Co do zasady, aby świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług musi być wykonane przez podatnika, czyli, zgodnie z ustawą o VAT, przez osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Kluczowym z punktu widzenia uznania realizowanych usług zarządczych za samodzielnie wykonywaną działalność gospodarczą, jest sposób określenia w umowie odpowiedzialności zleceniodawcy wobec osób trzecich.
„Samodzielny” menedżer zapłaci VAT
Samodzielną działalnością gospodarczą nie będzie działalność wykonywana przy wykorzystaniu infrastruktury i organizacji wewnętrznej podmiotu, na rzecz którego jest prowadzona, która nie powoduje żadnego ryzyka ekonomicznego po stronie usługodawcy. Innymi słowy, samodzielnym nie będzie zatrudniony, za którego pracę odpowiada zatrudniający. Aby można było uznać, że usługi realizowane na podstawie kontraktu menedżerskiego są działalnością samodzielną, menedżer powinien na własny koszt zawrzeć umowę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej powstałej między innymi w związku ze świadczeniem usług na podstawie prezentowanego kontraktu menedżerskiego.
Powyższe stanowisko potwierdza Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 13.12.2013 r. o sygn. IBPP2/443-812/13/KO, odnosząc się do zatrudnienia przez spółkę menedżera na potrzeby świadczenia przez niego profesjonalnych usług zarządzania w roli członka zarządu. Spółka nie stworzyła zatem stosunku prawnego, jaki zachodzi pomiędzy pracodawcą a pracownikiem w przypadku zawarcia umowy o pracę. Jeśli z certyfikatu ubezpieczeniowego wykupionego przez menedżera wynika, że jest on ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej członków władz spółki oraz że opłacił należną składkę ubezpieczeniową, a z dokumentacji ubezpieczeniowej wynika, że objęty jest ubezpieczeniem od odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone spółce oraz osobom trzecim w wyniku uchybień czy nieprawidłowych zachowań w pełnieniu powierzonej mu funkcji, wykonuje samodzielną działalność i jest podatnikiem VAT. Tym samym, wynagrodzenie, jakie uzyskuje z tytułu kontraktu menedżerskiego podlega opodatkowaniu VAT-em na zasadach ogólnych i powinien udokumentować je wystawiając fakturę.
Menedżer bez ryzyka ekonomicznego już nie
O braku opodatkowania podatkiem od towarów i usług można zatem mówić w przypadku, gdy zleceniobiorcę będą łączyć ze zleceniodawcą więzi analogiczne jak w przypadku stosunku pracy, czyli kiedy menedżer nie ponosiłby ryzyka ekonomicznego w związku z wykonywaniem czynności, będących przedmiotem jego umowy, za które odpowiadałby w stosunku do osób trzecich zlecający.
Katarzyna Miazek, Tax Care
Adam Bujalski, księgowy Tax Care
