Poniesiony wydatek uznaje się za koszt uzyskania przychodu memoriałowo, na podstawie otrzymanej faktury, bez względu na to, czy została ona faktycznie opłacona. Jeśli jednak przedsiębiorca dokonujący zakupu towaru bądź usługi nie ureguluje zobowiązania na czas, będzie musiał „wyjąć” wartość zakupu z kosztów podatkowych.
Dłużnik zapłaci większy podatek
Zwlekający z zapłatą należności przedsiębiorca będzie musiał w ciągu trzydziestu dni od upływu terminu płatności pomniejszyć swoje koszty podatkowe. Jeżeli termin płatności jest dłuższy niż sześćdziesiąt dni, redukcji kosztów podatkowych dokonać trzeba z upływem dziewięćdziesięciu dni od naliczenia kosztu. Dłużny przedsiębiorca obowiązany jest bowiem do podwyższenia podstawy opodatkowania (podwyższenia osiągniętego dochodu albo zmniejszenia poniesionej straty) o kwotę niezapłaconych zobowiązań cywilnoprawnych, jeżeli kwota odpowiadająca wartości niezapłaconego zobowiązania została zaliczona przez podatnika (dłużnika) do kosztów uzyskania przychodów lub zwiększyła wartość początkową środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych.
… i spędzi więcej czasu w księgach
Oprócz negatywnych skutków podatkowych, na dłużnika czekają także dodatkowe obowiązki księgowe. Terminy przewidziane na obowiązkową korektę nieuregulowanych należności w PIT różnią się od terminu obowiązującego w podatku VAT. Oznacza to zatem dodatkowy obowiązek prowadzenia równoległych ewidencji faktur. Jeszcze więcej pracy mogą mieć przedsiębiorcy, którzy z powodu opóźnień w spłacie zobowiązań będą musieli korygować wartości środków trwałych czy wartości niematerialnych i prawnych.
Wierzyciel (od)zyska niewiele
W przypadku przeterminowanych należności wierzyciel nie tylko nie otrzymuje należnych mu pieniędzy na czas, ale musi także zapłacić od dokonanej sprzedaży podatek dochodowy. Nawet nieuregulowana przez dłużnika należność stanowi bowiem dla wierzyciela przychód, od którego musi odprowadzić podatek. Wierzyciel nie ma jednak możliwości dokonania niejako lustrzanej korekty w stosunku do dłużnika w swoich rozliczeniach z fiskusem.
Nadal istnieje jednak możliwość dokonania korekty in minus rozrachunków z urzędem skarbowym przez wierzyciela, ale musi on udowodnić, iż nieściągalność wierzytelności zaliczonej wcześniej w poczet przychodów z działalności gospodarczej została uprawdopodobniona. Jest to niestety dość czasochłonne. Wierzyciel może obniżyć wartość podstawy do opodatkowania podatkiem dochodowym o wartość niezapłaconej przez dłużnika wierzytelności (pomniejszonej o należny podatek od towarów i usług) po upływie terminu płatności, pod warunkiem, że udowodni, iż nieściągalność wierzytelności zaliczonej wcześniej w poczet przychodów z działalności gospodarczej została uprawdopodobniona. Chodzi tu o odpowiednią dokumentację, jaką wierzyciel musi dysponować. Potwierdzenie uprawdopodobnienia się nieściągalności może przyjąć formę np. postanowienia sądu o ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, postanowienia o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadające stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego, czy też protokołu sporządzonego przez podatnika, stwierdzającego, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe albo wyższe od jej kwoty.
Katarzyna Miazek, Tax Care
Katarzyna Więsik, księgowa Tax Care
