Inkaso to dość specyficzny sposób pobierania należności podatkowych. Dotyczy on głównie podatków i opłat lokalnych, a więc np. podatku od nieruchomości, opłat lokalnych: targowej, miejscowej i administracyjnej.
Uchwała Rada Gminy podstawą do powołania inkasentów
Ze względu na specyfikę powyższych podatków i opłat, stanowiących w głównej mierze dochód jednostki terytorialnej, to właśnie do władz lokalnych należy wskazanie inkasentów, jak również przysługującego im wynagrodzenia za inkaso. Decyzje te muszą mieć charakter uchwały Rady Gminy. Oznacza to, że wójt jako pojedynczy przedstawiciel władz lokalnych nie może sam wyznaczyć inkasenta.
Definicja inkasenta w świetle przepisów Ordynacji Podatkowej
Inkasentem może być osoba fizyczna, osoba prawna lub też jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej. Obowiązany on jest nie tylko do pobrania podatku, ale także wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.
Obowiązującym inkasentów terminem płatności pobranego podatku jest dzień następujący po ostatnim dniu, w którym, na mocy przepisów prawa podatkowego, wpłata podatku powinna nastąpić. Jedyny wyjątek od powyższej reguły, stanowi sytuacja, w której organ stanowiący właściwej jednostki samorządu terytorialnego wyznaczył termin późniejszy.
Dodatkowe obowiązki, związane z pełnieniem funkcji inkasenta
Poza obowiązkami wynikającymi niejako z samej definicji inkasenta, nie wolno zapominać o dodatkowych zadaniach, związanych między innymi z przechowywaniem dokumentacji związanej z inkasem podatków do czasu upływu terminu przedawnienia zobowiązania inkasenta. Warto przy tym pamiętać, że po upływie tego okresu czasu, dokumenty podlegają zwrotowi podatnikom, lub też zostają zniszczone, w sytuacji, gdy przekazanie ich podatnikowi jest niemożliwe.
Odpowiedzialność za niewywiązywanie się z obowiązków
W przypadku niewywiązania się z powyższych obowiązków, inkasent odpowiada za podatek pobrany, ale niewpłacony całym swoim majątkiem. Ponadto, w sytuacji, gdy w trakcie trwania postępowania podatkowego wykazane zostaną wspomniane nieprawidłowości, organ podatkowy wydaje decyzję stwierdzającą odpowiedzialność podatkową inkasenta.
Warto jednak pamiętać, że regulacja ta nie znajduje zastosowania w przypadku, gdy podatek nie został pobrany z winy podatnika lub też jeżeli odrębne przepisy stanowią inaczej. W takim przypadku odpowiedzialność za podatek spoczywa na podatniku. Oznacza to, iż organ podatkowy wydaje decyzję wiążącą nie inkasenta, lecz podatnika.
Elżbieta Węcławik, Tax Care
Dorota Kępka, księgowa Tax Care