Obowiązkowi opodatkowania podatkiem od towarów oraz usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Dlaczego więc przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze jest objęte obowiązkiem opodatkowania? Jest to wynikiem art. 7 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług, w której ustawodawca określił, iż przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również właśnie ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego. Jednakże należy podkreślić, iż przepisów tej ustawy nie należy stosować w przypadku, gdy ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego oraz zasiedlenie tego lokalu nastąpiło przed dniem 1 maja 2004 roku.
Według ustawy o podatku od towarów i usług jako podstawę opodatkowania przy przekształceniach brana pod uwagę jest różnica między wartością rynkową lokalu, a wartością waloryzowanego wkładu mieszkaniowego – pomniejszona o kwotę podatku. Wartość waloryzowanego wkładu mieszkaniowego dla mieszkań wybudowanych po 1989 roku wylicza spółdzielnia, a dla mieszkań wybudowanych po roku 1989 wkład mieszkaniowy ustalały same spółdzielnie w swoich statutach. Z tego też powodu wartość waloryzowanego wkłady będzie uzależniona od regulacji, które obowiązują w poszczególnych spółdzielniach mieszkaniowych. Natomiast wartość rynkową mieszkania ustala rzeczoznawca majątkowy, który jest wybierany przez spółdzielnię lub właściciela mieszkania.
Biorąc pod uwagę czas wybudowania mieszkania, to im wcześniej to mieszkanie zostało nabyte, tym większa jest różnica pomiędzy wkładem mieszkaniowym, co z kolei przekłada się na wyższą podstawę opodatkowania i kwotę VAT do zapłaty. Stosunek wkładu mieszkaniowego do ceny rynkowej mieszkań, które były wcześniej wybudowane był zazwyczaj większy niż dla tych, które były ostatnio wybudowane. Wynika z tego, iż największy podatek podczas przekształcenia zapłacą lokatorzy mieszkań – których wartość jest bardzo wysoka ze względu np. na położenie w centrum miasta, atrakcyjny grunt.
Zmiana obejmująca ten zakres ustawy nastąpi wraz z dniem 1 stycznia 2008 roku. Wówczas przekształcenie zostanie objęte 7% stawką podatku od towarów i usług. W konsekwencji tego wszystkich, którzy nie zdążyli z przekształceniem spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w odrębną własność lokalu muszą się liczyć z podwyższeniem kosztów związanych z tą transakcją. Aby uniknąć opłaty 7% stawki podatku, należy pospieszyć się z przekształceniem spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego i dokonać go do końca 2007 roku.
Internetowa Kancelaria Prawna
www.SerwisPrawa.pl
