Za najcenniejsze uznajemy wprowadzenie zmian dotyczących ruchomego czasu pracy i wydłużenia okresu rozliczeniowego do 12 miesięcy, dzięki czemu skala zwolnień będzie mniejsza.Bardzo ważna jest deklaracja, że żadna decyzja rządu nie może poprowadzić do zmniejszenia liczby miejsc pracy. W tym kontekście ważna jest decyzja dotyczącą nie obejmowania składkami na ubezpieczenia społeczne umów cywilnoprawnych. W okresie osłabienia gospodarczego taka decyzja miałaby zdecydowanie negatywne konsekwencje dla rynku pracy, ale także dla spożycia indywidualnego. Uzasadniona jest natomiast potrzeba rozmowy o tym, jak zbudować system, który objąłby w przyszłości składkami na ubezpieczenia społeczne wszystkie dochody z pracy na tych samych zasadach.
Z punktu widzenia Lewiatana polityka prorodzinna ma znaczenie nie tylko społeczne, ale i ekonomiczne. Dlatego akceptujemy zwiększanie ochrony i wydłużenie urlopu macierzyńskiego do jednego roku. Ważne jednak, by to rozwiązanie w efekcie nie obróciło się przeciwko samym zainteresowanym. Niezbędna jest zatem realizacja drugiej części zapowiedzi premiera, czyli szybki rozwój opieki nad dziećmi – więcej żłobków, przedszkoli, wprowadzenie ułatwień służących godzeniu obowiązków zawodowych i rodzinnych.
Ważna jest zapowiedziana zmiana zasad finansowania instytucji rynku pracy i wynagradzanie ich w zależności od efektywności, czyli realnej aktywnej pomocy w znalezieniu pracy bezrobotnemu. Liczymy także na szerszą współpracę urzędów z sektorem prywatnym w zakresie doprowadzania do zatrudnienia trwale bezrobotnych.
Dobra wiadomość to zapowiedź kontynuacji prac nad tzw. pakietami deregulacyjnymi, które mają usuwać bariery administracyjne dla przedsiębiorców. Konsekwentne oczyszczenie przepisów prawa gospodarczego z absurdów i obowiązków biurokratycznych dla przedsiębiorstw może w przyszłości przynieść wzrost PKB o nawet kilka punktów procentowych. Po wystąpieniu premiera liczymy na jak najszybsze efekty od dawna prowadzonych prac deregulacyjnych.
Propozycja utworzenia wyspecjalizowanej jednostki zajmującej się sądownictwem gospodarczym ma szansę rozwiązać jeden z najbardziej bolesnych problemów polskiej gospodarki – przewlekłe procedury sądowe. Zgromadzenie w jednym miejscu ekspertów od prawa gospodarczego (zarówno sędziów i pełnomocników) daje szanse na szybsze procedowanie i profesjonalne wyroki. Wobec braku szczegółowych informacji dotyczących organizacji tego centrum można mieć jedynie nadzieje, że nie odbędzie się to kosztem jakości orzekania w innych ośrodkach w kraju, w których także występuje duże nagromadzenia spraw gospodarczych.
Z międzynarodowego punktu widzenia w „drugim expose” premiera istotna jest deklaracja, że głównym celem rządu jest utrzymanie wzrostu gospodarczego. Jasno pokazuje to polską perspektywę patrzenia na wspólny dla wielu krajów Unii dylemat wyboru pomiędzy tempem dostosowania fiskalnego (tzn. cięcia wydatków i/lub wzrost obciążeń podatkowych), a interesami wzrostu gospodarczego.
Zapowiedź, że w już projekcie budżetu na 2013 r. złagodzona zostanie ścieżka dojścia do zrównoważenia finansów publicznych, powinna być dobrze przyjęta przez rynki finansowe. Polska już jest w komfortowej sytuacji na tle większości krajów UE, ponieważ poprawiliśmy bilans finansów publicznych w skali odpowiadającej aż 4,4% PKB w ciągu zaledwie 3 lat – od 2010 roku, i to bez wtrącenia kraju w recesję. W swoim wystąpieniu premier słusznie poświęcił dużo uwagi inwestycjom krajowym. Zapowiedział m.in. utworzenie funduszu w wysokości 40 mld zł, zabezpieczonego aktywami należącymi do Skarbu Państwa, a administrowanego przez BGK. Pomysł ten ma przynieść ok. 40 mld zł dodatkowych inwestycji w ciągu 3 lat (do 2015 roku) i 90 mld do 2018 roku. W skali trzech lat 2013-15 odpowiada to jednak jedynie ok. 5% dotychczasowych nakładów w środki trwałe w Polsce. Po drugie, rząd planuje wywarcie nacisku na spółki kontrolowane przez Skarb Państwa, głównie w sektorze energetycznym, do wzmożenia inwestycji szczególnie w rozbudowę mocy wytwórczych w energetyce, a także w wydobycie gazy łupkowego. Zdaniem Lewiatana, bez przedstawienia szczegółów programu stymulacji inwestycji, nie jest możliwe oszacowanie jego wpływu na sytuację makroekonomiczną Polski. Natomiast wydaje się, że realizowanie tego przedsięwzięcia przez BGK pozwoli na stworzenie i wykorzystanie dźwigni finansowej i to relatywnie niskim kosztem, bowiem rating banku po takim dokapitalizowaniu pozwoli na pozyskanie na rynku kapitału po niższej cenie.
Jednocześnie wysoko oceniamy jednoznaczność, z jaką premier zapowiedział, że inwestycje energetyczne, w tym w wydobycie gazu łupkowego, staną się motorem wzrostu gospodarczego Polski i tworzenia miejsc pracy. Polska energetyka znajduje się od lat w kryzysie, a inwestorzy nie podejmują decyzji rozwojowych właśnie z powodu braku jasnej, narodowej strategii rozwoju sektora oraz niepewności regulacyjnej. Wypowiedź Premiera stwarza nadzieję na przejście od zapowiedzi do realizacji budowy nowoczesnej energetyki oraz wykorzystania szansy wydobycia gazu niekonwencjonalnego.
Wśród planowanych inwestycji nie została jednak wymieniona budowa bloków jądrowych. Zakładamy, że to ograniczenia czasowe nie pozwoliły na odniesienie się do kwestii energetyki odnawialnej oraz do działań skierowanych na poprawę efektywności energetycznej gospodarki.
W sprawach poszczególnych propozycji premiera Lewiatan będzie przedstawiał swoje stanowisko po prezentacji szczegółów, które mają prezentować ministrowie w najbliższych kilku dniach.
Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan
