Rozwiązanie problemu
Ustawa o podatku od spadków i darowizn ściśle określa, co jest przedmiotem opodatkowanie. I tak też, zgodnie z normą art. 1 ust. 1 wyżej wskazanej ustawy, podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:
- dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
- darowizny, polecenia darczyńcy;
- zasiedzenia;
- nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
- zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
- nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.
Z kolei w myśl art. 1 ust. 2 rzeczonej ustawy, podatkowi od spadków i darowizn podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci. Powyższy katalog ujęty w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn ma charakter zamknięty. Opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega tylko takie nabycie, które zostało w nim wymienione w sposób wyraźny.
To, co rozumiemy pod pojęciem spadku wskazują przepisy Kodeksu cywilnego, w świetle których spadkiem będą prawa i obowiązki majątkowe spadkodawcy, które w chwili jego śmierci przechodzą na spadkobierców. Stosownie do art. 925 w zw. z art. 924 ww. kodeksu spadkobierca nabywa spadek z chwilą śmierci spadkodawcy.
Przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w sposób ścisły określają katalog zdarzeń prawnych powodujących powstanie obowiązku podatkowego. Jak wyżej wspomniano, wyliczenie zawarte w art. 1 ww. ustawy jest wyłączne, a zatem sprzedaż prawa (np. własności nieruchomości) nabytego w drodze spadku nie powoduje powstania obowiązku podatkowego na gruncie ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Podstawa prawna:
Art. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2017 r., poz. 833, ze zm.)
Art. 922, art. 924, art. 925 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r., poz. 459 ze zm.).
