Podatek od środków transportu to jeden z podatków lokalnych. Szczegółowe regulacje w zakresie tego podatku zostały zawarte w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych. Wysokość podatku ustala rada gminy, z zastrzeżeniem nieprzekroczenia stawek maksymalnych określonych w ustawie, które są co roku aktualizowane w drodze obwieszczenia ministra finansów. Rada może różnicować wspomniane stawki, uwzględniając rodzaj środka transportowego, jego ładowność, masę całkowitą, wiek, nacisk na siodło ciągnika albo liczbę miejsc do siedzenia.
Maksymalne stawki dla samochodów ciężarowych:
a) o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony i poniżej 12 ton:
– powyżej 3,5 tony do 5,5 tony włącznie – 810,87 zł,
– powyżej 5,5 tony do 9 ton włącznie – 1352,74 zł,
powyżej 9 ton, ale poniżej 12 ton – 1623,28 zł,
b) o dopuszczalnej masie całkowitej równej lub wyższej niż 12 ton – 3097,68 zł.
15-ty lutego pierwsza rata
Osoby zobowiązane rozliczać ten podatek, płacą go w dwóch równych ratach, to jest do 15-tego lutego i 15-tego września każdego roku. Natomiast w przypadku, gdy obowiązek podatkowy powstał lub wygasł w ciągu roku, podatek za ten rok ustala się proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których obowiązek istniał. Co ważne, odmiennie niż w przypadku podatku od nieruchomości, wysokość zobowiązania należy ustalić samodzielnie i w tym samym terminie wykazać go w deklaracji podatkowej (formularz DT-1 oraz załącznik DT-1a).
Podatnikiem jest właściciel
Podatek od środków transportowych płacą osoby fizyczne oraz osoby prawne, będące właścicielami wymienionych poniżej środków transportowych. Jak właścicieli traktuje się przy tym również jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej (np. spółkę jawną), na które środek transportowy jest zarejestrowany. Regulacja ta dotyczy także posiadaczy środków transportowych, które zostały powierzone przez osobę zagraniczną (fizyczną lub prawną) podmiotowi polskiemu.
Opodatkowaniu podatkiem od środków transportowych podlegają:
1) samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony i poniżej 12 ton;
2) samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej równej lub wyższej niż 12 ton;
3) ciągniki siodłowe i balastowe przystosowane do używania łącznie z naczepą lub przyczepą o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów od 3,5 tony i poniżej 12 ton;
4) ciągniki siodłowe i balastowe przystosowane do używania łącznie z naczepą lub przyczepą o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów równej lub wyższej niż 12 ton;
5) przyczepy i naczepy, które łącznie z pojazdem silnikowym posiadają dopuszczalną masę całkowitą od 7 ton i poniżej 12 ton, z wyjątkiem związanych wyłącznie z działalnością rolniczą prowadzoną przez podatnika podatku rolnego;
6) przyczepy i naczepy, które łącznie z pojazdem silnikowym posiadają dopuszczalną masę całkowitą równą lub wyższą niż 12 ton, z wyjątkiem związanych wyłącznie z działalnością rolniczą prowadzoną przez podatnika podatku rolnego;
7) autobusy.
Współwłaściciele odpowiadają solidarnie
Jeżeli środek transportowy stanowi współwłasność dwóch lub więcej osób fizycznych lub prawnych, obowiązek podatkowy w zakresie podatku od środków transportowych ciąży solidarnie na wszystkich współwłaścicielach. Oznacza to, że organ podatkowy może wymagać zapłaty podatku tylko od jednej wybranej osoby lub od kilku. W tym przypadku wystarczające jest jednocześnie by podatek zapłacił któregokolwiek z właścicieli powoduje. Spowoduje to wygaśnięcie obowiązku podatkowego wobec pozostałych.
Gdy zmienia się właściciel
Problem z ustaleniem, kto ma zapłacić podatek może pojawić się w sytuacji zmiany właściciela samochodu (lub innego środka transportowego). Sprzedając samochód trzeba pamiętać, że to były właściciel jest zobowiązany do uiszczenia podatku za miesiąc, w którym nastąpiło przeniesienie własności. Nowy właściciel jest zobowiązany do zapłacenia podatku od następnego miesiąca.Karany tylko uporczywy brak wpłaty
Niewpłacenie podatku w terminie może narazić na dodatkowe koszty. Po pierwsze, pojawią się odsetki za zwłokę. Naliczane są one od dnia następującego po dniu upływu terminu płatności podatku. Ale uwaga! Odsetek nie nalicza się, jeżeli ich wysokość nie przekracza trzykrotności wartości opłaty dodatkowej pobieranej przez Pocztę Polską za polecenie przesyłki listowej (obecnie jest to 6,60 zł).
Po drugie, nieterminowa wpłata może wiązać się z postępowaniem karnym skarbowym. Trzeba jednak pamiętać, że karane jest tylko uporczywe niewpłacanie podatku w terminie. W orzecznictwie karnym i doktrynie przyjmuje się, że uporczywe niewpłacanie podatku wystąpi, gdy jednorazowe zobowiązanie jest nieregulowane długotrwale lub nieuiszczanie podatku w terminie powtarza się wielokrotnie. Można więc uznać, że kilkudniowe opóźnienie ujdzie na sucho.
Co ważne, niewpłacanie podatku w terminie stanowi wykroczenie bez względu na wysokość podatku, jednak będzie ona miała wpływ na wysokość grzywny.
Za termin dokonania zapłaty podatku uważa się w szczególności:
1) przy zapłacie gotówką – dzień wpłacenia kwoty podatku w kasie organu podatkowego lub na rachunek tego organu w banku, w placówce pocztowej, w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, biurze usług płatniczych lub w instytucji płatniczej albo dzień pobrania podatku przez płatnika lub inkasenta;
2) w obrocie bezgotówkowym – dzień obciążenia rachunku bankowego podatnika lub rachunku podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub rachunku płatniczego podatnika w instytucji płatniczej na podstawie polecenia przelewu.
Katarzyna Rola-Stężycka, Tax Care