W szczególnie chodzi o zobowiązania podatkowe powstałe przed 1 stycznia 2003 r. Nastąpiła wówczas nowelizacja ustawy ordynacja podatkowa z dnia 12 września 2002 r., która zmieniła przepisy dotyczące przedawniania zobowiązań podatkowych. Przepisy przejściowe nakazały do wszystkich zobowiązań podatkowych powstałych przed 31 grudnia 2002 r. stosować przepisy znowelizowane. Gdy jednak przepisy dotychczasowe określą korzystniejsze dla podatnika zasady i terminy przedawnień, wówczas trzeba stosować przepisy dotychczasowe.
Obecnie do zobowiązań powstałych przed 1 stycznia 2003 r. mają zastosowanie trzy grupy przepisów:
-
ustawa o zobowiązaniach podatkowych,
-
ordynacja podatkowa w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2002 r.,
-
ordynacja podatkowa w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2003 r.
W myśl ustawy o zobowiązaniach podatkowych bieg terminu przedawnienia przerywało:
-
odroczenie terminu płatności podatku,
-
rozłożenie zaległości na raty oraz
-
każda czynność egzekucyjna, o której podatnik został powiadomiony.
Bieg rozpoczynał się na nowo po każdym przerwaniu, a termin przedawnienia nie mógł być dłuższy niż dalszych 5 lat. Maksymalny czas przedawnienia wynosił więc 10 lat.
Zgodnie z ordynacją podatkową do 31 grudnia 2002 r. przerwanie biegu terminu przedawnienia było możliwe dzięki zastosowaniu czynności egzekucyjnej, o której podatnika zawiadamiano. Każde kolejne wszczęcie postępowania nie przerywało biegu terminu przedawnienia.
Od 1 stycznia 2003 r. ordynacja podatkowa przewiduje przerwanie biegu terminu przedawnienia przez zastosowanie środka egzekucyjnego, o którym podatnika zawiadomiono. Nowy bieg terminu przedawnienia zaczyna się od dnia następującego po dniu, w którym zakończono postępowanie egzekucyjne i każde kolejne wszczęcie postępowania nie przerywa biegu terminu przedawnienia.
Przedawnienie może ponadto przerwać ogłoszenie upadłości. Dodatkowo bieg ten zawiesza:
-
postępowanie karne,
-
postępowanie w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe,
-
postępowanie przed sądem administracyjnym, w związku z wniesieniem skargi – na czas trwania tych postępowań.
Środkiem egzekucyjnym (czynnością egzekucyjną) jest w świetle ustawy egzekucja z pieniędzy, wynagrodzenia za pracę, świadczeń emerytalnych i ubezpieczenia społecznego oraz renty socjalnej, z rachunków bankowych i innych wierzytelności pieniężnych, z praw z papierów wartościowych, z papierów wartościowych niezapisanych na rachunku papierów wartościowych, z weksla, z autorskich praw majątkowych i praw pokrewnych oraz z praw własności przemysłowej, z udziału w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, z pozostałych praw majątkowych, z ruchomości oraz nieruchomości.
