Symbol „MP”, którym oznaczone są niektóre faktury VAT, jasno wskazuje, iż wystawcą dokumentu sprzedaży jest mały podatnik VAT, rozliczający podatek od towarów i usług według zasad właściwych dla metody kasowej. Należy przy tym pamiętać, że oprócz ewidentnych korzyści przysługujących małemu podatnikowi z tytułu wyboru tego sposobu rozliczeń, metoda kasowa pociąga za sobą konsekwencje podatkowe również po stronie nabywcy towarów i usług. Warto zatem wiedzieć, w jaki sposób odliczyć VAT naliczony z faktury wystawionej przez małego podatnika VAT.Tzw. małym podatnikiem VAT jest przedsiębiorca:
• u którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1 200 000 euro;
• prowadzący przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzający funduszami inwestycyjnymi, będący agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu – jeżeli kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 45 000 euro
– przy czym stosownego przeliczenia kwot wyrażonych w euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1000 zł.
Można zatem powiedzieć, że status małego podatnika VAT w 2012 r. przysługuje przedsiębiorcom,
u których w 2011 r. :
• wartość sprzedaży nie przekroczyła 5 324 000 zł;
• kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi nie przekroczyła 200 000 zł.
Kasowa metoda rozliczeń, czyli przesunięcie okresu płatności VAT aż do 90 dni
Dla przedsiębiorców spełniających przedstawione powyżej warunki, przepisy prawa podatkowego przewidują możliwość zastosowania preferencyjnej formy rozliczania podatku VAT, tak zwanej metody kasowej. Zgodnie bowiem z art. 21 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, mały podatnik może wybrać metodę rozliczeń polegającą na tym, że obowiązek podatkowy powstaje z dniem uregulowania całości lub części należności, nie później jednak niż 90. dnia, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi. Co więcej, uregulowanie przez kontrahenta należności w części powoduje powstanie obowiązku podatkowego jedynie w wysokości, odpowiadającej tej części.
Konsekwencje podatkowe także u kontrahenta
Pomijając szczególne zasady, dotyczące warunków uprawniających nabywcę do odliczenia stosownej kwoty podatku naliczonego wskazanej na fakturze VAT-MP , należy pamiętać, że możliwość ta uzależniona jest przede wszystkim od przeznaczenia nabytych towarów i usług. Zgodnie bowiem z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
Z drugiej jednak strony należy pamiętać o konsekwencjach podatkowych spoczywających na kontrahencie małego podatnika. Nabywca, który otrzymał dokument sprzedaży oznaczony symbolem VAT-MP, przysługuje bowiem prawo do odliczenia podatku naliczonego według zasad szczególnych. W przypadku nabycia towarów i usług udokumentowanych fakturą VAT-MP, podatnik może obniżyć kwotę podatku należnego o kwotę podatku naliczonego określoną w tej fakturze, w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym:
• uregulował część należności na rzecz małego podatnika, przy czym odliczenie może dotyczyć jedynie tej części;
• uregulował w całości należność na rzecz małego podatnika;
• przypada 90. dzień od dnia otrzymania towaru lub wykonania usługi.
Oznacza to, że w przypadku dokonania nabycia towarów lub usług służących wykonywaniu działalności gospodarczej od małego podatnika, trzeba wstrzymać się z odliczeniem do czasu uregulowania należności z faktury VAT-MP lub upływu 90. dnia od otrzymania towaru lub wykonania usługi.
Elżbieta Węcławik, Tax Care
Małgorzata Jawińska, księgowa Tax Care