Wniesienie aportu stanowi czynność o charakterze odpłatnym w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według ogólnych zasad.
Podleganie opodatkowaniu czynności wniesienia aportów oznacza, że czynność wniesienia aportu będzie podlegała opodatkowaniu, jeśli wnoszącym aport będzie podatnik VAT oraz, że wniesienie aportu będzie podlegało opodatkowaniu, jeśli przedmiotem aportu jest czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Oznacza to także, że aport będzie podlegał opodatkowaniu w sposób uzależniony od tego, co jest przedmiotem aportu.
Czynność wniesienia aportu – w zależności od jego przedmiotu – może spełniać przesłanki uznania jej za dostawę towarów w świetle art. 7: przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, lub za świadczenie usług w świetle art. 8, jako, że każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów, w szczególności przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych. Czynność wniesienia aportu może spełniać przesłanki uznania jej za dostawę towarów lub za świadczenie usług. Przedmiotem wkładu aportu mogą być towary. W takiej sytuacji, wniesienie aportu do spółki, wiążące się z przeniesieniem prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, będzie traktowane jak dostawa towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług i będzie podlegało opodatkowaniu w sposób właściwy dla danego towaru. Możliwe będą tym samym sytuacje, gdy wniesienie aportu będzie opodatkowane stawką podstawową lub stawką obniżoną, bądź też będzie zwolnione od podatku. W przypadku, gdy przedmiotem aportu będzie przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, czynność wniesienia aportu nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów usług.
Zgodnie z art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, przez świadczenie usług należy rozumieć każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej. Unormowanie, zgodnie, z którym aporty wnoszone do spółek były zwolnione od podatku od towarów usług, uniemożliwiało podatnikom odliczenie podatku naliczonego przy nabyciu towarów, wniesionych następnie do spółek jako wkład niepieniężny. Rozwiązanie obowiązujące od dnia 1 grudnia 2008 r., polegające na opodatkowaniu na zasadach ogólnych wkładów niepieniężnych wnoszonych do spółek, umożliwia podatnikom odliczenie podatku naliczonego przy nabyciu towarów lub usług, wnoszonych następnie jako aport do spółek, jeśli oczywiście są one opodatkowane, a nie zwolnione. Gdy towary lub usługi zostaną po dniu 31 marca 2009 r. lub po dniu 30 listopada 2008 r. przy wyborze opcji opodatkowania – wniesione jako aport do spółki i są opodatkowane, to wówczas podatnikom przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów bądź usług, na zasadach określonych w ustawie o podatku od towarów i usług.
Podatnicy, którzy przy nabyciu określonych towarów bądź usług, rozliczali podatek naliczony strukturą sprzedaży, przy wniesieniu tych towarów bądź usług do spółek jako aportu po dniu 31 marca 2009 r. lub po dniu 30 listopada 2008 r. przy wyborze opcji opodatkowania, będą dokonywali jednorazowej korekty w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty, traktując te towary lub usługi jako przeznaczone do działalności opodatkowanej lub zwolnionej . Należy również zwrócić uwagę na przepis art. 91 ust. 9, zgodnie z którym w przypadku transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa korekta określona w ust. 1-8 jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa. W przypadku wniesienia aportem do spółki
przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, spółka ta będzie kontynuatorem ewentualnych korekt podatku w odniesieniu do towarów bądź usług, wchodzących w skład przedsiębiorstwa.
Wniesienie aportu, stanowiące dostawę towarów lub świadczenie usług, musi być udokumentowane przez wnoszącego aport fakturą VAT wystawioną na spółkę, do której wnoszony jest aport, o ile podmiot dokonujący wniesienia aportu jest podatnikiem w rozumieniu art. 15 ustawy. Obowiązek wystawienia takiej faktury wynika z art. 106 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Faktura VAT, która stwierdza wniesienie aportu powinna zawierać takie same elementy jak faktura dokumentująca inną dostawę towarów, czy świadczenie usług, a zatem będą miały do takiej faktury zastosowanie ogólne przepisy dotyczące wystawiania faktur zawarte w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług. Oznacza to, że fakturę dokumentującą wniesienie aportu, co do zasady, wystawia się nie później niż siódmego dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.
