Po spełnieniu kilku warunków możliwe jest jednak ich wspólne opodatkowanie. Wspólne rozliczenie jest korzystne w sytuacji, gdy tylko jeden z małżonków pracuje a drugi nie zarabia i zajmuje się domem oraz, gdy istnieje duża rozbieżność między dochodami małżonków. Kwestie związane z opodatkowaniem wspólnym małżonków reguluje przede wszystkim art. 6 i 6a Ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010r., Nr 51, poz. 307 ze zm.).
Warunki wspólnego rozliczania
Jeśli małżonkowie chcą skorzystać ze wspólnego złożenia zeznania muszą spełniać łącznie następujące warunki:
- pozostawali w związku małżeńskim przez cały 2012 rok,
- przez cały ten rok podatkowy istniała między nimi wspólność majątkowa,
- żaden z nich nie uzyskał dochodów opodatkowanych na zasadach szczególnych,
- złożą stosowny wniosek, wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym.
Małżeństwo przez cały rok
Wspólnie rozliczyć się mogą jedynie osoby, które pozostawały w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy. Oznacza, to że z takiej możliwości mogą skorzystać małżonkowie, którzy pobrali się w 2011 roku. Wspólne opodatkowanie wyklucza więc rozwód i separacja orzeczona przez sąd, jeżeli wyrok uprawomocnił się w rozliczanym roku podatkowym.
Wspólność majątkowa
Kolejnym warunkiem jest trwanie wspólności majątkowej przez cały 2012 rok. Jeżeli małżonkowie zdecydowali się na inny małżeński ustrój majątkowy, lub też w trakcie roku podatkowego dokonali zmiany w tym zakresie, nie mają już możliwości wspólnego opodatkowania.
Wspólne rozliczenie a śmierć małżonka
Z możliwości wspólnego rozliczenia można również skorzystać w przypadku śmierci jednego ze współmałżonków. Takie rozliczenie może jednak złożyć tylko podatnik, który zawarł związek małżeński przed rozpoczęciem roku podatkowego a jego małżonek zmarł w trakcie roku podatkowego, lub który pozostawał w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy a jego małżonek zmarł po upływie roku podatkowego przed złożeniem zeznania podatkowego. Ponadto między małżonkami w roku podatkowym musiała istnieć wspólność majątkowa.
Dochody zagraniczne
Ze wspólnego opodatkowania mogą również skorzystać małżonkowie, którzy mają miejsce zamieszkania poza granicami Polski ale tylko ci, którzy osiągnęli przychody podlegające opodatkowaniu na terytorium Polski w wysokości stanowiącej łącznie co najmniej 75% całkowitego przychodu osiągniętego przez oboje małżonków w danym roku podatkowym. Prawo do tego mają małżeństwa, które mają miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym państwie członkowskim UE lub należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej. Małżonkowie mogą również opodatkować się łącznie w sytuacji, gdy jeden z nich podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce, a drugi ma miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż Polska państwie członkowskim UE lub należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej. Powyższe zasady stosuje jedynie w przypadku, gdy taką możliwość daje umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania. Małżonkowie muszą udokumentować certyfikatem rezydencji miejsce zamieszkania a odpowiednim zaświadczeniem właściwego organu podatkowego państwa trzeciego – wysokość dochodów.
Opodatkowanie tylko na zasadach ogólnych
Wspólne opodatkowanie nie jest możliwe w sytuacji, gdy jeden z małżonków prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem liniowym, kartą podatkową, ryczałtem ewidencjonowanym lub podlega podatkowi tonażowemu. Nie ma przy tym znaczenia czy firma ta przynosi dochody, czy też nie. Wspólne rozliczenie jest niemożliwe również wtedy, gdy małżonek zgłosił zawieszenie działalności. Warunek ten nie dotyczy małżonków osiągających przychody z tytułu umowy najmu i dzierżawy, jeżeli umowy te są zawierane poza prowadzoną działalnością gospodarczą, a osiągane przychody są opodatkowane ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Nie ma jednak przeszkód do wspólnego rozliczenia z małżonkiem, którego działalność gospodarcza opodatkowana jest na zasadach ogólnych.
Wniosek o wspólne opodatkowanie
Małżonkowie, którzy zamierzają skorzystać ze wspólnego opodatkowania, muszą złożyć w tej sprawie wniosek. Nie trzeba go składać na osobnym dokumencie. Służy do tego odpowiednia rubryka w formularzu PIT-37. Możliwe jest wyrażenie wniosku tylko przez jednego z małżonków. Wyrażenie wniosku przez jednego z małżonków traktuje się na równi ze złożeniem przez niego oświadczenia o upoważnieniu go przez jego współmałżonka do złożenia wniosku o łączne opodatkowanie ich dochodów. Oświadczenie to składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania.
Aby skorzystać z możliwości wspólnego rozliczenia z małżonkiem, zeznanie roczne za 2012 r. należy złożyć w terminie do 30 kwietnia 2013r. Opóźnienie w złożeniu zeznania rocznego powoduje utratę prawa do wspólnego rozliczenia podatku.
