Spis treści
Odwrotne obciążenie
Zanim jednak przejdziemy do najważniejszych zmian wynikających z nowelizacji ustawy o VAT, przypomnijmy sobie czym jest tzw. odwrotne obciążenie. Pojęcie to funkcjonuje w polskim prawie podatkowym od niedawna, bo od 2014 r. – zaznaczmy, że wprowadziło sporo zamieszania.
Odwrotne obciążenie to szczególny sposób rozliczania VAT polegający na tym, że dla wybranych grup towarów, odpowiedzialność za podatek VAT z danej transakcji sprzedaży przechodzi ze sprzedawcy na nabywcę. Nabywca ma obowiązek rozliczenia VAT od transakcji związanej z odwrotnym obciążeniem i to bez względu na to, czy sprzedawca prawidłowo wystawił fakturę, czy też nie. Rozliczenie odbywa się na zasadach „faktury wewnętrznej”:
- kwota netto i VAT z transakcji trafiają w deklaracji VAT do pozycji „Dostawa towarów oraz świadczenie usług, dla których podatnikiem jest nabywca” (czyli pomimo tego, że jest to zakup, mamy obowiązek rozliczyć VAT należny jak od sprzedaży);
- kwota netto i VAT z transakcji trafiają w tym samym okresie rozliczeniowym w deklaracji VAT do pozycji „Nabycie towarów i usług” (czyli rozliczenie VAT od tej transakcji okazuje się być neutralna finansowo).
Mechanizm działania odwrotnego obciążenia powinien być stosowany do transakcji sprzedaży towarów, które są wymienione w załączniku nr 11 do ustawy o VAT. Katalog ponad 40 pozycji zawiera grupy towarów takie jak złom, odpady i surowce wtórne różnego rodzaju, ale również (od października 2013r.) blachy, pręty, kształtowniki i inne wyroby hutnicze. Załącznik zawiera symbole PKWiU, dla łatwiejszej kwalifikacji tych towarów. Od przyszłego roku katalog ten zostanie jednak poszerzony – głównie o popularne produkty elektroniczne.
Nowe produkty w odwrotnym obciążeniu
Prawdopodobnie od kwietnia 2015 r. odwrotnym obciążeniem zostaną objęte nowe produkty, głownie te elektroniczne, a w śród nich także laptopy, konsole do gier i telefony komórkowe. Póki co projekt zmian został oddany pod konsultacje społeczne. Jeśli nowelizacja zostanie zatwierdzona, od przyszłego roku to kupujący a nie sprzedawcy będą musieli rozliczać VAT za tego rodzaju przedmioty – oznacza to dla nabywców wzrost ceny produktów elektronicznych.
Zdaniem Ministerstwa Finansów rozszerzenie katalogu przedmiotów, wobec których znajdzie zastosowanie odwrócone obciążenie jest konieczne ze względu na zwiększającą się liczbę oszustw na rynku towarów elektronicznych. Zdaniem ekonomistów wprowadzenie takiej zmiany nie wróży niczego dobrego dla polskiej gospodarki. Obowiązek rozliczenia VAtu na laptopy, aparaty fotograficzne, tablety, czy telefony komórkowe przez kupujących zniechęci ich do zakupów takich przedmiotów. Produkcja i sprzedaż elektroniki w Polsce może więc gwałtownie zahamować.
Inne zmiany
Modyfikacja ustawy o podatku od towarów i usług nie dotyczy jednak tej jednak kwestii. Co zmieni się jeszcze? Wprowadzony ma być obowiązek sporządzania informacji podsumowujących, które będą składane przez sprzedawców towarów objętych mechanizmem odwrotnego VAT. Solidarna odpowiedzialność podatkowa oraz obowiązek jednomiesięcznego rozliczania podatku od towarów i usług obejmie podmioty sprzedające srebro i platynę w postaci surowca. Poza tym podwyższona ma zostać minimalna i maksymalna kwota kaucji gwarancyjnej składanej przez podmioty dostarczające paliwa.
Zmieniona zostanie definicja usług elektronicznych. Od przyszłego roku w ich skład wchodzić będą:
- ogólnie dostawy produktów w formie cyfrowej, łącznie z oprogramowaniem, jego modyfikacjami lub nowszymi wersjami;?
- usługi umożliwiające lub wspomagające obecność przedsiębiorstw lub osób w sieci elektronicznej, takich jak witryna lub strona internetowa;?
- usługi generowane automatycznie przez komputer i przesyłane poprzez Internet lub sieć elektroniczną w odpowiedzi na określone dane wprowadzone przez usługobiorcę;?
- odpłatne przekazywanie prawa do wystawiania na aukcji towarów lub usług za pośrednictwem witryny internetowej działającej jako rynek online, na którym potencjalni kupujący przedstawiają swoje oferty przy wykorzystaniu automatycznych procedur oraz na którym strony są informowane o dokonaniu sprzedaży za pomocą poczty elektronicznej generowanej automatycznie przez komputer;?
- pakiety usług internetowych oferujące dostęp do informacji, w których element telekomunikacyjny ma charakter pomocniczy i drugorzędny (to znaczy pakiety wykraczające poza oferowanie samego dostępu do Internetu i obejmujące inne elementy, takie jak strony, które umożliwiają dostęp do aktualnych wiadomości, informacji meteorologicznych lub turystycznych, gier, umożliwiają hosting witryn internetowych, dostęp do grup dyskusyjnych; itp.);?
- usługi wyszczególnione w załączniku I ustawy o VAT.
Z powyższego wynika, że zmiana będzie dotyczyć Na zmianę tę szykować się zatem muszą firm telefonicznych, radia i telewizji oraz przedsiębiorców świadczących usługi za pomocą Internetu lub sieci elektronicznej, których świadczenie jest zautomatyzowane, wymaga minimalnego udziału człowieka i wykonanie ich bez wykorzystania technologii informacyjnej jest niemożliwe.
