Niestety z działalnością gospodarczą poza ewidentnymi korzyściami nierozerwalnie związane jest ryzyko, między innymi poniesienia straty lub szkody w składnikach majątku. Rekompensatą za tego typu niedogodności są różnego rodzaju odszkodowania, w tym wypłacane przez ubezpieczycieli. Warto jednakże zwrócić uwagę na podatkowe ujęcie odszkodowania.
Odszkodowanie należy traktować jak przychód
Przepisy prawa podatkowego jednoznacznie wskazuję, że do przychodów z działalności gospodarczej zaliczyć należy kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Warto zauważyć, ze w myśl art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej są też otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Składnikami majątku związanymi z prowadzoną działalnością są zarówno środki trwałe i wartości niematerialne i prawne, jak też inne przedmioty wykorzystywane na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, które np. ze względu na krótszy niż rok czas używania nie są środkiem trwałym.
Przychód należy opodatkować, zatem odszkodowanie również
Ze względu na fakt, iż wypłacana rekompensata stanowi dla przedsiębiorcy przychód, kwota odszkodowania podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Warto w tym miejscu zwrócić szczególną uwagę na rodzaj wypłacanych odszkodowań, a dokładniej na to, czy są one związane działalnością gospodarczą. Podatnik powinien wiedzieć o tym, że ubezpieczenia określane jako prywatne, to znaczy niezwiązane z biznesem, nie powodują powstania obowiązku podatkowego. Rozróżnienie pomiędzy sferą prywatną a firmową bywa niekiedy bardzo trudne. Warto zatem w przypadku uzyskania omawianego świadczenia sprawdzić w polisie ubezpieczeniowej, na co została zawarta.
Ryczałt na równi z podatkiem liniowym i na zasadach ogólnych
Przychód wynikający z przysługującej podatnikowi rekompensaty za szkodę dotyczącą składnika majątku firmy, jakim jest na przykład wykazywany w ewidencji środków trwałych samochód, podlega opodatkowaniu nie tylko w przypadku podatku liniowego czy też zasad ogólnych ale także ryczałtu. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi 8,5% od odszkodowań otrzymywanych za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Termin powstania obowiązku podatkowego
Uzyskanie odszkodowania związanego z prowadzoną działalnością wymaga ustalenia więc daty powstania przychodu. Odmiennie do zasadny ogólnej ustalania momentu powstania obowiązku podatkowego przychodów z działalności gospodarczej, odszkodowanie tylko wtedy stanowi przychód, gdy przedsiębiorca je otrzymał. Oznacza to, że obowiązek podatkowy powstaje w dniu faktycznej wypłaty.
Elżbieta Węcławik, Tax Care
Dominik Mędrzycki, księgowy Tax Care
