Mandat to grzywna nałożona w imieniu państwa przez właściwy organ, zazwyczaj Policję lub Straż miejską, za popełnione wykroczenie. Dlatego też w razie jego nieuiszczenia ściąganie grzywny następuje w trybie przepisów Ustawy z dnia 17 czerwca 1966r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005r., Nr 229, poz. 1954 ze zm.). Organem egzekucyjnym jest w tym wypadku naczelnik urzędu skarbowego, właściwy dla miejsca zamieszkania sprawcy wykroczenia.
Urząd skarbowy wszczyna administracyjną egzekucję należności na podstawie tytułu wykonawczego wystawionego przez urząd wojewódzki, który nie odnotował wpłaty należnej kwoty mandatu.
Podobnie dzieje się z mandatami wystawionymi przez straż miejską. W tym jednak przypadku tytuł wykonawczy wystawia wójt, burmistrz lub prezydent miasta i to on przekazuje sprawę do urzędu skarbowego. Do urzędu skarbowego trafiają również mandaty za brak opłaty parkingowej.
Teoretycznie egzekucja powinna być wszczęta po kilkunastu dniach od wystawienia mandatu. W praktyce jednak właściwe urzędy powiadamiają urzędy skarbowe, po kilku a nawet kilkunastu miesiącach. Może się więc zdarzyć, że dana osoba otrzyma powiadomienie o wszczęciu egzekucji w momencie, gdy dawno już o mandacie zapomniała.
Ponieważ organem egzekucyjnym jest w tym przypadku urząd skarbowy w pierwszej kolejności kwota mandatu może zostać pobrana z nadpłaty podatku.
Egzekucja w tym przypadku jest znacznie ułatwiona ponieważ kwota nadpłaty nie jest wypłacana ukaranemu mandatem tylko przekazywana na odpowiedni rachunek Skarbu Państwa. W takiej sytuacji uprawniony do zwrotu albo otrzyma mniejszą kwotę albo, jeśli wartość grzywny jest równa lub przekracza wartość nadpłaty, nie otrzyma jej wcale.
Jeżeli ukaranemu mandatem nie przysługuje zwrot podatku urząd skarbowy może zająć inne dochody, np. wynagrodzenie za pracę czy emeryturę.
Warto pamiętać, iż w przypadku mandatów urząd skarbowy nie ma obowiązku wysyłania upomnienia.
O wyegzekwowaniu niezapłaconej kary dana osoba może się więc dowiedzieć nagle, gdy otrzyma obniżoną wypłatę albo bank powiadomi ją o zajęciu pieniędzy na rachunku. W ostateczności może zjawić się poborca podatkowy, który jeśli nie dostanie pieniędzy, ma prawo dokonać zajęcia ruchomości.
Dodatkowo do kwoty mandatu urząd skarbowy dolicza koszty postępowania egzekucyjnego.
Nie należy też liczyć zbytnio na upływ czasu i przedawnienie.
Organy administracji państwowej mają bowiem trzy lata na ściągniecie kary pieniężnej nałożonej za wykroczenie drogowe.
Dopiero po tym okresie sprawa ulega przedawnieniu.
