Cała sprawa dotyczy jednego z poznańskich przedsiębiorców, który postanowił założyć własny lokal gastronomiczny. Faktyczne rozpoczęcie działalności ma jednak nastąpić dopiero w 2015 r. – na chwile obecną przyszły właściciel buduje swój lokal. W związku z tym zadał pytanie czy zakup materiałów budowlanych, za które otrzymuje faktury VAT na swoje imię, nazwisko i adres zamieszkania może być wliczony w koszty przyszłej działalności, a co za tym idzie stanowić podstawę do skorzystania z ulgi podatkowej? Dodajmy, że zgłoszenie rejestracyjne, dokonywane na formularzu VAT-R, ma zostać złożone przez naszego bohatera dopiero po zakończeniu budowy i zarejestrowaniu działalności gospodarczej.
Jak się okazuje przyszły przedsiębiorca będzie mógł dokonać odliczenia VAT za zakupione materiały budowlane, nawet jeśli nie prowadzi jeszcze żadnej działalności. Wystarczające jest bowiem, że budowa lokalu, a co za tym idzie zakupione materiały, pozostają w związku z przyszłą działalnością gospodarczą. Podobna sytuacja ma miejsce chociażby w odniesieniu do młodych adwokatów i radców prawnych, którzy zakładając kancelarię prawną wrzucają w koszty pieniądze wydane w toku aplikacji (choć zdaniem niektórych sądów nie mają do tego prawa).
W interpretacji indywidualnej (sygn. akt ILPP2/443-1147/13-4/JK) z dnia 25 lutego 2014 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu podkreślił, że „jedną z fundamentalnych zasad konstrukcji podatku od towarów i usług jest prawo podatnika do odliczenia podatku zapłaconego w cenie przy nabyciu towarów i usług związanych z działalnością gospodarczą. Podstawowa zasada wspólnotowego systemu VAT, jaką jest zasada neutralności podatku, jest rozumiana jako stosowanie podatku od towarów i usług na wszystkich etapach obrotu gospodarczego z równoczesnym prawem do potrącenia podatku zawartego w poprzedniej fazie obrotu. Wszelkie ograniczenia prawa do odliczenia podatku naliczonego wpływają na neutralność tego podatku i mogą wynikać jedynie z wyraźnej regulacji ustawowej. Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7. Status podatnika czynnego (zarejestrowanego) konieczny jest w momencie wykazywania odliczenia. Oznacza to, że podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT, nabywa prawo do odliczenia podatku naliczonego w momencie otrzymania faktury, lecz aby uprawnienie to zrealizować musi posiadać status podatnika VAT czynnego (musi posiadać taki status w momencie realizacji uprawnienia)”.
Z powyższego wynika zatem, że koszty poniesione na rozpoczęcie działalności gospodarczej w sytuacji, gdy taka działalność nie jest jeszcze zarejestrowana, bez problemu mogą być podstawą do skorzystania z ulgi podatkowej w przyszłości (już po rzeczywistym rozpoczęciu działalności). Warunkiem jest jednak to, aby pozostawały w ścisłym związku z przyszłą działalnością.
