, zapewniające co najmniej 5 m2 powierzchni mieszkalnej na jedną osobę i w miarę możności znajdujące się w tej samej lub pobliskiej miejscowości, w której dotychczas zamieszkiwały osoby przekwaterowywane.
Prawo do tymczasowego pomieszczenia nie przysługuje dłużnikowi, jeżeli:
- z tytułu wykonawczego wynika, że nakazanie opróżnienia lokalu zostało orzeczone z powodu stosowania przemocy w rodzinie lub z powodu rażącego lub uporczywego wykraczania przeciwko porządkowi domowemu albo niewłaściwego zachowania czyniącego uciążliwym korzystanie z innych lokali w budynku, albo że dłużnik dokonał zajęcia opróżnionego lokalu bez tytułu prawnego;
- dłużnik został zobowiązany do opróżnienia lokalu zajmowanego na podstawie umowy najmu okazjonalnego, której zawarcie zostało zgłoszone;
- dłużnik został zobowiązany do opróżnienia tymczasowego pomieszczenia.
Wykonując obowiązek opróżnienia lokalu służącego zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych dłużnika na podstawie tytułu wykonawczego, z którego nie wynika prawo dłużnika do lokalu socjalnego lub zamiennego, komornik usunie dłużnika do innego lokalu lub pomieszczenia, do którego dłużnikowi przysługuje tytuł prawny i w którym może zamieszkać. Jeżeli dłużnikowi nie przysługuje tytuł prawny do innego lokalu lub pomieszczenia, w którym może zamieszkać, komornik wstrzyma się z dokonaniem czynności do czasu, gdy gmina właściwa ze względu na miejsce położenia lokalu podlegającego opróżnieniu, na wniosek komornika, wskaże dłużnikowi tymczasowe pomieszczenie, nie dłużej jednak niż przez okres 6 miesięcy. Po upływie tego terminu komornik usunie dłużnika do noclegowni, schroniska lub innej placówki zapewniającej miejsca noclegowe wskazanej przez gminę właściwą ze względu na miejsce położenia lokalu podlegającego opróżnieniu. Usuwając dłużnika do noclegowni, schroniska lub innej placówki zapewniającej miejsca noclegowe, komornik powiadomi właściwą gminę o potrzebie zapewnienia dłużnikowi tymczasowego pomieszczenia.
Przepisy dotyczące eksmisji weszły w życie w dniu 16 listopada 2011 roku, jednakże nie zostały wprowadzone przepisy wykonawcze. Minister Sprawiedliwości ma określić, w drodze rozporządzenia, szczegółowy tryb postępowania w sprawach o opróżnienie lokalu, lub pomieszczenia albo o wydanie nieruchomości, mając na względzie ochronę przed bezdomnością osób eksmitowanych oraz sprawne prowadzenie egzekucji. Przepisów wykonawczych obecnie jeszcze nie ma, stąd nie ma możliwości już wprowadzenia w życie nowych rozwiązań.
Jarosław Olejarz